বিশেষ প্ৰতিবেদন, 1 এপ্ৰিল : 2017 চনৰ পিচত চতুৰ্থবাৰৰ বাবে চীনে উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ ৰাজ্য অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ঠাই আৰু স্থানৰ নামৰ নতুন তালিকা প্ৰকাশ কৰিছে ৷ এইয়া অন্য দেশৰ ভূখণ্ডৰ ওপৰত বেইজিঙৰ দাবীৰ শেহতীয়া প্ৰকাশ ৷
চীনৰ অসামৰিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে প্ৰকাশ কৰা শেহতীয়া তালিকাত অৰুণাচল প্ৰদেশৰ 30 টা ঠাই আৰু স্থানৰ নতুন নাম সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে ৷ ইয়াৰ ভিতৰত 11 টা আৱাসিক এলেকা, 12 টা পাহাৰ, চাৰিখন নদী, এটা হ্ৰদ, এটা মাউণ্টেন পাছ আৰু এটুকুৰা মাটি ৷ চাউথ চাইনা মৰ্নিং পোষ্টৰ বাতৰি অনুসৰি সকলো নাম চীনা আখৰ, তিব্বতী আৰু মেণ্ডেৰিন চীনা ভাষাৰ ৰোমান বৰ্ণমালাৰ সংস্কৰণত দিয়া হৈছে ৷
চীনে প্ৰথমে 2017 চনত অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ছটা স্থানৰ নতুন নামৰ তালিকা প্ৰকাশ কৰিছিল ৷ ইয়াৰ পিচত 2021 চনত দ্বিতীয়খন 15 টা স্থানৰ তালিকা আৰু তাৰ পিচত 2023 চনত 11 টা স্থানৰ বাবে তৃতীয় তালিকা প্ৰকাশ কৰিছিল ৷ চীনে অৰুণাচল প্ৰদেশক জাংনান বা দক্ষিণ তিব্বত বুলি উল্লেখ কৰে, যি ভূখণ্ড বেইজিঙে তিব্বত স্বায়ত্তশাসিত অঞ্চলৰ অংশ বুলি দাবী কৰে ৷ মেণ্ডেৰিন চীনা ভাষাত জাঙে (Zang) তিব্বতক বুজায় আৰু “নান” মানে দক্ষিণ ৷
ভাৰত একমাত্ৰ দেশ নহয় য’ত চীনে ঠাই আৰু স্থানৰ নতুন নাম উদ্ভাৱন কৰিছে ৷ চীনে আন দেশৰ ঠাইৰ নাম সলনি কৰাৰ এটা উল্লেখযোগ্য উদাহৰণ হ’ল দক্ষিণ চীন সাগৰত ইয়াৰ কাৰ্যকলাপ ৷ চীনে এই অঞ্চলৰ বিভিন্ন দ্বীপ, ৰিফ আৰু শ্ব’লৰ ওপৰত ভূখণ্ডৰ দাবী জনাইছে, ইয়াৰে বহুকেইটাকে ভিয়েটনাম, ফিলিপাইনছ, মালয়েছিয়া, ব্ৰুনেই, টাইৱানৰ দৰে আন দেশসমূহেও দাবী কৰিছে ৷ সাৰ্বভৌমত্বক লৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিবাদৰ মাজতো চীনে দক্ষিণ চীন সাগৰৰ কেইবাটাও বৈশিষ্ট্যৰ নাম সলনি কৰিছে ৷
চীনে ছিছা দ্বীপপুঞ্জ বুলি জনাজাত পেৰাচেল দ্বীপপুঞ্জৰ ভিতৰৰ কেইবাটাও বৈশিষ্ট্যৰ নাম সলনি কৰিছে চীনে ৷ উদাহৰণস্বৰূপে ভিয়েটনামে দাবী কৰা ৱুডি দ্বীপক চীনা নাম য়ংছিং দ্বীপ দিয়া হৈছে ৷ একেদৰে চীনে স্প্ৰেটলি দ্বীপপুঞ্জৰ ভিতৰৰ বৈশিষ্ট্যসমূহৰ নাম সলনি কৰিছে, যাক চীনা ভাষাত নানছা দ্বীপপুঞ্জ বুলি জনা যায় ৷ উদাহৰণস্বৰূপে চীন, ফিলিপাইনছ আৰু ভিয়েটনামে দাবী কৰা ফায়েৰী ক্ৰছ ৰিফক চীনা নাম দিয়া হৈছে ইয়ংছু ৰিফ ৷ চীনে ফিলিপাইনছে দাবী কৰা স্কাৰবাৰ’ শ্ব’লক চীনা ভাষাত হুয়াংয়ান দ্বীপ বুলি কয় ৷ চীনে এই বৈশিষ্ট্যৰ নাম সলনি কৰাটোৱে এই অঞ্চলটোৰ ওপৰত ঐতিহাসিক সাৰ্বভৌমত্বৰ দাবী প্ৰতিফলিত কৰিছে ৷
পূব চীন সাগৰত জাপানী ভাষাত চেনকাকু দ্বীপ বুলি উল্লেখ কৰা জনবসতিহীন দ্বীপসমূহৰ এটা গোটক চীনা ভাষাত ডায়াউ দ্বীপ বুলি কোৱা হয় ৷ উল্লেখযোগ্য যে যোৱা মাহত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ উত্তৰ-পূব ৰাজ্যখন ভ্ৰমণৰ পিছত চীনে অৰুণাচল প্ৰদেশৰ স্থান আৰু স্থানৰ নতুন নামৰ শেহতীয়া তালিকা প্ৰকাশ কৰিছে ৷ ভ্ৰমণৰ সময়ছোৱাত মোদীয়ে কৌশলগতভাৱে অৱস্থিত টাৱাঙলৈ সৰ্ববতৰৰ সংযোগ প্ৰদানৰ বাবে 13 হাজাৰ ফুট উচ্চতাত ছেলা সুৰংগ উদ্বোধন কৰে ৷ এই সুৰংগৰ জৰিয়তে সীমান্ত অঞ্চলত সৈন্যৰ উন্নত চলাচল নিশ্চিত হোৱাৰ সম্ভাৱনাও আছে ৷
আশা কৰা মতে চীনে মোদীৰ অৰুণাচল প্ৰদেশ ভ্ৰমণৰ প্ৰতিবাদ সাব্যস্ত কৰে, যিটো নতুন দিল্লীয়ে তৎক্ষণাত খাৰিজ কৰে ৷ চীন পক্ষৰ মন্তব্য সন্দৰ্ভত সংবাদ মাধ্যমৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰত বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ মুখপাত্ৰ ৰণধীৰ জয়ছোৱালে কয় যে, ‘প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ অৰুণাচল প্ৰদেশ ভ্ৰমণ সন্দৰ্ভত চীনৰ পক্ষই কৰা মন্তব্য আমি নাকচ কৰিছো ৷'
‘ভাৰতীয় নেতাসকলে সময়ে সময়ে অৰুণাচল প্ৰদেশ ভ্ৰমণ কৰে, ভাৰতৰ অন্যান্য ৰাজ্য ভ্ৰমণৰ দৰেই ৷ এনে ভ্ৰমণ বা ভাৰতৰ উন্নয়নমূলক প্ৰকল্পৰ ওপৰত আপত্তি কৰাটো যুক্তিসংগত নহয় ৷’-জয়ছোৱালে কয় ৷ মনোহৰ পাৰিকাৰ ইনষ্টিটিউট অৱ ডিফেন্স ষ্টাডিজ এণ্ড এনালাইজেছৰ ইষ্ট এছিয়া চেণ্টাৰৰ এছ’চিয়েট ফেল’ এম এছ প্ৰতিভাৰ মতে, চীনে যেতিয়াই অনুভৱ কৰে যে নিজৰ সাৰ্বভৌমত্বক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হৈছে তেতিয়াই আন দেশৰ ঠাইৰ নতুন নাম উদ্ভাৱনৰ এই কৌশলৰ আশ্ৰয় লয় ৷
ইটিভি ভাৰতক প্ৰতিভাই কয় যে, ‘ইঠাইবোৰ চীনা মানচিত্ৰত তেওঁলোকে সাধাৰণতে তেওঁলোকৰ লোকসকলক দেখুৱাবলৈ কৰে যে এই ঠাইবোৰ চীনৰ ভূখণ্ডৰ অংশ ৷ ভাৰত আৰু চীনৰ মাজত অৰুণাচল প্ৰদেশক লৈ দীৰ্ঘদিনীয়া ভূখণ্ডৰ বিবাদ চলি আহিছে, দুয়োপক্ষই সময়ে সময়ে নিজৰ দাবী দৃঢ় কৰি আহিছে ৷ অৰুণাচল প্ৰদেশৰ স্থানসমূহৰ নাম সলনি কৰাটো চীনে নিজৰ ভূখণ্ডৰ দাবীক শক্তিশালী কৰাৰ আৰু অঞ্চলটোত ভাৰতৰ সাৰ্বভৌমত্বক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱাৰ উপায় হিচাপে দেখা গৈছে ৷'
অৰুণাচল প্ৰদেশৰ প্ৰতি চীনৰ দাবী সাৰ্বভৌমত্বৰ ঐতিহাসিক দাবীৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা হৈছে, য’ত অতীতৰ শাসন কাঠামো আৰু সাংস্কৃতিক সম্পৰ্কৰ উল্লেখও আছে ৷ অঞ্চলটোৰ ঠাইবোৰৰ নাম চীনা নামেৰে সলনি কৰি বেইজিঙে অঞ্চলটোৰ ওপৰত ঐতিহাসিক নিয়ন্ত্ৰণৰ আখ্যানক শক্তিশালী কৰাৰ লক্ষ্য লৈছে ৷ এই কৌশলটো ইয়াৰ ভূখণ্ডীয় দাবীৰ সমৰ্থনত ঐতিহাসিক আখ্যানসমূহক পুনৰ গঢ় দিয়াৰ বহল প্ৰচেষ্টাৰ অংশ ৷
ভাৰত আৰু চীনৰ বাস্তৱিক সীমান্ত প্ৰকৃত নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখা (LAC)ৰ ওচৰত থকাৰ বাবে অৰুণাচল প্ৰদেশৰ কৌশলগত তাৎপৰ্য আছে ৷ এই অঞ্চলৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণে প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ সুবিধা, কৌশলগত সামৰিক অৱস্থান, চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰৰ ওপৰত প্ৰভাৱ আদি ভূ-ৰাজনৈতিক সুবিধা প্ৰদান কৰে ৷ এইদৰে চীনে অৰুণাচল প্ৰদেশৰ স্থানসমূহৰ নাম সলনি কৰাটো অঞ্চলটোৰ বহল ভূ-ৰাজনৈতিক উচ্চাকাংক্ষাৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে ৷
স্থান আৰু স্থানৰ নাম সলনি কৰাটো চীনৰ বাবে অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ আৰু প্ৰভাৱ প্ৰকাশ কৰাৰ এক প্ৰতীকী উপায় ৷ এই স্থানসমূহত চীনা নাম জাপি দি বেইজিঙে ঘৰুৱা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত এই অঞ্চলটোৰ ওপৰত ধাৰণা গঢ়ি তুলিবলৈ আৰু কৰ্তৃত্ববোধ প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ বিচাৰে ৷ এই কৌশল ভাৰতৰ দাবীক ভেঙুচালি কৰা আৰু চীনৰ আধিপত্যক শক্তিশালী কৰাৰ লক্ষ্যৰে মানসিক যুদ্ধৰ বহল কৌশলৰ অংশ ৷
প্ৰতিভাৰ মতে, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ স্থানসমূহৰ নতুন নামৰ শেহতীয়া তালিকাখন চীনে প্ৰকাশ কৰাৰ কাৰণ হ’ব পাৰে যে বেইজিঙে মোদীৰ ভ্ৰমণৰ সমানুপাতিক সঁহাৰি দিয়াৰ প্ৰয়োজন বুলি অনুভৱ কৰিছিল ৷ তেওঁ কয়- “তেওঁলোকে বিভিন্ন ধৰণেৰে সঁহাৰি জনায় ৷ এয়া এটা উপায় ৷ অৱশ্যে ইয়াৰ দ্বাৰা অৰুণাচল প্ৰদেশ ভাৰতীয় ভূখণ্ড হোৱা কথাটো সলনি নহয় ৷”
লগতে পঢ়ক : জলদস্যুৰ কবলৰ পৰা অপহৃত ইৰাণী জাহাজ উদ্ধাৰ ভাৰতীয় নৌসেনাৰ - Hijacked Iranian Fishing Vessel
