नवी दिल्ली : रायपूर येथे २४ ते २६ फेब्रुवारी दरम्यान होणाऱ्या ८५व्या पूर्ण राष्ट्रीय अधिवेशनाच्या तयारीसाठी काँग्रेसने सोमवारी प्रक्रिया सुरू केली आहे. ज्येष्ठ नेते जयराम रमेश यांच्या अध्यक्षतेखालील पूर्ण सत्राची मसुदा समिती 14 फेब्रुवारी रोजी विविध प्रस्तावांवर चर्चा करण्यासाठी तसेच बैठकीदरम्यान होणाऱ्या विचारमंथन बैठकांचे नियोजन करण्यासाठी पहिली बैठक घेणार आहे.
तीन दिवसीय मेगा कॉन्क्लेव्ह : तीन दिवसीय मेगा कॉन्क्लेव्ह राजकीय आणि आर्थिक प्रस्तावांच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण आहे. 2024 च्या राष्ट्रीय निवडणुकांसाठी हा एक छोटासा जाहीरनामा असेल. काँग्रेसचे अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खर्गे यांनी, माजी केंद्रीय मंत्री एम वीरप्पा मोईली आणि माजी अर्थमंत्री पी चिदंबरम यांची राजकीय आणि आर्थिक प्रस्तावांवरील उपगटांचे प्रमुख म्हणून नावे दिली आहेत.
मोईली यांची प्रतिक्रिया : पक्षाच्या अंतर्गत सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, राजकीय आणि आर्थिक ठराव मसुद्यात समाविष्ट करण्याच्या मुद्यांवर हे दोन दिग्गज गटातील इतर सदस्यांशी चर्चा करत आहेत. मोईली यांनी ईटीव्ही भारतला सांगितले की, 'मी सध्या याबद्दल काही बोलू शकत नाही. राजकीय प्रस्ताव तयार केला जात आहे.
मसुदा समिती महत्त्वाची : मसुदा समिती महत्त्वाची आहे, कारण ती पूर्ण अधिवेशनात विविध ठराव मांडते. त्यानंतर संबंधित उपसमूह सभेत आवाजी मतदानासाठी प्रस्ताव ठेवण्यापूर्वी मसुद्यांवर चर्चा करतात. या बैठकीत आंतरराष्ट्रीय घडामोडी, सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण, शेतकरी आणि कृषी आणि युवक, शिक्षण आणि रोजगार या विषयांवर चर्चा आणि पारित होणारे इतर ठराव आहेत. माजी केंद्रीय मंत्री सलमान खुर्शीद आंतरराष्ट्रीय घडामोडींच्या उपसमूहाचे प्रमुख आहेत. हरियाणाचे माजी मुख्यमंत्री भूपिंदर सिंग हुडा हे शेतकऱ्यांच्या उपसमूहाचे प्रमुख आहेत. मुकुल वासनिक हे सामाजिक न्याय गटाचे प्रमुख आहेत आणि पंजाब युनिटचे प्रमुख अमरिंदर सिंग राजा ब्रार हे तरुणांच्या उपसमूहाचे प्रमुख आहेत.
धोरणात्मक मुद्द्यांवर चर्चा : विशेष म्हणजे, लोकसभा खासदार शशी थरूर, जे मल्लिकार्जुन खर्गे यांच्या विरोधात 2022 च्या अध्यक्षपदाची निवडणूक लढवत आहेत, त्यांना आंतरराष्ट्रीय घडामोडींच्या उपसमूहाचे संयोजक म्हणून नाव देण्यात आले आहे. पक्षाच्या अंतर्गत सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, राहुल गांधी आणि खरगे हे दोघेही देशातील सध्याच्या राजकीय परिस्थितीवर तसेच सरकारच्या धोरणांवर पक्षाच्या चिंता व्यक्त करत आहेत. त्यामुळे आजी-माजी काँग्रेस प्रमुखांची भूमिका राजकीय आणि आर्थिक ठरावांवर दिसून येण्याची शक्यता आहे. ज्यांनी सत्ताधारी भाजपवर फुटीरतावादी राजकारण केल्याचा आरोप करत केंद्रावर वाढती आर्थिक विषमता, सामाजिक विषमता, समाजाचे केंद्रीकरण यावर टीका केली. महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री पृथ्वीराज चव्हाण यांनी ईटीव्ही भारतला सांगितले की, 'आर्थिक आणि राजकीय प्रस्तावात धोरणात्मक मुद्द्यांवर बोलले जाईल'.
राहुलच्या 4,000 किलोमीटरच्या देशव्यापी भारत जोडो यात्रेमुळे उत्साही झालेला पक्ष या कार्यक्रमाकडे ताकद दाखवण्याची संधी म्हणून पाहत आहे. तीन दिवसीय मेगा कॉन्क्लेव्हला देशभरातून सुमारे 15,000 पक्ष कार्यकर्ते आणि नेते उपस्थित राहण्याची अपेक्षा आहे.
भारत जोडो यात्रेची कल्पना चिंतन शिविरात आली: यात्रेची कल्पना मे २०२२ मध्ये उदयपूरमध्ये पक्षाने २०२४ च्या राष्ट्रीय निवडणुकांसाठी रोड मॅप तयार करण्यासाठी आयोजित केलेल्या चिंतन शिविरात आली. पक्ष व्यवस्थापकांच्या मते, पक्षाच्या अंतर्गत निवडणुका यशस्वीपणे पूर्ण झाल्यानंतर पूर्ण सत्र होते, ज्या दरम्यान काँग्रेस अध्यक्षांव्यतिरिक्त विविध पीसीसी, एआयसीसी पदाधिकारी निवडले जातात.
खरगे यांना पक्षाचे नवे अध्यक्ष म्हणून निवडण्यासाठी देशभरातील 9,000 हून अधिक पीसीसी प्रतिनिधींनी गेल्या वर्षी मतदान केले. एआयसीसीचे विविध प्रतिनिधी पक्ष घटनेनुसार पूर्ण अधिवेशनादरम्यान दिग्गजांच्या निवडीला पाठिंबा देतील. साधारणपणे प्रत्येक आठ PCC प्रतिनिधींमागे एक AICC प्रतिनिधी निवडला जातो. या गणनेनुसार, AICC प्रतिनिधींची संख्या सुमारे 1,200 असावी. तथापि, एआयसीसीच्या विद्यमान प्रतिनिधींची संख्या जास्त असल्याने, पक्षाने त्यानुसार यादी कमी करण्याचे आवाहन राज्य घटकांना केले.
जयराम रमेश यांची गेल्या वर्षी चिंतन शिविरानंतर AICC कम्युनिकेशन्स प्रभारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली होती. राहुल यांच्या भेटीमागे रमेश यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली आणि पक्ष व्यवस्थेतील एक शक्तिशाली आवाज म्हणून उदयास आले. त्यामुळे त्यांना पूर्ण अधिवेशनासाठी मसुदा समितीचे प्रमुख बनवण्यात आल्याचे पक्षाच्या अंतर्गत सूत्रांनी सांगितले.
सूत्रांनी सांगितले की, रमेश व्यतिरिक्त आणखी एक दिग्गज दिग्विजय सिंह देखील राजकीय ठरावाचा मसुदा तयार करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतील. गेल्या वर्षी २६ ऑक्टोबरला पक्षाचे नवे अध्यक्ष म्हणून पदभार स्वीकारल्यापासूनच खर्गे भाजपविरोधात आक्रमक आहेत. खर्गे यांनी पूर्ण सत्राचा सूर सेट करणे अपेक्षित आहे. सुरुवातीच्या आणि समारोपाच्या सत्रात ते धडाकेबाज भाषण देण्याची शक्यता आहे.
खर्गे यांच्याशिवाय पक्षाच्या माजी प्रमुख सोनिया गांधी आणि राहुल गांधी हे देखील या कार्यक्रमाला संबोधित करण्याची शक्यता आहे. प्रियांका गांधी वड्रा यांच्यासह इतर अनेक ज्येष्ठ नेत्यांनाही या अधिवेशनात बोलण्याची संधी मिळणार आहे.
काँग्रेस 2024 च्या राष्ट्रीय निवडणुकांसाठी मैदान तयार करत आहे, तर 2023 मध्ये होणाऱ्या 9 विधानसभा निवडणुकांवरही लक्ष केंद्रित करत आहे. त्यामुळेच कर्नाटकातील मोईली यांना राजकीय गटाचे प्रमुख म्हणून प्रोजेक्ट करून दक्षिणेकडील राज्यातील मतदारांना संदेश देण्याचा काँग्रेसचा प्रयत्न आहे. जो पक्षाला जिंकण्याची चांगली संधी आहे, असे मानतो.
हेही वाचा : Prahlad Joshi on Rahul Gandhi : यावेळी राहुल गांधींवर कारवाई होणारच - प्रल्हाद जोशी
