सागर (मध्य प्रदेश) - इरादे मोठे असतील तर गरिबी, असहाय्यता यांसारख्या अडचणींवर मात करूनही आपले ध्येय गाठता येते. असाच एक किस्सा आहे, सागर जिल्ह्यातील बिना तहसीलमधील करौंडा गावातील रहिवासी विनोद रजक यांचा. विनोद रजक यांना लहानपणापासूनच धावण्याची आवड होती आणि त्यांना खेळात करिअर करायचे होते. गरिबी आणि कौटुंबिक जबाबदाऱ्यांमुळे त्यांचे स्वप्न पूर्ण होऊ शकले नाही. विनोदला त्यांचे स्वप्न पूर्ण करता आले नाही. त्याची त्यांना खंत होती. त्यांनी ती खंत उराशी बाळगून आपल्या दोन्ही मुलींना क्रीडा क्षेत्रात प्रोत्साहन देण्यासाठी खूप धडपड केली आणि आज मध्य प्रदेश सरकारच्या टॅलेंट सर्च आणि अॅथलेटिक्स प्रशिक्षणाच्या माध्यमातून त्यांच्या मुली मध्य प्रदेश स्पोर्ट्स अकादमीचा भाग बनल्या त्यामध्ये त्यांनी त्यांची ईच्छा पुर्ण केली.
विनोद रजक यांची ओळख धावण्यामुळे झाली. पण विनोद रजक क्रीडा क्षेत्रात करिअर करू शकतील, अशी कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती नव्हती. कुटुंबात तीन भाऊ असून 1 एकर शेती हे कुटुंबाच्या उदरनिर्वाहाचे साधन होते. कुटुंबाच्या सर्व गरजा भागवण्यासाठी घरातील सर्व लोकांना काम करावे लागत होते. गरिबी आणि कौटुंबिक जबाबदाऱ्यांमुळे विनोद रजक आपले स्वप्न पूर्ण करू शकले नाहीत आणि वडिलांप्रमाणे शेती व मोलमजुरी करून जगू लागले.
विनोद रजक त्यांचे स्वप्न पूर्ण करू शकले नाहीत, पण त्याच्या मनात ही इच्छा कुठेतरी दडली होती. लग्नानंतर विनोद रजक यांना तीन मुली आणि एक मुलगा झाला. आपल्या मुलांना ते आपल्या गावात फिरायला घेऊन गेले आणि खेळाबद्दल बोलले, तेव्हा त्यांच्या मुलींना क्रीडा क्षेत्रात खूप रस असल्याचे त्यांनी पाहिले. विनोद रजक यांना क्रीडा क्षेत्रात करिअर करता आले नाही असे वाटले. मात्र, त्यांच्या मुलींनी या क्षेत्रात पुढे गेल्यास त्यांचे स्वप्न एक प्रकारे पूर्ण होईल. विनोद यांनी स्वप्न पूर्ण करण्याचा निर्धार केला आणि मर्यादित साधनांसह मुलींसाठी धावण्याचे प्रशिक्षण सुरू केले.
विनोद रजक यांना कल्पना होती की ते आपल्या मुलींसोबत जे स्वप्न पाहत आहेत ते साकार करणे सोपे नाही. आजच्या काळात क्रीडा क्षेत्रात योग्य प्रशिक्षण आणि सतत सरावाची गरज आहे. आधुनिक सुविधांसोबतच पुरेसा आहारही महत्त्वाचा आहे. दुसऱ्या क्रमांकाची मुलगी आस्था आणि तिसऱ्या क्रमांकाची मुलगी काजल यांची क्रीडा क्षेत्रात करिअर करण्याची इच्छा पाहून त्यांनी त्यांच्या एक एकर शेतीभोवती रनिंग ट्रॅक तयार केला. त्यावर मुली रात्रंदिवस सराव करू लागल्या. सततच्या सरावानंतर मुलींनाही भरपूर आहाराची गरज भासू लागली. परंतु मर्यादित साधनसामग्री आणि गरिबीमुळे विनोद आपल्या मुलींच्या आहाराची उणीव घरातून गायीचे दूध आणि हरभरा देऊन भागवत असे.
विनोद रजक यांनी आपल्या मुलींच्या कलागुणांना वाव मिळावा आणि संसाधने गोळा करण्यासाठी मॅरेथॉन स्पर्धांमध्ये भाग घेण्यास सुरुवात केली. विनोद एकटा नव्हता, त्याची पत्नी आणि चार मुले-मुली मॅरेथॉन शर्यतीत सहभागी होत असत. या स्पर्धांमध्ये जे काही बक्षीस मिळायचे ते ते मुलींसाठी स्पोर्ट्स किट आणि आहाराची व्यवस्था करायचे.
मुलींच्या प्रतिभेची दखल 'समन्वय मंडपम' या सामाजिक संस्थेने घेतली आणि त्यांनी विनोद रजक आणि त्यांच्या मुलींना मदत करण्यासाठी पुढाकार घेतला. बीना येथील भारत-ओमान रिफायनरी लिमिटेडने एक मॅरेथॉन धावली, ज्यामध्ये विनोद रजकच्या संपूर्ण कुटुंबाने एक किंवा दुसरे पारितोषिक जिंकले. याचा परिणाम असा झाला की बीना रिफायनरी व्यवस्थापनाने मुलींना स्पोर्ट्स किट, शूज आणि आहार इत्यादीमध्ये मदत करण्यास सुरुवात केली.
विनोद रजक यांच्या मेहनतीला फळ मिळाले आणि त्यांची द्वितीय क्रमांकाची मुलगी आस्था रजक हिने राष्ट्रीय शालेय खेळांमध्ये ८०० आणि ३००० मीटर शर्यतीत भाग घेतला. तसेच तृतीय क्रमांकाची मुलगी काजल रजक हिने राष्ट्रीय शालेय खेळांमध्ये ५ हजार मीटर शर्यतीत सहभाग घेतला होता. खेळातील स्पर्धात्मकता आणि आधुनिक सुविधांचा अभाव पाहता आपल्या मुलींना शासकीय अकादमीत प्रवेश मिळावा, अशी विनोद रजक यांची इच्छा होती.
गेल्या वर्षी मध्य प्रदेश सरकारतर्फे क्रीडा क्षेत्रात टॅलेंट सर्चचे आयोजन करण्यात आले होते. ज्यामध्ये जबलपूर, सागर आणि भोपाळ या तिन्ही ठिकाणी विनोद रजक यांच्या दोन्ही मुली सहभागी झाल्या होत्या. अखेरीस वडिलांच्या मेहनतीचे फळ मिळाले आणि 28 मे 2022 रोजी विनोद रजक यांच्या दोन मुली आस्था आणि काजल यांना मध्य प्रदेश स्पोर्ट्स अकादमीमध्ये प्रवेश मिळाला. सध्या दोन्ही मुली उत्तम प्रशिक्षण घेऊन रात्रंदिवस मेहनत करतात.
हेही वाचा - Agnipath Scheme: अग्निपथ'विरोधात काँग्रेस आक्रमक! राहुल गांधींच्या उपस्थितीत जंतरमंतरवर 'सत्याग्रह'
