હૈદરાબાદ: વિશ્વ હાથી દિવસ દર વર્ષે 12 ઓગસ્ટના રોજ ઉજવવામાં આવે છે. હકીકતમાં, આજે હાથીઓની ખરાબ સ્થિતિ પાછળનું કારણ માત્ર શિકાર અને રહેઠાણની ખોટ જ નથી, પણ તેમની દુર્દશા પ્રત્યે માનવીય બેદરકારી પણ છે. જેથી લોકો વિશાળ પ્રાણી હાથીના સંરક્ષણ અને સંરક્ષણના મહત્વને સમજે. આ દિવસ લોકો અને સંસ્થાઓને હાથી દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા જોખમ વિશે જણાવવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. જો કે, હાથી પેઢીઓથી માણસનું પ્રિય પ્રાણી રહ્યું છે. હજુ પણ હાથીઓની હાલત ખૂબ જ ખરાબ છે.
વિશ્વ હાથી દિવસનો ઈતિહાસ: વિશ્વ હાથી દિવસ 2011 માં બે કેનેડિયન ફિલ્મ નિર્માતાઓ પેટ્રિશિયા સિમ્સ અને થાઈલેન્ડના એલિફન્ટ રેનેગેડમેન્ટ ફાઉન્ડેશન દ્વારા શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને પ્રથમ વખત 12 ઓગસ્ટ 2012 ના રોજ ઉજવવામાં આવ્યો હતો. આ પહેલને ફિલ્મ સ્ટાર અને સ્ટાર ટ્રેક લિજેન્ડ વિલિયમ શેટનર દ્વારા ટેકો મળ્યો હતો, જેમણે જંગલમાં કેપ્ટિવ એશિયન હાથીઓના સંવર્ધન વિશે 30-મિનિટની રસપ્રદ દસ્તાવેજી રીટર્ન ટુ ધ ફોરેસ્ટનું શૂટિંગ કર્યું હતું.
પ્રથમ વિશ્વ હાથી દિવસનો હેતુઃ પ્રાણીઓની દુર્દશા તરફ વિશ્વભરના લોકો અને સંસ્કૃતિઓનું ધ્યાન દોરવાનો હતો. પરંતુ કમનસીબે, આ જીવો તેમના અસ્તિત્વ માટે ઘણા જોખમોનો સામનો કરી રહ્યા છે.
હાથી અને ઇકોસિસ્ટમ: હાથીઓને કીસ્ટોન પ્રજાતિ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે સમુદાયમાં અન્ય પ્રજાતિઓના અસ્તિત્વ માટે જરૂરી ઇકોસિસ્ટમ સેવાઓ પ્રદાન કરે છે.
- દુષ્કાળ દરમિયાન હાથીઓ પાણીના છિદ્રો બનાવે છે. વિશ્વના ઘણા વિસ્તારોમાં પાણીની અછતનું સંકટ છે. દુષ્કાળ દરમિયાન, ભૂગર્ભ જળ મળી શકે તેવા વિસ્તારોને સુંઘવા માટે હાથીઓ તેમની થડનો ઉપયોગ કરે છે.
- હાથીઓ બીજ ફેલાવે છે. તેઓ તેમના બીજ સાથે ઘણા છોડનો ઉપયોગ કરે છે અને પછી તેમના છાણ દ્વારા ફેલાવે છે. આ બીજ, બદલામાં, નવા છોડ, ઘાસ અને ઝાડીઓમાં ઉગે છે.
- હાથીઓ નવા માર્ગો બનાવે છે. હાથીઓ કાંટાવાળી ઝાડીઓ ઉખેડી નાખે છે, જે આગળ નાના પ્રાણીઓ માટે સલામત રસ્તો સાફ કરવામાં મદદ કરે છે.
- હાથીઓ અન્ય પ્રજાતિઓ માટે દિવસમાં 15 થી વધુ વખત ખોરાક પૂરો પાડે છે, તેમનું છાણ તેના પર નિર્ભર પ્રજાતિઓ માટે પૂરતું ખોરાક બની જાય છે. તાજા જમા થયેલા ગોબર પાસે અસંખ્ય જંતુઓ છે. આ ટોળાં પછી જંતુઓને ખવડાવે તેવા પક્ષીઓ માટે ખોરાકના સ્ત્રોત તરીકે સેવા આપે છે. હાથીઓ પણ આશ્રય આપે છે.
- હાથી કુદરતી મીઠું શોધવામાં મદદ કરે છે. હાથીઓ, જેમને ગંધની સારી સમજ હોય છે, તેઓ તેમની થડનો ઉપયોગ જમીનમાં એવા વિસ્તારોને શોધવા માટે કરે છે જેમાં મોટા પ્રમાણમાં ખનિજો હોય છે.
હાથીઓ વિશે રસપ્રદ તથ્યો:
- હાથીનું બચ્ચું જન્મની 20 મિનિટ પછી જ ઉભું થાય છે.
- એક હાથી એક દિવસમાં 150 કિલો ખોરાક ખાય છે.
- જો આપણે વજન વિશે વાત કરીએ તો, એક હાથીનું વજન 5 હજાર કિલો સુધી હોઈ શકે છે.
- એક હાથી એક સમયે 300 લીટર પાણી પી શકે છે.
- હાથીઓને કાદવમાં લથડવાનું પસંદ છે.
આ પણ વાંચોઃ
