ETV Bharat / opinion

ఈ-కామర్స్​లో ONDC విప్లవం.. సర్కారు​ వారి 'డిస్కౌంట్ వార్'!

author img

By

Published : Jun 6, 2023, 12:12 AM IST

ONDC Food Delivery App : స్విగ్గీ, జొమాటో.. ఆన్​లైన్​ ఫుడ్​ డెలివరీ రంగంలో వీటిదే హవా. క్యాబ్, బైక్​ రైడ్స్​ అనగానే గుర్తొచ్చేవి.. ఓలా, ఉబర్, ర్యాపిడో. ఆన్​లైన్​ షాపింగ్​ యాప్స్​లో కింగ్స్.. ఫ్లిప్​కార్ట్, అమెజాన్. ఎవరి యాప్ వారిదే. వారు పెట్టిందే రూల్.. ఇచ్చిందే ఆఫర్. ఇన్ని యాప్స్ కాకుండా.. అన్నింటికీ ఒకటే ప్లాట్​ఫాం ఉంటే? అది కూడా కేంద్ర ప్రభుత్వానిదైతే? అదే.. ఓఎన్​డీసీ. భారతీయ ఈ-కామర్స్​ రంగంలో నయా సంచలనం! అదిరే డిస్కౌంట్లతో దిగ్గజ సంస్థలకే గట్టి పోటీ ఇస్తూ మార్కెట్​లోకి ఎంట్రీ ఇచ్చిన ఓఎన్​డీసీ.. దేశంలో మరో డిజిటల్​ విప్లవంపై సరికొత్త ఆశలు రేకెత్తిస్తోంది.

ondc app
ondc app

ONDC Food Delivery App : ఓఎన్​డీసీ.. కొద్దిరోజులుగా నెట్టింట బాగా వినిపిస్తున్న పేరు. కారణం.. ఆన్​లైన్​ ఫుడ్​ ఆర్డర్స్​పై స్విగ్గీ, జొమాటోను మించి రాయితీలు ఇవ్వడమే. విషయం తెలియగానే అందరూ ఓఎన్​డీసీని వాడడం ప్రారంభించారు. ఇతర యాప్​లతో పోల్చితే ఓఎన్​డీసీలో ఫుడ్​ ఆర్డర్​ చేస్తే ఎంత డబ్బు ఆదా అయిందో చెబుతూ సోషల్ మీడియాలో స్క్రీన్​షాట్స్​ పోస్ట్ చేశారు. ఈ బంపర్ ఆఫర్స్​ వెనుక కేంద్ర ప్రభుత్వం ఉందని తెలుసుకుని ఆశ్చర్యపోయారు. ఆన్​లైన్​ ఫుడ్​ డెలివరీతోపాటు గ్రోసరీ షాపింగ్, మొబిలిటీ(క్యాబ్, బైక్ రైడ్​ బుకింగ్) సేవలు కూడా అందించే ఓఎన్​డీసీని వాడడం అలవాటు చేసుకుంటున్నారు.

ONDC Full Form : ఓఎన్​డీసీ అంటే ఓపెన్​ నెట్​వర్క్​ ఫర్​ డిజిటల్ కామర్స్. ఈ-కామర్స్​ను సమ్మిళితంగా, అందరికీ అందుబాటులో ఉండేలా చూడాలన్న కేంద్ర ప్రభుత్వ ఆలోచన నుంచి పుట్టుకొచ్చిన వేదిక ఇది. కేంద్ర ప్రభుత్వ విభాగమైన 'డిపార్ట్​మెంట్​ ఫర్​ ప్రమోషన్​ ఆఫ్ ఇండస్ట్రీ అండ్ ఇంటర్నల్ ట్రేడ్-డీపీఐఐటీ' పరిధిలో లాభాపేక్ష లేని ప్రైవేటు సంస్థగా ప్రారంభమైంది ఓఎన్​డీసీ. 2021లో దీనిపై కసరత్తు ప్రారంభించగా.. 2022 సెప్టెంబర్​లో బెంగళూరులో బీటా వెర్షన్​ అందుబాటులోకి వచ్చింది. ఓఎన్​డీసీ సేవల్ని ప్రస్తుతం దేశంలోని 236 నగరాల ప్రజలు పొందొచ్చు. ఇప్పటివరకు 36వేల విక్రయదారులు ఈ ప్లాట్​ఫాంలో చేరారు.

ఓఎన్​డీసీ ప్రత్యేకతలు ఇవే..
ONDC Features : ప్రముఖ మార్కెట్ రీసెర్చ్, బ్రోకరేజి సంస్థ 'బెర్న్​స్టీన్​ రీసెర్చ్' నివేదిక ప్రకారం భారత దేశ ఈ-కామర్స్ మార్కెట్ విలువ 2025 నాటికి 150 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుతుందని అంచనా. ఇంతటి భారీ వ్యాపారంలో సత్తా చాటేందుకు పోటీ పడుతున్న దిగ్గజ సంస్థలతో పోల్చితే ఓఎన్​డీసీ ఎంతో ప్రత్యేకం. ఈ విశిష్టతల్లో అన్నింటికన్నా ముఖ్యమైనది.. ఓపెన్​ నెట్​వర్క్. వస్తు, సేవల బదిలీకి సంబంధించిన సమాచారం మార్పిడికి ఓపెన్ ప్రొటోకాల్స్ రూపొందించారు. దీని వల్ల కొనుగోలుదారు, విక్రయదారు మధ్య సమాచార మార్పిడి.. ఈమెయిల్ పంపినట్టుగా, యూపీఐ పేమెంట్ చేసినట్టుగా.. అత్యంత సింపుల్​గా, పారదర్శకంగా ఉంటుందనేది నిపుణుల మాట.

ప్రస్తుతం ఈ-కామర్స్​ రంగంలో ప్రతి సంస్థకు తమ సొంత యాప్​ ఉంది. ఏదైనా ఉత్పత్తి అమ్మాలనుకునే వారు ఆ యాప్​లో ముందు సెల్లర్​గా రిజిస్టర్ కావాలి. కొనుగోలుదారులు కూడా అదే యాప్​ ఇన్​స్టాల్​ చేసుకుని అకౌంట్ క్రియేట్ చేసుకోవాలి. ఆ యాప్ ద్వారానే లావాదేవీలన్నీ సాగించాలి. ఓఎన్​డీసీ ఇందుకు భిన్నం. ఇది ఒక ప్రత్యేక యాప్ ఆధారంగా పని చేయదు. ప్రభుత్వం నిర్దేశించిన ఓపెన్​ నెట్​వర్క్ ప్రోటోకాల్స్​ పాటించే ఏ యాప్​ ద్వారానైనా ఈ సేవలు పొందొచ్చు. ఈ జాబితాలో ప్రముఖ డిజిటల్ చెల్లింపుల సంస్థ పేటీఎం ముందుంది. పేటీఎం యాప్ ద్వారా ఓఎన్​డీసీ ప్లాట్​ఫాంను యాక్సెస్ చేసి, ఆర్డర్ చేసే వీలు కల్పించింది ఆ సంస్థ. పేటీఎం యాప్​ సెర్చ్ బార్​లో ఓఎన్​డీసీ/ఓఎన్​డీసీ ఫుడ్​/ఓఎన్​డీసీ గ్రోసరీ అని టైప్ చేస్తే చాలు. మీకు కావాల్సిన ఫుడ్​, కిరాణా సామగ్రి ఆర్డర్ చేయొచ్చు. క్యాబ్ లేదా బైక్ రైడ్ బుక్ చేసుకోవచ్చు.

ONDC How To Use : పిన్​కోడ్​(ఫోన్​ఫే అనుబంధ సంస్థ), మీషో, మేజిక్​పిన్, మైస్టోర్ కూడా ఓఎన్​డీసీ ప్లాట్​ఫాంను తమ యాప్​లలో చేర్చాయి. విక్రయదారుల కోసం అల్పైనో, బిట్ల్​సిలా, బిజోమ్, బోట్, డెలివరీ, డిజిట్ వంటి యాప్స్​ ఓఎన్​డీసీ నెట్​వర్క్​లో భాగస్వాములు అయ్యాయి. వినియోగదారులు ఏ యాప్ ఓపెన్ చేసినా.. ఓఎన్​డీసీలో రిజిస్టర్​ అయిన ప్రతి విక్రయందారుడి ఉత్పత్తులు కనిపిస్తాయి. అక్కడి నుంచే ఆర్డర్ చేసుకోవచ్చు. ప్రత్యేక ఆఫర్ల కోసం అమెజాన్ ప్రైమ్, ఫ్లిప్​కార్ట్​ ప్లస్, జొమాటో గోల్డ్, స్విగ్గీ వన్​ తరహాలో ప్రతి యాప్​లోనూ అదనంగా డబ్బులు చెల్లించి సబ్​స్క్రిప్షన్​ తీసుకోవాల్సిన పనిలేదు.

ఇద్దరికీ అలా లాభం..
ONDC How It Works : ఆన్​లైన్​ ఫుడ్​ డెలివరీలో స్విగ్గీ-జొమాటోదే ద్విధాధిపత్యం. హెచ్​ఎస్​బీసీ గ్లోబల్ రీసెర్చ్ నివేదిక ప్రకారం.. 2022 అక్టోబర్​-డిసెంబర్ త్రైమాసికంలో 54% మార్కెట్ వాటా జొమాటోదే. మిగిలినది 46% స్విగ్గీది. ఇంతలా స్విగ్గీ-జొమాటో జోరు కొనసాగుతున్నా.. ఆ సంస్థలు ఆర్థికంగా తీవ్ర ఒత్తిడిలో ఉన్నాయి. నష్టాల ఊబి నుంచి గట్టెక్కేందుకు రెస్టారెంట్ల కమీషన్ పెంపు, కష్టమర్లపై ప్లాట్​ఫాం ఫీజు వడ్డన వంటి నిర్ణయాలు తీసుకుంటున్నాయి. ఫలితంగా అటు రెస్టారెంట్ల యజమానులు, ఇటు వినియోగదారుల్లో అసంతృప్తికి కారణమయ్యాయి. ఇలాంటి సమయంలోనే ఇరు వర్గాలను ఆకట్టుకునే వ్యూహంతో వచ్చింది ఓఎన్​డీసీ. స్విగ్గీ-జొమాటో పోల్చితే రెస్టారెంట్ల నుంచి అతి తక్కువ కమీషన్ తీసుకుంటోంది.

ONDC Zomato Comparison : సాధారణంగా స్విగ్గీ, జొమాటో రెస్టారెంట్ల నుంచి ప్రతి ఆర్డర్ విలువలో 18-25శాతం కమీషన్​గా వసూలు చేస్తుంటాయి. ఓఎన్​డీసీ కమీషన్​ అందులో అటూఇటూగా సగం మాత్రమే. ఫలితంగా ఓఎన్​డీసీ ద్వారా కాస్త తక్కువ ధరకే ఆహారాన్ని అందిస్తున్నాయి రెస్టారెంట్లు. వీటికి తోడు డెలివరీ ఛార్జీలు, ఇతర రుసుముల్లో రాయితీలతో కష్టమర్లను ఆకట్టుకుంటోంది ఓఎన్​డీసీ. మొత్తంగా ఇతర యాప్స్​లో రూ.200-215 ఖర్చు అయ్యే ఆర్డర్ ఓఎన్​డీసీలో దాదాపు రూ.150కే లభిస్తుంది. ఎకనామిక్ టైమ్స్​ మే 8న ప్రచురించిన కథనం ప్రకారం.. మెక్​డొనాల్డ్స్, పిజాహట్, కేఫ్​ కాఫీ డే, టాకోబెల్, బెహ్రౌజ్ బిర్యానీ, వావ్ మోమో వంటి వాటి నుంచి స్విగ్గీ-జొమాటో ద్వారా చేసిన ఆర్డర్​తో పోల్చితే ఓఎన్​డీసీలో ధరలు రూ.30-80శాతం తక్కువ.

ONDC Last Mile Delivery : ఓఎన్​డీసీ ద్వారా ఆర్డర్ చేసిన ఆహారం డంజో, షాడోఫాక్స్, లోడ్​షేర్ ద్వారా వినియోగదారుని ఇంటికి చేరుతుంది. ఇందుకు సంబంధించిన చెల్లింపుల సంగతిని రెస్టారెంట్ యాజమాన్యమే చూసుకుంటుంది. ఫుడ్ డెలివరీ మాత్రమే కాకుండా ఇతర ఆన్​లైన్​ షాపింగ్(గ్రోసరీ, ఫ్యాషన్ అండ్ ఫుట్​వేర్​, హోమ్​ అండ్ కిచెన్), మొబిలిటీ సేవల విషయంలోనూ ఇదే తరహాలో ఉభయతారక మంత్రంతో ముందుకుసాగుతోంది ఓఎన్​డీసీ.

భారీ లక్ష్యాలతో ముందుకు..
ONDC Market Share : జనవరిలో ఓఎన్​డీసీకి వచ్చిన ఆర్డర్ల సంఖ్య రోజుకు అటూఇటూగా వంద మాత్రమే. మే నాటికి ఆ సంఖ్య 10వేలకు చేరింది. మే మొదటి వారంలో సోషల్​ మీడియాలో జరిగిన చర్చతో ఓఎన్​డీసీ ఒక్కసారిగా పుంజుకుంది. మే 9న ఏకంగా 25వేల రిటైల్ ఆర్డర్లు సంపాదించింది. తర్వాత నెమ్మదించింది. ప్రస్తుతం రోజుకు సగటున 13వేల మంది ఓఎన్​డీసీ ద్వారా ఆర్డర్​ చేస్తున్నారు. బెంగళూరు, కొచిలో ఈ ప్లాట్​ఫాం ద్వారా నిత్యం 30-40వేల క్యాబ్/బైక్ రైడ్స్ బుక్ అవుతున్నాయి. మరికొద్ది వారాల్లోనే రోజువారీ రిటైల్ ఆర్డర్ల సంఖ్య లక్షకు చేరుతుందని, ఈ ఏడాది చివరినాటికి రెండు లక్షలు అవుతుందని ఆశిస్తోంది ఓఎన్​డీసీ. రానున్న రెండేళ్లలో 90 కోట్ల మంది కొనుగోలుదార్లు, కోటీ 20 లక్షల మంది విక్రయదారులు ఈ ప్లాట్​ఫాంలో చేరేలా చూడాలని.. ప్రస్తుతం దేశంలో 4-5శాతంగా ఉన్న ఈ-కామర్స్ పెనట్రేషన్​ను 25శాతానికి పెంచాలన్నది ఆ సంస్థ లక్ష్యం.

ఓఎన్​డీసీ విషయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం లెక్కలు.. వ్యాపారానికి మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. అసలు లక్ష్యం డిజిటల్ ఇండియా నిర్మాణానికి ఊతమివ్వడం. దేశంలోని నలుమూలల ఉన్న చిరు వ్యాపారుల్ని ఆన్​లైన్ ప్రపంచంతో అనుసంధానం చేసి, కొనుగోలుదార్లకు చేరువ చేయాలన్నది సర్కార్ ఆలోచన. ప్రస్తుతం దేశంలో వస్తు, సేవల రంగం ద్వారా కోటీ 20 లక్షల మంది ఉపాధి పొందుతున్నారు. అయితే వీరిలో 15వేల మంది(0.1255) మంది మాత్రమే ఈ-కామర్స్​ బాట పట్టారు. చిన్న పట్టణాలు, గ్రామీణ ప్రాంతాల చిరు వ్యాపారులు ఈ-కామర్స్​కు ఇప్పటికీ దూరమే. వీరందరిపై ప్రభుత్వం దృష్టి సారించింది. కచ్చితంగా ఒక్క యాప్ మాత్రమే వాడాల్సిన అవసరం లేకపోవడం, కమీషన్​ తక్కువగా ఉండడం వంటివి.. చిరు వ్యాపారులు ఓఎన్​డీసీలో చేరేందుకు దోహదం చేస్తాయని భావిస్తోంది. ఆన్​లైన్​ షాపింగ్ విషయంలో కొనుగోలుదార్లకు మరింత స్వేచ్ఛ లభిస్తుందని చెబుతోంది.

ఓఎన్​డీసీ ద్వారా చిరు వ్యాపారులకు అండగా నిలిచేందుకు వేర్వేరు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు తమ వంతు ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాయి. వన్​ డిస్ట్రిక్ట్ వన్​ ప్రొడక్ట్(ఓడీఓపీ)​ పథకాన్ని ఓఎన్​డీసీతో అనుసంధానం చేసిన తొలి రాష్ట్రంగా ఉత్తర్​ప్రదేశ్​ నిలిచింది. ప్రతి జిల్లాలో స్థానికంగా ఉత్పత్తయ్యే వస్తువులకు జాతీయస్థాయి మార్కెటింగ్ సౌకర్యం కల్పించేందుకు ఓఎన్​డీసీని ఎంచుకుంది. ఇదే తరహాలో జమ్ముకశ్మీర్, మధ్యప్రదేశ్​ సహా మరికొన్ని రాష్ట్రాలు ఒప్పందాలు చేసుకున్నాయి.

ONDC Growth : ఓఎన్​డీసీతో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో పెను మార్పులు వస్తాయనే అంచనాలతో ప్రముఖ కన్సల్టింగ్ సంస్థ మెకెన్సీ ఇటీవల ఓ నివేదిక విడుదల చేసింది. అందులోని ముఖ్యాంశాలు..

  • 2030 నాటికి భారత దేశ డిజిటల్​ వినిమయం 5 రెట్లు పెరిగి 340 బిలియన్ డాలర్లకు పెరిగే అవకాశం.
  • డిజిటల్ లావాదేవీలు జరిపే వినియోగదారుల సంఖ్య ప్రస్తుతం 165-190 మిలియన్లు. ఈ సంఖ్య 3-4 రెట్లు పెరిగి 450-500 మిలియన్లకు చేరొచ్చని అంచనా.
  • ప్రస్తుతం ఎమ్​ఎస్​ఎమ్​ఈల్లో 6%(5-6 మిలియన్లు) మంది మాత్రమే ఈ-కామర్స్ ద్వారా విక్రయాలు సాగిస్తున్నారు. ఓఎన్​డీసీ కారణంగా 2030 నాటికి ఆ సంఖ్య 6-7 రెట్లు పెరిగి 30-40 మిలియన్లకు చేరే అవకాశం.

--జీఎస్​ఎన్​ చౌదరి.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.