ETV Bharat / sukhibhava

Lifespan of humans : आपल्याला किती वर्षांचे आयुष्य असते? वाचा वैज्ञानिक माहिती

author img

By

Published : Nov 7, 2022, 9:43 AM IST

आपल्या प्रजातींसह, प्रत्येक प्रजातीचा जन्मजात आयुर्मान असतो. तो सरासरी आयुर्मानावर एक प्रकारची उच्च मर्यादा म्हणून काम करतो. प्रत्येक प्रजातीसाठी जैविक ऱ्हासाचा अंतर्निहित दर असतो. मानवाचे सरासरी आयुर्मान (lifespan of humans is roughly 97 years) अंदाजे 97 वर्षे आहे.

Lifespan of humans
आपण प्रत्यक्षात किती काळ जगू शकतो

नवी दिल्ली: आपल्या प्रजातींसह, प्रत्येक प्रजातीचा जन्मजात आयुर्मान असतो. तो सरासरी आयुर्मानावर एक प्रकारची उच्च मर्यादा म्हणून काम करतो. प्रत्येक प्रजातीसाठी जैविक ऱ्हासाचा अंतर्निहित दर असतो. मानवाचे सरासरी आयुर्मान (lifespan of humans is roughly 97 years) अंदाजे 97 वर्षे आहे. जीवशास्त्र अधिक अंतर्ज्ञानी माहिती देते. प्रत्येक प्रजातीसाठी जैविक ऱ्हासाचा अंतर्निहित दर असतो. माशांसारख्या काही प्रजातींना हा दर खूप उच्च पातळीवर अनुभवायला मिळतो आणि त्या थोड्याच काळासाठी जगू शकतात. इतर प्रजाती, जसे की बोहेड व्हेल 200 वर्षांपर्यंत जगू शकतात.

जागतिक आर्थिक वाढीमुळे प्रभावित होत नाही: मानवाचे सरासरी आयुर्मान अंदाजे 97 वर्षे आहे. मानवी आयुर्मानाची सैद्धांतिक मर्यादा निश्चितपणे निश्चित केली गेली नसली तरी, अनुवंशशास्त्रज्ञांच्या एका वर्गाचा असा विश्वास आहे की, ते सुमारे 150 वर्षे आहे. तर नुकसान-दुरुस्ती शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की, जर आपण सतत व्यवस्थापित केले तर मानवी आयुर्मानाला कोणतीही सैद्धांतिक मर्यादा नाही. ही शारीरिक मर्यादा वाढलेल्या आरोग्य सेवा किंवा जागतिक आर्थिक वाढीमुळे प्रभावित होत नाही.

एक निश्चित शारीरिक मर्यादा का आहे? (Why is there a definite physical limit) असे दिसून आले की, तुम्हाला तरुण आणि निरोगी ठेवण्यासाठी तुमच्या पेशी किती वेळा विभाजित करू शकतात याला मर्यादा आहे. त्याला हेफ्लिक मर्यादा म्हणून ओळखले जाते. ते टेलोमेरेसच्या भौतिक लांबीद्वारे निर्धारित केले जाते. हे एक अद्वितीय सेल्युलर वैशिष्ट्य आहे. या कल्पनेनुसार, एक सामान्य मानवी पेशी केवळ चाळीस ते साठ वेळा प्रतिकृती बनवू शकते आणि विभाजित करू शकते.

क्रोमोसोमल एंड कॅप्स: Hayflick Limit गृहीतकेने शास्त्रज्ञांना भ्रूण विकासापासून मृत्यूपर्यंत मानवी लोकसंख्येवर जैविक वृद्धत्वाच्या परिणामांचा अभ्यास करण्यास मदत केली. त्यामध्ये गुणसूत्रांच्या टोकांवर टेलोमेरेस नावाच्या लहान पुनरावृत्ती झालेल्या DNA अनुक्रमांच्या परिणामांचा समावेश आहे. टेलोमेरेस हे क्रोमोसोमल एंड कॅप्स आहेत. ते छान, नीटनेटके बंडलमध्ये गुंडाळलेले गुणसूत्र टिकवून ठेवण्याचे काम करतात. ते तुटणे टाळतात आणि तुमच्या पेशींमधील इतर सर्व लहान गोष्टींना बांधून ठेवतात. टेलोमेरेस हे एक उपयुक्त वैशिष्ट्य आहे, परंतु त्यांच्यात एक कमतरता आहे. प्रत्येक वेळी गुणसूत्राची प्रतिकृती दुसरी पेशी तयार करण्यासाठी सेल्युलर कॉपी करणार्‍या उपकरणाने या क्रोमोसोमल एंड कॅप्सचा (chromosomal end caps) थोडासा भाग काढून टाकला पाहिजे.

जन्मजात जैविक विघटनाचा दर: हेल्थकेअर सिस्टीममधील एकूणच प्रगतीमुळे आपण सर्वजण लहान मुलांप्रमाणेच निरोगी बनतो. परंतु, मृत्युदराचा भरपाई देणारा परिणाम खात्री देतो की, आपण जितके चांगले आहोत तितक्या लवकर आपण वृद्ध होऊ. निसर्गाने आपल्या प्रजातींना जन्मजात जैविक विघटनाचा दर दिला आहे. त्यामुळे आपल्यापैकी मोजकेच लोक 97 वर्षांपेक्षा जास्त जगू शकतात.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.