ETV Bharat / health

হাতৰ মুঠিৰ শক্তিয়ে ভৱিষ্যতৰ ৰোগ সম্পৰ্কে গুৰুত্বপূৰ্ণ ইংগিত প্ৰদান কৰে; গৱেষণা - Hand Grip Strength

author img

By Toufiq Rashid

Published : Feb 19, 2024, 1:52 PM IST

Hand Grip Strength: এখন শক্তিশালী বা দুৰ্বল হাতৰ মিলনে কোনো এজন ব্যক্তিৰ সৈতে আপোনাৰ সমানতাই নুবুজাই বৰঞ্চ ইয়াৰ দ্বাৰা আপোনাৰ শৰীৰ কিমান সুস্থ আৰু শক্তিশালী সেই কথাও জানিব পাৰি ৷ এই সন্দৰ্ভত জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক তৌফিক ৰছিদে লিখিছে যে, মুষ্টিবদ্ধ কৰাৰ শক্তি হৃদৰোগ বা আনকি ডায়েবেটিছৰ আশংকাৰ পৰিমাপো হ’ব পাৰে ৷ আজি ইয়াৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জানো আহক-

Hand Grip Strength
মুষ্টিবদ্ধ কৰাৰ শক্তিয়ে ভৱিষ্যতৰ ৰোগ সম্পৰ্কে গুৰুত্বপূৰ্ণ ইংগিত প্ৰদান কৰে; গৱেষণা (ETV BHARAT)

আপোনাৰ গেলামালৰ গধুৰ বেগ কঢ়িয়াই নিবলৈ অসুবিধা হয় নেকি ? সহজে আপুনি মৌৰ টেমা এটা খুলিব পাৰেনে ? যদি আপুনি নোৱাৰে, তেন্তে আপোনাৰ শৰীৰে কোনো অন্তৰ্নিহিত ৰোগৰ অৱস্থাৰ ইংগিত দিব পাৰে ৷

গৱেষকসকলে কয় যে, আমি হাতেৰে যিমান শক্তি জমা কৰিব পাৰো সেয়া আমাৰ শৰীৰ কিমান সুস্থ তাৰ এটা উৎকৃষ্ট উদাহৰণ ৷ Hand Grip Strengthয়ে (HGS) শৰীৰৰ মুঠ শক্তিক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে, যিটো সুস্থ বয়স বৃদ্ধি আৰু সামগ্ৰিক শাৰীৰিক ক্ষমতাৰ এটা ভাল পৰিমাপ, আৰু ইয়াক চিকিৎসকৰ লগতে অন্যান্য গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ যেনে ৰক্তচাপ আৰু ওজন পৰীক্ষা কৰিব লাগে ৷ হাতৰ ধৰি ৰখাৰ শক্তি কম হোৱাটোৱে কোষৰ দ্ৰুত বয়স বৃদ্ধিৰ ইংগিত দিয়ে যিয়ে ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে ৷

শেহতীয়াকৈ জাৰ্নেল অৱ হেল্থ "Hand grip strength as a proposed new vital sign of health: a narrative Reviewৰ এক কঠিত সমীক্ষাত এই ক্ষেত্ৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে ৷

ভাৰতৰ গৱেষকসকলেও কয় যে, ডায়েবেটিছৰ দৰে বহু ৰোগে কম HSGৰ সৈতে উতঃপ্ৰোত সম্পৰ্ক দেখাইছে ৷ মধুমেহ, হৃদৰোগ, ষ্ট্ৰোক, দীৰ্ঘদিনীয়া বৃক্ক আৰু যকৃতৰ ৰোগ, কিছুমান বিশেষ কৰ্কট ৰোগ, চাৰকোপেনিয়া আৰু সাধাৰণ হাড়ভঙাৰ ফলত এইচ এছ জি কম হোৱাৰ সম্পৰ্ক দেখা গৈছে ৷ কম এইচ এছ জি চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি হোৱা, পুষ্টিৰ অৱস্থা, সামগ্ৰিক মৃত্যুৰ হাৰ, আৰু সামগ্ৰিক জীৱনৰ মানদণ্ড বৃদ্ধিৰ সৈতেও জড়িত ৷

এই অধ্যয়নে প্ৰকাশ কৰে যে এইচ জি এছক নতুন গুৰুত্বপূৰ্ণ চিন হিচাপে প্ৰস্তাৱ কৰিব পাৰি, যিয়ে ক্লিনিকেল প্ৰেকটিছ আৰু জনস্বাস্থ্যৰ বাবে মূল্যৱান অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰে ৷ অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে এইচ জি এছ স্বাস্থ্যৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ জৈৱচিহ্ন ৷ এই উপযোগিতাই বিভিন্ন স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা চিনাক্তকৰণ আৰু জীৱনকালত নতুন গুৰুত্বপূৰ্ণ চিন হিচাপে ইয়াৰ সম্ভাৱনালৈকে বিস্তৃত ৷

এজন ব্যক্তিৰ স্বাস্থ্যৰ পৰীক্ষা কৰিবলৈ চাৰিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ শৰীৰৰ অংশ হৈছে ৰক্তচাপ, নাড়ী, তাপমাত্ৰা, শ্বাস-প্ৰশ্বাস জুখিব পৰা ৷ এইবোৰ আছিল শতিকাজুৰি পৰীক্ষা কৰা মৌলিক কিন্তু অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ সূচক ৷ এতিয়া কিছুমান নতুন মূল উপাদানকো গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি বিবেচিত হৈছে যেনে ৰক্তশৰ্কৰা জোখা, যিহেতু Covid ঘটিছিল, আমি অক্সিজেন চেচুৰেচনকো অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছো, কিন্তু এতিয়া বহু গৱেষকে শক্তিক ইতিবাচক স্বাস্থ্যৰ পূৰ্বানুমানক হিচাপে আৰু দুৰ্বলতাক নেতিবাচক স্বাস্থ্য হিচাপে চাইছে as predictors of outcome,’ এই অধ্যয়নৰ মুখ্য লেখকো ইন্দ্ৰপ্ৰস্থ এপ’ল’ৰ জ্যেষ্ঠ অৰ্থপেডিক চাৰ্জন ডাঃ ৰাজু বৈশ্যই কয় ৷

তেওঁ কয়, "পেশীৰ দুৰ্বলতাত উপনীত হোৱা মানে বয়স বৃদ্ধিৰ প্ৰক্ৰিয়াত উপনীত হোৱা ৷ এজন ব্যক্তি কিমান ভালদৰে বয়সীয়াল হৈছে সেইটো নিৰ্ণয় কৰিবলৈ আমাৰ হাতত এতিয়াও কোনো পৰীক্ষা নাই– সেয়া দ্ৰুত, লেহেমীয়া বা অনুকূল হওক ৷" গতিকে পেশীৰ শক্তিক এই বয়স বৃদ্ধিৰ পৰিসৰ আৰু প্ৰক্ৰিয়াৰ সূচক হিচাপে বিবেচিত হৈছে আৰু পেশীৰ শক্তিক বিভিন্ন ৰোগৰ সৈতে জড়িত কৰা হৈছে ৷

মুষ্টিবদ্ধ কৰাৰ শক্তি কি আৰু ইয়াৰ আঁৰৰ বৈজ্ঞানিক দিশ ?

মুষ্টিবদ্ধ কৰাৰ শক্তিৰ দ্বাৰা জুখিব পাৰি যে আপুনি গধুৰ বস্তু কিমান দৃঢ়ভাৱে আৰু সুস্থিৰভাৱে ধৰিব পাৰে ৷ ইয়াক জামা ডাইনেমোমিটাৰ নামৰ এটা সাধাৰণ হাতেৰে ধৰা যন্ত্ৰৰ সহায়ত জোখা হয় ৷

পেশীবোৰ শৰীৰৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ ৷ বেছিভাগ স্বাস্থ্যৰ আখ্যানত চৰ্বি আগস্থানত আছে আৰু মানুহে পেশী পাহৰি গৈছে ৷ যদিও পেশীবোৰো সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ, যদি পেশীবোৰ শক্তিশালী হয় তেন্তে ই অতিৰিক্ত চৰ্বিৰ সমস্যা আৰু ইয়াৰ লগত জড়িত সমস্যাবোৰৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে ৷ পেশী হৈছে এটা প্ৰধান বিপাকীয় অংগ, গ্লুক’জ বিপাকীয় ক্ৰিয়া আৰু লিপিড বিপাকীয় ক্ৰিয়াৰ লগত জড়িত ৷

যদি পেশী দুৰ্বল হয় তেন্তে মানুহ ডায়েবেটিছ, হৃদৰোগ, কেন্সাৰ, সংক্ৰমণ, চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি হোৱা, আৰোগ্য লাভৰ পলম হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি ৷ দিল্লীৰ ফৰ্টিছ চি ডকৰ ডায়েবেটিছ আৰু এণ্ড’ক্ৰাইন’লজীৰ কাৰ্যবাহী অধ্যক্ষ তথা সঞ্চালক তথা অধ্যয়নৰ অন্যতম লেখক ডাঃ অনুপ মিশ্ৰই কয় যে, “পেশীৰ স্বাস্থ্য পৰীক্ষা কৰাটোক যথাযথ গুৰুত্ব দিয়া উচিত ৷

তেওঁ কয় যে, ভাৰতীয় জনসংখ্যাৰ মাজত ‘কেৱল দুৰ্বল পেশীইহে ডায়েবেটিছৰ ইংগিত দিয়ে ৷ ডাঃ বৈশে কয় যে চাৰকোপেনিয়া – পেশীৰ বয়স বৃদ্ধি আৰু অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ (হাড় দুৰ্বল হোৱা)ও একেলগে যায় ৷

আগবাঢ়ি যোৱাৰ পথ

সমগ্ৰ বিশ্বৰ গৱেষকসকলে বিগত দশক ধৰি পেশীৰ ওপৰত অধ্যয়ন কৰি আহিছে ৷ মানৱ শৰীৰৰ বৃহৎ পৰিমাণৰ পেশীৰ অধ্যয়ন কৰি বা কাৰ্য্য আৰু শক্তিৰ অধ্যয়ন কৰি পেশীৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিব পাৰি বুলি ডাঃ মিশ্ৰই কয় আৰু লগতে কয় যে মুষ্টিবদ্ধ কৰাৰ শক্তি জুখিব পৰাটোৱেই আটাইতকৈ সহজ আৰু খৰচী উপায় ৷ ''এইচজিএছৰ বাবে পৰীক্ষা বিশ্বজুৰি গৱেষণাৰ মাজতে সীমাবদ্ধ যদিও ইয়াক কৰাটো সহজ আৰু আমাৰ দৈনন্দিন ক্লিনিকেল মূল্যায়নত ইয়াক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ চিন হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা উচিত ৷''

দুয়োজন বিশেষজ্ঞই কয়, এইচ জি এছ পৰীক্ষা ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ এক অতি উপযোগী উপাদান হ’ব পাৰে ৷ এইচ জি এছক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ চিন হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰি স্বাস্থ্যসেৱাৰ চিকিৎসকে চিনাক্ত কৰিব পাৰে ৷

প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত সম্ভাব্য স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাসমূহ ধৰা পেলালে সময়মতে এই ৰোগসমূহ প্ৰতিৰোধ কৰিব পৰা যায় লগতে ৰোগীৰ ফলাফলৰ উন্নতি সম্ভৱ হয় ৷ ডাঃ মিশ্ৰই কয় যে, তেওঁৰ কেন্দ্ৰই এইচ জি এছ আৰু ৰোগৰ মাজৰ সম্পৰ্ক মূল্যায়নৰ ওপৰত ডাঙৰ অধ্যয়ন অব্যাহত ৰাখিছে ৷

সাধাৰণ পৰামৰ্শ

  • শক্তিশালী হওক, ব্যায়াম কৰক, স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য গ্ৰহণ কৰক আৰু জিৰণি লওক ৷ বয়স বৃদ্ধিৰ লগে লগে যিমান পাৰি সুস্থ হৈ থাকিবলৈ নিয়মিতভাৱে শক্তি বৃদ্ধিৰ প্ৰশিক্ষণৰ ব্যায়াম কৰক ৷
  • পেশীৰ আৰোগ্য আৰু মানসিক চাপত থকা কলাবোৰ নিৰাময়ৰ বাবে টোপনি গুৰুত্বপূৰ্ণ – প্ৰতি নিশা কমেও সাতৰ পৰা আঠ ঘণ্টা টোপনি লওক ৷ স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য গ্ৰহণ কৰক ৷ গোটা শস্যৰ দৰে ভাল প্ৰ’টিন আৰু স্বাস্থ্যকৰ কাৰ্বহাইড্ৰেট গ্ৰহণ কৰিব লাগে ৷
  • চিকিৎসকে সঠিকভাৱে কোৱাৰ দৰে, "অলপ বেছি শক্তিৰ অৰ্থ হ'ল কম দুৰ্বলতা আৰু দীৰ্ঘ জীৱন ৷''

সংক্ষিপ্ত বিৱৰণ

হাতৰ মুঠিৰ শক্তিৰ বিষয়ে তথ্য

  • কম হাতৰ মুঠিৰ শক্তিৰ বাবে সাধাৰণতে গ্ৰহণ কৰা কাটঅফ্ হ’ল প্ৰাপ্তবয়স্ক পুৰুষৰ বাবে ২৬ কিলোগ্ৰাম আৰু মহিলাৰ বাবে ১৬ কিলোগ্ৰাম ৷
  • পুৰুষ আৰু মহিলা উভয়ৰে চৰম শক্তি ২০ বছৰ আৰু তাৰ পিছত হ্ৰাস পায় ৷
  • মধ্যবয়সৰ পিছত পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত ই দ্ৰুতগতিত হ্ৰাস পায়, আৰু বয়সৰ পিছত মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস পায় ৷
  • এছিয়াত বসবাস কৰা লোকৰ হাতৰ মুঠিৰ শক্তি আন ঠাইৰ বসবাস কৰা লোকৰ তুলনাত কম হয়৷
  • পশ্চিমীয়া জনসংখ্যাৰ তুলনাত ভাৰতীয়ৰ পেশীৰ শক্তি অতি কম ৷ পেশীৰ শক্তি প্ৰায় দুটা দশক হ্ৰাস পাইছে ৷ পুৰুষতকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এই কথা অধিক সত্য ৷
  • বয়স, লিংগ, অৰ্থনৈতিক অৱস্থা আৰু পুষ্টিৰ অৱস্থা অনুসৰি হাতৰ মুঠিৰ শক্তিৰো ভিন্ন হয় ৷
  • কম এইচ জি এছ হৃদৰোগ আৰু ডায়েবেটিছৰ অন্যতম শীৰ্ষ সূচক হিচাপে তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে ৷

লগতে পঢ়ক: শিশুৰ জন্মৰ সময়ৰ ওজনে নিৰ্ণয় কৰিব পাৰে ভৱিষ্যতৰ হৃদৰোগৰ সম্ভাৱনা

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.