नवी दिल्ली : प्रकाशाचा सण दिवाळी साजरी करा, पण थोडे सावध राहा. कोरोना महामारीमुळे गेल्या दोन वर्षात ज्या प्रकारे सर्व काही ठप्प झाले होते, यावेळी परिस्थिती थोडी बरी झाली, नंतर पुन्हा पूर्वीप्रमाणे सण साजरा करण्यासाठी एकत्र आलोत. पण ते आरोग्यासाठी चांगले नाही. आतापर्यंत, कोरोना विषाणूच्या Omicron प्रकाराचा BA.5 उप-प्रकार जगभरात पसरला आहे, 76.2 टक्के गोष्टींसाठी जबाबदार आहे.Will corona increase after seeing the crowd of Diwali festival. Corona .Covid new variant .
त्याच वेळी, आणखी एक नवीन XBB प्रकार भारतात वेग घेत आहे. अहमदाबादमध्ये त्याची प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत, त्यामुळे येत्या तीन ते चार आठवड्यांत देशात कोरोनाची प्रकरणे झपाट्याने वाढू शकतात, असा अंदाज व्यक्त केला जात आहे. या नवीन प्रकारांमुळे कोरोनाचे रुग्ण वाढतील असे डॉक्टरांचे म्हणणे असले तरी, ते लोकांसाठी धोकादायक ठरण्याची शक्यता फारच कमी आहे. या संदर्भात ईटीव्ही भारतच्या प्रतिनिधींनी दिल्लीतील आरोग्य धोरण तज्ज्ञ डॉ. अंशुमन कुमार यांच्याशी सविस्तर चर्चा केली.
प्रश्न १: कोरोनाचे नवीन प्रकार किती प्राणघातक आहेत, संसर्गाचे प्रमाण वाढेल का आणि ते किती प्राणघातक असेल?
उत्तरः सर्वप्रथम, कोरोनाचे नवीन रूप आले आहे, याबद्दल आश्चर्यचकित किंवा घाबरू नका. व्हायरस नवा प्रकार तयार करेल. ज्याप्रमाणे एखादी व्यक्ती मुलांना जन्म देते, नंतर तो मुले आणि मुलांना जन्म देतो, त्याचप्रमाणे व्हायरस देखील त्याच्या अस्तित्वासाठी उत्परिवर्तन करतो. अशा प्रकारे नवीन रूपे उदयास येतात. विषाणू पसरण्यासाठी नवीन रूपे देखील तयार करतो आणि असे प्रकार बनवतो की, तो त्यामुळे रोगप्रतिकारक शक्तीला चकमा देऊ शकतो.
प्रश्न २: चीनच्या काही भागांना लॉकडाउन का लागू करावे लागले?
उत्तरः चीनमध्ये कोविडचा हा नवीन ट्रेंड आहे आणि लॉकडाऊन लागू झाल्याची चर्चा सुरू झाली आहे. झिरो सहिष्णुता धोरण चीनमध्ये अवलंबले जायचे. एकही कोविड केस नको, असे त्यांचे मत आहे. याचा अर्थ देशात करोनाचा एकही आजारी व्यक्ती नसावा, असे नाही. तिथे स्थानिक प्राण्यांमुळे साथीचे रोग येत आहे. तिथे काही लोक मलेरिया, डेंग्यू या आजाराने आजारी असून, डेंग्यूमुळे सरकार जेरीस आले आहे.
प्रश्न 3: कोरोनाच्या रुग्णांमध्ये वाढ होईल, परंतु लोकांसाठी धोकादायक ठरण्याची शक्यता खूपच कमी आहे. यावर तुमचे काय म्हणणे आहे?
उत्तरः जोपर्यंत कोरोनाच्या प्रकरणांचा संबंध आहे, आगामी काळात कोरोनाची प्रकरणे वाढतील. दिवाळी, छठपूजा असे सण आहेत, त्यात मेळावा होणार आहे. कोविड आपल्यामध्ये फिरेल आणि फिरत आहे. एकत्र फिरणारे लोक सुपर स्प्रेडर बनून संसर्गाचे प्रमाण वाढवेल. रुटीनमध्येही सर्दी, खोकला घेऊन हॉस्पिटलमध्ये आलेल्या व्यक्तीची जेव्हा आपण चाचणी करतो तेव्हा, त्यातील बहुतांश पॉझिटिव्ह येतात. संख्या वाढेल, त्या संख्येबद्दल घाबरू नका. जीवितहानी होऊ नये, हा आपला प्रयत्न असायला हवा, जीवितहानी होणार नाही यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत. संख्या किती वाढत आहे, हे महत्त्वाचे नाही.
प्रश्न 4: भविष्यात देशाच्या आरोग्य सेवा व्यवस्थेत महामारी उद्भवल्यास काय होईल? आपण त्यास सामोरे जाण्यास तयार आहोत का?
उत्तर : कोरोना लक्षात घेऊन जी काही पायाभूत सुविधा निर्माण केल्या होत्या, त्या बंद करण्यात आल्या. आरोग्यामध्ये गतिमान धोरण असावे. गरज पडली तर ताबडतोब चांगली सुविधा, लोकांसाठी उपयुक्तता उभारल्या गेली पाहीजे. गरज नसेल तर आपण वापरू नये. पण कोरोनानंतरही आरोग्याच्या पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करण्याची गरज आहे. रुग्णालयांमध्ये ऑक्सिजन लढण्यासाठी पुरेशी व्यवस्था, ऑक्सिमीटरसारख्या किरकोळ उपकरणांसाठी गोंधळ, इतर आरोग्य तपासणीसाठी वैद्यकीय उपकरणे यासारख्या मूलभूत गरजा सर्व आरोग्य केंद्रांवर पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध असाव्यात. कोरोनाच्या काळात देशातील सर्व प्रमुख रुग्णालयांमध्ये आयसोलेशन वॉर्डसारखी जागा नव्हती. हे सर्व करण्यावर सरकारने भर दिला पाहिजे. आपण धडा घ्यायला हवा. कोविड ही एक महामारी नाही, जोपर्यंत माणूस आहे तोपर्यंत अशी महामारी वेगवेगळ्या स्वरूपात येत राहील. त्यासाठी पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा होणे गरजेचे आहे.
प्रश्न 5: भारतात ज्या लोकांना कोविडपासून संरक्षण करण्यासाठी लस मिळाली आहे, ते नवीन प्रकारापासून संरक्षण करतील का?
उत्तर : सुरुवातीला दिसलेल्या कोरोना विषाणूचे दोन नवीन प्रकार लक्षात घेऊन ही लस तयार करण्यात आली आहे. ती लस खूप प्रभावी ठरली. आता जी रूपे समोर येत आहेत, ती विद्यमान लस 6 पटीने जास्त चुकवण्यास सक्षम आहे. म्हणजे आपण लसीने जी प्रतिकारशक्ती निर्माण केली आहे, ती चुकवून आपल्या शरीरात नवीन रूपे येतील. म्हणजे हा विषाणू आपल्या शरीरात येऊन आपली फुफ्फुस खराब करू शकतो, स्वादुपिंडावर परिणाम करू शकतो, हे दिसत नाही. म्हणजे व्हायरस मरतो. जोपर्यंत तो अपायकारक होत नाही तोपर्यंत ती आपल्यासाठी चिंतेची बाब नाही. फायद्याची एक प्रणाली देखील असू शकते, नवीन विषाणूच्या ताणामुळे आपली मानवी प्रणाली मजबूत होऊ शकते.
प्रश्न 6: नवीन रूपे येत आहेत, ते अधिक वेगाने पसरण्यास आणि मानवांची प्रतिकारशक्ती कमी करण्यास किती सक्षम आहेत?
उत्तर: नवीन प्रकार, जरी तो कमी शक्तिशाली असला तरीही, जर तो आपल्या शरीरात प्रवेश करत असेल, म्हणजे आपली प्रतिकारशक्ती चुकवून आत गेला असेल. हा झपाट्याने पसरत आहे, हा देखील व्हायरसपासून बचावाचा परिणाम आहे. याबाबत काळजी करण्याची गरज नाही. जर हा विषाणू आपल्या कोणत्याही अवयवाला इजा पोहोचवत असेल तर ती नक्कीच चिंतेची बाब आहे.
प्रश्न 7: हिवाळ्यात कोरोनाचे रुग्ण वाढतील का?
उत्तर: डॉ. अंशुमन म्हणतात की, सणासुदीच्या काळात गर्दीच्या ठिकाणी लोक जमल्यामुळे असे होऊ शकते. ही प्रकरणे कोणत्याही प्रकारामुळे नाही तर लोकांमधील अधिक परस्परसंवादामुळे अधिक वाढण्याची शक्यता आहे. आता लोकांनी मास्क लावणे बंद केले आहे, हे आणखी एक मोठे कारण बनू शकते. आपण सर्वांनी कोविडपासून बचावासाठी सेट केलेल्या प्रोटोकॉलचे पालन केले पाहिजे.
विशेष म्हणजे आगामी दिवाळी आणि छठ या सणांमध्ये मोठ्या प्रमाणात लोक जमतील. अशा परिस्थितीत येत्या एक ते दोन आठवड्यांत कोविड-19 पॉझिटिव्ह रुग्णांच्या संख्येत वाढ होण्याची शक्यता आहे. Omicron च्या नवीन प्रकार XBB ची पॉझिटिव्ह प्रकरणे सुमारे 7 टक्के आहेत. या प्रकारात कमी वेळात लोकांना संक्रमित करण्याची क्षमता आहे. Will corona increase after seeing the crowd of Diwali festival. Corona .Covid new variant .
