हैदराबाद : हिवाळा सुरू झाला असला तरी, यावेळी डेंग्यू, चिकुनगुनिया किंवा मलेरियासारख्या डासांच्या चावण्यामुळे होणारे आजार आणि संसर्गाचे प्रमाण कमी होत नाही. इतकेच नाही तर आता झिका व्हायरसही लोकांना खूप घाबरवत आहे. अलिकडच्या काळात देशातील काही राज्यांमध्ये झिका विषाणूच्या रुग्णांची पुष्टी झाली आहे. एक तर या ऋतूला आजारांचा मोसम म्हटले जाते, मात्र सध्या डेंग्यू, मलेरिया, चिकनगुनिया, झिका या विषाणूंसोबतच लोकांच्या चिंता आणि समस्याही वाढताना दिसत आहेत. डेंग्यू आणि झिका विषाणूंबाबत आरोग्य विभागाकडून काही अलर्ट जारी करण्यात आले असले, तरी या आजारांचा किंवा संसर्गाचा प्रसार रोखण्यासाठी वैयक्तिक प्रयत्न आणि सर्वसामान्यांमध्ये आवश्यक माहिती असणेही अत्यंत महत्त्वाचे आहे. (Dengue chikungunya and zika virus have almost similar symptoms, Dengue symptoms, Chikungunya symptoms. Zika virus) Symptoms zika virus)
हवामानातील बदल हे देखील कारण आहे : डॉ. पलाश अग्निहोत्री जनरल फिजिशियन स्पष्ट करतात की, डेंग्यू किंवा मलेरियासह डासांच्या चावण्यामुळे किंवा वेक्टर-जनित रोगांचे प्रकरण सामान्यतः हिवाळ्यात कमी होऊ लागतात. कारण हिवाळ्यात डासांचा प्रादुर्भाव कमी होऊ लागतो. मात्र यंदा हिवाळा सुरू झाल्यानंतरही मोठ्या प्रमाणात डेंग्यूचे रुग्ण समोर येत आहेत. हवामानातील बदल आणि स्वच्छतेचा अभाव हे यामागचे प्रमुख कारण आहे.
आजार टाळण्यासाठी काही खबरदारी घेणे अत्यंत आवश्यक :
- डॉ.पलाश स्पष्ट करतात की, डासांमुळे होणारे कोणतेही आजार टाळण्यासाठी काही खबरदारी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. जसे घरात आणि आजूबाजूला पाणी साचू देऊ नका.
- फ्रीज, घरातील स्नानगृह, घरात ठेवलेली भांडी आणि आजूबाजूच्या स्वच्छतेची विशेष काळजी घ्या.
- डासांना दूर ठेवण्यासाठी घर आणि कार्यालयात नियमितपणे कीटकनाशकांची फवारणी करा किंवा कॉइल आणि मशीनचाही वापर केला जाऊ शकतो.
- विशेषतः मुलांसाठी शाळेत जाताना किंवा खेळताना डासांपासून बचाव करणारी क्रीम (शक्यतो हर्बल) लावा.
- घरात मोकळी आणि मोठी बाग असेल तर फॉगिंग करून घ्या.
- घरात फिश एक्वैरियम असल्यास ते नियमित स्वच्छ करावे किंवा घरात पक्षी किंवा इतर पाळीव प्राणी असल्यास त्यांच्या आजूबाजूची ठिकाणे आणि पाणी आणि अन्न भांडी नियमितपणे स्वच्छ करा आणि कोरडी ठेवा.
- घराबाहेर झाडे-झाडे असतील किंवा तण जास्त वाढत असेल, तर गवत कापून घ्या, साफ करा आणि फॉगिंग करा.
- विशेषत: घराबाहेर पडताना असे कपडे घाला की ज्यामध्ये हात पाय पूर्णपणे झाकलेले असतील.
- ज्या भागात डेंग्यू, चिकनगुनिया, मलेरिया किंवा झिका विषाणूचे रुग्ण वारंवार समोर येत आहेत, तेथे कीटकनाशक फवारणी (फॉगिंग) करणे आवश्यक आहे.
- सकाळी आणि संध्याकाळी खिडक्या आणि दरवाजे शक्यतो बंद ठेवा.
