नवी दिल्ली: पुढील महिन्यात होणारी राष्ट्रपतीपदाची निवडणूक 2024 ( Presidential Election 2024 ) च्या राष्ट्रीय निवडणुकांपूर्वी विरोधी अँकरची भूमिका बजावण्याच्या क्षमतेची चाचणी घेण्याची काँग्रेससमोर संधी आणि आव्हान दोन्ही आहे. काँग्रेस देशभरात संकुचित झाली आहे, परंतु तरीही विरोधी शिबिरातील सर्वात मोठा पक्ष आहे आणि राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी आणि 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीपर्यंत स्वतःला नैसर्गिक विरोधी अँकर मानतो.
त्याचवेळी काँग्रेसच्या रणनीतीकारांनी मोठ्या भावाची वृत्ती टाळण्याची गरज ओळखून विरोधी छावणीला एकत्र ठेवण्यासाठी राष्ट्रपतीपदाचा उमेदवार न सुचवण्याचा धोरणात्मक निर्णय घेतला. काँग्रेस अध्यक्षा सोनिया गांधी यांनी या मुद्द्यावर विरोधी एकता निर्माण करण्याचे काम हाती घेतले असले, तरी नंतर त्यांनी पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री आणि तृणमूल काँग्रेसच्या नेत्या ममता बॅनर्जी ( Trinamool Congress leader Mamata Banerjee ) यांना 16 जून रोजी दिल्लीत विरोधकांचे अधिवेशन बोलावण्यात सक्रिय भूमिका बजावण्याची परवानगी दिली, जेणेकरून राष्ट्रपतीपदाच्या शर्यतीत संभाव्य नावांवर चर्चा करता येईल.
मात्र, ममता बॅनर्जी-राष्ट्रवादीचे नेते शरद पवार, महात्मा गांधी यांचे नातू गोपाळ कृष्ण गांधी आणि जम्मू-काश्मीरचे माजी मुख्यमंत्री आणि नॅशनल कॉन्फरन्सचे नेते फारुख अब्दुल्ला यांनी सुचवलेल्या एकामागून एक नावांनी वैयक्तिक कारणांमुळे उमेदवारी नाकारली ( Farooq Abdullah rejected the candidature ). त्यानंतर बॅनर्जी यांनी पक्षाचे नेते यशवंत सिन्हा यांचे नाव दिले, जे 18 जुलै रोजी होणाऱ्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी संयुक्त विरोधी उमेदवार म्हणून स्वीकारले गेले. सिन्हा यांच्या उमेदवारीमुळे टीएमसीच्या राष्ट्रीय आकांक्षांना चालना मिळाली असली, तरी एनडीएच्या राष्ट्रपतीपदाच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मू यांच्याविरुद्ध चांगली लढत देण्याचे आव्हान विरोधी पक्षांसमोर आहे.
हे लक्षात घेऊन यशवंत सिन्हा यांच्या प्रचारासाठी ( Campaign for Yashwant Sinha ) बहुपक्षीय, 11 सदस्यीय गट तयार करण्यात आला असून, काँग्रेस नेते जयराम रमेश या गटाचे संयोजन करणार आहेत. रमेश व्यतिरिक्त, गटाच्या इतर सदस्यांमध्ये द्रमुकचे तिरुची शिवा, टीएमसीचे सुखेंदू शेखर रॉय, सीपीआय-एमचे सीताराम येचुरी, सीपीआयचे डी राजा, सपाकडून राम गोपाल यादव, राष्ट्रवादीचे प्रफुल्ल पटेल, आरजेडीचे मनोज झा, रणजीत यांचा समावेश आहे. टीआरएसकडून रेड्डी आणि सिव्हिल सोसायटीकडून सुधींद्र कुलकर्णी. शिवसेना लवकरच गटातील सदस्याची नियुक्ती करणार आहे.
हे लक्षात घेऊन यशवंत सिन्हा यांच्या प्रचारासाठी बहुपक्षीय, 11 सदस्यीय गट तयार करण्यात आला असून, काँग्रेस नेते जयराम रमेश या गटाचे संयोजन करणार आहेत. रमेश व्यतिरिक्त, गटाच्या इतर सदस्यांमध्ये द्रमुकचे तिरुची शिवा, टीएमसीचे सुखेंदू शेखर रॉय, सीपीआय-एमचे सीताराम येचुरी, सीपीआयचे डी राजा, सपाकडून राम गोपाल यादव, राष्ट्रवादीचे प्रफुल्ल पटेल, आरजेडीचे मनोज झा, रणजीत यांचा समावेश आहे. टीआरएसकडून रेड्डी आणि सिव्हिल सोसायटीकडून सुधींद्र कुलकर्णी. शिवसेना लवकरच गटातील सदस्याची नियुक्ती करणार आहे.
सूत्रांनी सांगितले की 18 जुलै रोजी होणाऱ्या लढतीसाठी जास्तीत जास्त मते मिळविण्यासाठी गटाचे सदस्य समन्वय साधतील आणि सिन्हा यांच्या राज्यांमधील प्रचाराला पुढे नेतील. द्रमुक नेते तिरुची शिवा यांच्या मते, देशातील संघराज्याची भावना कायम ठेवण्यासाठी स्पर्धा महत्त्वाची आहे. "आम्हाला विश्वास आहे. देशभरात संघराज्य टिकवण्याची गरज अधिक मजबूत झाली आहे. संघराज्यासमोर आव्हाने आहेत. भाजप सत्तेत आल्यानंतर राज्यघटनेतील ठळक वैशिष्ट्यांवर दबाव आला. राज्यांचे अधिकार नाकारले जात आहेत आणि अल्पसंख्याकांची असुरक्षित भावना आहे. या परिस्थितीत आपल्याला कोणत्याही पक्षपातीपणाशिवाय संविधानाचा संरक्षक म्हणून एखाद्या व्यक्तीची गरज आहे,”
शिवा म्हणाले.“राष्ट्रपतीपदाची मोहीम याच आधारावर असेल. ही निवडणूक किती महत्त्वाची आहे आणि आमचा उमेदवार किती महत्त्वाचा आहे हे आम्ही मतदारांवर ठसवू, असे सांगून ते म्हणाले की, "प्रचारात काँग्रेसची भूमिका इतर पक्षांइतकीच महत्त्वाची आहे." सीपीआय नेते डी राजा म्हणाले, "हे आहे. एक वैचारिक हा लढा आहे, दोन लोकांमधील लढा नाही."
त्याच वेळी काँग्रेसच्या रणनीतीकारांना मोठ्या भावाची वृत्ती टाळण्याची गरज लक्षात आली आणि त्यांनी विरोधी छावणीला एकत्र ठेवण्यासाठी राष्ट्रपतीपदाचा उमेदवार न सुचवण्याचा धोरणात्मक निर्णय घेतला, असे ईटीव्ही भारतचे अमित अग्निहोत्री लिहितात.
हेही वाचा - Explainer : द्रौपदी मुर्मू राष्ट्रपती पदाच्या उमेदवार असल्याने आदिवासी समाज आला प्रसिद्धीच्या झोतात
