ଭୁବନେଶ୍ୱର: ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀରେ ‘ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ’ ଶୀର୍ଷକ ଆଲୋଚନା ଚକ୍ର ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି । ସ୍ୱଭାବ କବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର କକ୍ଷରେ ଏହି ଆଲୋଚନା ଚକ୍ର ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି । ବିଶିଷ୍ଟ କଥାଶିଳ୍ପୀ ପ୍ରଫେସର ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଛି ।
ବିଶିଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟିକ ତଥା ସମାଲୋଚକ ପ୍ରଫେସର ବୈଷ୍ଣବ ଚରଣ ସାମଲ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଓଡ଼ିଆ ଉପନ୍ୟାସର ସ୍ୱର ଓ ସମ୍ଭାବନା ଉପରେ ବକ୍ତବ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଓଡ଼ିଆ ଉପନ୍ୟାସରେ ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତାର ସ୍ୱର ସ୍ପଷ୍ଟ ରୂପେ ବାରି ହୋଇପଡ଼େ । ଜଗତୀକରଣ ପର ଠାରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ (୧୯୯୨-୨୦୨୪) ସମୟକୁ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସମୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଆଧୁନିକ ସମୟରେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିବା ଔପନ୍ୟାସିକମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।
ସେହିଭଳି ବିଶିଷ୍ଟ କବି ତଥା ସମାଲୋଚକ ପ୍ରଫେସର ଶତୃଘ୍ନ ପାଣ୍ଡବ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଭୋପାଳ ଗ୍ୟାସ ଦୁର୍ଘଟଣା, ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ନଦୀଜଳ ବିବାଦ ଓ ଋଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଭଳି ସମାଜରେ ଘଟିଯାଉଥିବା ଘଟଣାବଳୀ ଆଧୁନିକ କବିତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି । ଆଧୁନିକ ସାହିତ୍ୟରେ ଗୁଚ୍ଛ କବିତା, ସାନ କବିତା, ଛନ୍ଦ କବିତା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କବିତା ମାନ ରଚନା କରାଯାଉଛି । ଆଧୁନିକ କବିତା ମାଧ୍ୟମରେ କବିମାନଙ୍କର ମୌଳିକତା ପ୍ରତିପାଦିତ । ଆଞ୍ଚଳିକ ଶବ୍ଦ, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଶବ୍ଦ ଇତ୍ୟାଦି ଆଧୁନିକ କବିତାରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି । ସମକାଳୀନ ବାସ୍ତବତାର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗ କବିତାରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥାଏ ।
ଅନ୍ୟପଟେ ପ୍ରଫେସର ମଣିନ୍ଦ୍ର ମେହେର କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଲୋଚକଙ୍କ ମତରେ ଗଦ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ବାସ୍ତବଧର୍ମୀ ଅଟେ । ଯେଉଁ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ଜୀବନ ଓ ଦର୍ଶନ ଅଲଗା ଥାଏ ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇପାରେନାହିଁ । ସ୍ୱାଧାନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ଆତ୍ମଜୀବନୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଆଧୁନିକତାର ଛାପ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ପ୍ରଫେସର ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବହୁ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ଉପନ୍ୟାସ କିନ୍ନର ଲେଖିବା ପୂର୍ବର ମନୋଭାବ ବର୍ଣ୍ଣିତ କରାଯାଇଥିବା ଦୃଶ୍ୟକୁ ଆଖିରେ ଦେଖିବା ପରେ ଯେଉଁ ମାନବୀୟ ଅନୁଭୂତି ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ତାହାହିଁ ଉପନ୍ୟାସର ବାସ୍ତବ ପ୍ରତିଫଳନ । ମଣିଷ ମଧ୍ୟରେ ଯେଉଁ ଅମାପ ଶକ୍ତି ଭରି ରହିଛି ସେ ତାର ଅବତାରଣା କରିଛନ୍ତି । ମଣିଷ ଓ ସାଧାରଣ ମଣିଷର ଚିନ୍ତା ଓ କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀ ଭିନ୍ନ ଅଟେ । ମଣିଷର ଆକାଂକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ସମାଜର ସମୃଦ୍ଧି ଓ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥାଏ ।
ନାଟ୍ୟକାର ପ୍ରଫେସର ଡ଼.ରମେଶ ପ୍ରସାଦ ପାଣିଗ୍ରାହୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତିରେ ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ ବିଭିନ୍ନ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସର ଏକ ବ୍ୟାପକ ଓ କ୍ଷେତ୍ର ବିକଶିତ କରୁଛି । ଆଉମଧ୍ୟ ସେ ପ୍ରାଚୀନ ନାଟ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ବୈଭବ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଓଡ଼ିଆ ନାଟକର ସମାଜ ପ୍ରତି ଥିବା ପ୍ରଭାବ ବିଷୟରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଡ. ଦିଲୀପ କୁମାର ସ୍ୱାଇଁଙ୍କ ସଂଯୋଜନାରେ ଆୟୋଜିତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଛାତ୍ରୀ ବକ୍ତା ଭାବରେ ରେଭେନ୍ସା ହାୟର ସେକେଣ୍ଡାରି ବିଦ୍ୟାଳୟ କଟକର ଛାତ୍ରୀ ବିଶ୍ୱଜିତା ଦାସ ବକ୍ତବ୍ୟ ରଖିଥିଲେ ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, ଭୁବନେଶ୍ୱର
