देहराडून : बदलत्या काळानुसार हायपरटेन्शन म्हणजेच उच्च रक्तदाब घातक रूप घेत आहे. त्यामुळे नागरिकांना उच्च रक्तदाबाबाबत जागरूक करण्यासाठी दरवर्षी १७ मे रोजी जागतिक उच्च रक्तदाब दिन (World Hypertension Day 2023) साजरा केला जातो. उच्च रक्तदाब प्रतिबंध आणि नियंत्रणासोबतच नागरिकांना जागतिक उच्च रक्तदाब दिनाबाबतची माहिती देण्यात येते. बहुतांश नागरिक रक्तदाबाच्या आजाराने त्रस्त आहेत. यामध्ये खूप तणावामुळे त्यांच्या शरीरात असे आजार उद्भवतात. रक्तदाबाची औषधे वेळोवेळी घेत राहणे हाच यावर एकमेव उपचार आहे. यासोबतच नागरिकांना त्यांच्या जीवनशैलीतही अनेक बदल करण्याची गरज आहे.
पुरुषांचे कार्यक्षेत्र मोठे आहे. त्यामुळे महिलांपेक्षा पुरुषांमध्ये रक्तदाबाचे प्रमाण अधिक आहे. मात्र आता महिलांमध्येही रक्तदाबाचे प्रमाण वाढले आहे. - विनिता शाह, आरोग्य महासंचालक उत्तराखंड
रक्तदाबाच्या रुग्णांची जीवनशैली : रक्तदाबाचा त्रास असलेल्या रुग्णांमध्ये हृदयाशी संबंधित आजारांचा धोका वाढतो. अशा परिस्थितीत नागरिकांनी रक्तदाब नियंत्रणात ठेवण्यासाठी केवळ मीठ कमी प्रमाणात सेवन करू नये, तर चहा, कॉफी, नशा आणि तंबाखूच्या सेवनावरही नियंत्रण ठेवावे. इतकेच नाही तर दैनंदिन जीवनात पुरेशा प्रमाणात हंगामी फळे आणि हिरव्या पालेभाज्यांचे सेवन केले पाहिजे. त्यामुळे नागरिकांना तणावमुक्त राहण्यास मदत होते. याशिवाय रोज व्यायाम केल्यानेही रक्तदाब नियंत्रित राहण्यास खूप मदत होते. याशिवाय रक्तदाबाचा त्रास असलेल्या रुग्णांनी वेळोवेळी आरोग्य तपासणी करून घ्यावी.
रक्तदाबाच्या रुग्णसंख्येत वाढ : उत्तराखंडच्या महानगरांमध्ये रक्तदाबाच्या रुग्णांच्या संख्येत वाढ झाली आहे. एनएफएचएस NFHS 5 च्या अहवालानुसार उत्तराखंडमधील 31.8 टक्के पुरुष रक्तदाबाच्या आजाराने ग्रस्त आहेत. तर ३.७ टक्के पुरुष उच्च रक्तदाबाचे बळी ठरले आहेत. महिलांबद्दल बोलायचे तर २२.९ टक्के महिलांना रक्तदाबाचा त्रास असल्याचेही या अहवालातून स्पष्ट झाले आहे. तब्बल 2.1 टक्के महिला उच्च रक्तदाबाच्या बळी ठरल्या आहेत. राज्यात सद्यस्थितीत महिलांच्या तुलनेत जवळपास दुप्पट पुरुषांना उच्च रक्तदाबाचा त्रास होत आहे. तर देशातील 24 टक्के पुरुष आणि 21.3 टक्के महिलांना रक्तदाबाचा त्रास आहे.
हृदयविकाराचा येऊ शकतो झटका : एखाद्या व्यक्तीला रक्तदाबाचा त्रास होत असेल तर त्याने डॉक्टरांच्या सल्ल्याने नियमित औषधे घ्यावीत. यासोबतच आपल्या दैनंदिन जीवनात खाणेपिणे करताना काळजी घेण्यात यावी. रक्तदाबाचा त्रास होत असल्यास दुर्लक्ष केल्याने हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो, अशी माहिती उत्तराखंडच्या आरोग्य महासंचालक विनिता शाह यांनी दिली. वास्तविक रक्तदाब इतर कोणत्याही प्रकारे नियंत्रित करता येत नाही. अशा वेळी डॉक्टरांनी दिलेले औषध वेळेवर घेत राहा, अन्यथा त्याचे रुपांतर गंभीर आजारात होऊ शकते. रक्तदाब नियंत्रणात नसल्यामुळे ब्रेन हॅमरेज आणि हृदयविकाराचा झटका येण्याचीही शक्यता असते.
अधिक पुरुष ठरत आहेत रक्तदाबाचे बळी : उत्तराखंडमध्ये महिलांपेक्षा पुरुषांमध्ये रक्तदाबाचे प्रमाण अधिक आहे. याबाबतच्या प्रश्नावर आरोग्य महासंचालक विनिता शाह पुरुषांचे कार्यक्षेत्र मोठे आहे. त्यामुळे महिलांपेक्षा पुरुषांमध्ये रक्तदाबाचे प्रमाण अधिक असल्याचे सांगितले. यासोबतच हार्मोन्स हेही एक कारण मानले जाते, पण महिलांमध्ये रक्तदाबाची प्रकरणेही आढळत असल्याचे त्यांनी स्पष्ट केले. अशा परिस्थितीत महिलांनीही सावध राहण्याची गरज आहे. प्रामुख्याने वयाच्या 45 नंतर रक्तदाबाचा आजार होण्याची शक्यता वाढते, परंतु ज्यांच्या कुटुंबात रक्तदाबाचा इतिहास आहे, त्यांनी वयाच्या 30 वर्षांनंतर लक्ष द्यावे, असेही त्यांनी यावेळी स्पष्ट केले.
हेही वाचा -
