હૈદરાબાદ 50 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લોકોમાં હાર્ટ એટેક (Heart attack) ના કેસોમાં અચાનક વધારો થયો છે. હવે 30 થી 40 વર્ષની વયના યુવાનોમાં કેસની સંખ્યા વધુ જોવા મળી રહી છે. જે હોર્મોનલ અસંતુલન અને અનિયમિત જીવનશૈલીને કારણે હોઈ શકે છે. સોનાલી ફોગાટ, અભિનેતા પુનીત રાજકુમાર અને સિદ્ધાર્થ શુક્લા જેવી ઘણી જાણીતી હસ્તીઓનું નાની ઉંમરે હાર્ટ એટેકના કારણે અવસાન થયું હતું. આ ઉપરાંત પ્રખ્યાત કોમેડિયન રાજુ શ્રીવાસ્તવ હાલમાં હાર્ટ (Raju Srivastava admitted in AIIMS) એટેકને કારણે AIIMS હોસ્પિટલમાં દાખલ છે.
આ પણ વાંચો શું આપ જાણો છો ઓર્ગેનિક ટોયની વિશેષતા
સમયસર તબીબી સલાહ લેવી ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને હ્રદયરોગ ધરાવતા લોકો હાર્ટ એટેક માટે સંવેદનશીલ હોઈ શકે છે. જયારોગ્ય હોસ્પિટલના કાર્ડિયોલોજી વિભાગના સહ ઈન્ચાર્જ ડૉ. ગૌરવ કવિ ભાર્ગવ કહે છે કે, આહાર અને બદલાતી જીવનશૈલીની અસર યુવાનોમાં વધુ જોવા મળી રહી છે અને આ હૃદયરોગનો હુમલો છે. તે મહત્વનું છે કે લોકો સંભવિત હૃદયની સમસ્યાના કોઈપણ પ્રારંભિક ચેતવણી ચિહ્નોને અવગણશે નહીં અને સમયસર તબીબી સલાહ લેવી. હાલમાં સૌથી વધુ મુશ્કેલી એ લોકો પર આવી રહી છે, જેઓ કોરોનાના પહેલા અને બીજા તરંગમાં સંક્રમિત થયા હતા. આવા લોકો છાતીમાં દુખાવાની ફરિયાદ લઈને હોસ્પિટલ પહોંચી રહ્યા છે.
ફોરેન્સિક મેડિસિન વિભાગના ખુલાસા સમગ્ર દેશમાં તબીબી વ્યાવસાયિકો દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા અભ્યાસો દર્શાવે છે કે 40 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના ઓછામાં ઓછા 25 ટકા ભારતીયોને હાર્ટ એટેક અથવા અન્ય કોઈ ગંભીર હાર્ટ સંબંધિત ગૂંચવણો થવાનું જોખમ છે અને આ જોખમ 40 થી 50 વર્ષની વય વચ્ચે વસ્તીના 50 ટકા સુધી વધી શકે છે. નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝ મેડિકલ કોલેજ જબલપુરના ફોરેન્સિક વિભાગના રિપોર્ટમાં સામે આવ્યું છે કે કોરોનાએ યુવાનોનું હૃદય નબળું કરી દીધું છે. આ ઈન્ફેક્શનની ચપેટમાં આવ્યા બાદ યુવકનું હૃદય ખૂબ જ નબળું થઈ ગયું છે. ફોરેન્સિક મેડિસિન વિભાગના આ ખુલાસા પછી, ડૉ. વિવેક અગ્રવાલએ યુવાનોને તેમના આહારમાં ફેરફાર કરવાની અપીલ કરી છે. સાથે જ કહ્યું કે સમયાંતરે હાર્ટ સ્પેશિયાલિસ્ટ ડોક્ટરની સલાહ લેતા રહો.
આ પણ વાંચો ભારતમાં બાળકો પર હુમલો કરનાર નવા વાયરસ ટમેટા ફ્લૂ શું છે
માન્યતા અને સત્ય (Heart Attack Myth and Truth) હૃદય રોગ વિશે ઘણી માન્યતાઓ છે. જેમ હૃદયરોગ પુરુષોમાં વધુ હોય છે, તેમ હાર્ટ એટેકની સમસ્યા પણ પુરુષોમાં વધુ હોય છે, પરંતુ સંશોધનમાં સામે આવ્યું છે કે, પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓ વધુ હાર્ટ એટેકથી મૃત્યુ પામે છે. હાર્ટ એટેક વિશે માહિતી આપતાં ડો.શશાંકે જણાવ્યું કે, ઘણી વખત લોકો ઓળખતા નથી કે, તેમને સાયલન્ટ એટેક (silent heart attack) આવ્યો છે. લોકોને ગેરસમજ થાય છે કે, ગેસ કે અન્ય કોઈ કારણોસર છાતીમાં દુખાવો થાય છે. પરંતુ આ માટે જાગૃતિ જરૂરી છે, જેથી દર્દીને આવી સ્થિતિમાં વહેલી તકે સારવાર મળી શકે. તાણના સ્તરમાં વધારો અને અયોગ્ય જીવનશૈલી હૃદય સંબંધિત રોગોના વધવાના બે મુખ્ય કારણો છે.
સામાજિક માપદંડો વી. હરિરામ, વરિષ્ઠ ઇન્ટરવેન્શનલ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ, એસએલજી હોસ્પિટલ્સે જણાવ્યું હતું કે, ભારતીયો ટ્રાન્સ ફેટના આદતના ગ્રાહકો છે અને તે નબળી જીવનશૈલી, અનિયમિત કામના કલાકો, આલ્કોહોલ, ધૂમ્રપાન તમાકુ તેમજ હૃદય રોગ સાથે સંકળાયેલું છે. ખતરો વધી જાય છે અને આવા વ્યક્તિઓ ખૂબ જ ગંભીર છે. સંવેદનશીલ એમ સાઈ સુધાકર ઈન્ટરવેન્શનલ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ, ગ્લેનેગલ્સ ગ્લોબલ હોસ્પિટલ, ચીફ ઈન્ટરવેન્શનલ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ, ગ્લેનેગલ્સ ગ્લોબલ હોસ્પિટલે જણાવ્યું હતું કે, ઘણા સામાજિક માપદંડો પર ભારતનું રેટિંગ નબળું છે અને તે દર વર્ષે વધુને વધુ લોકોને તણાવપૂર્ણ પરિસ્થિતિમાં જોઈ રહ્યું છે. તેનું મુખ્ય કારણ છે, ઊંડે દબાણ. માનસિક તણાવથી પીડાતા લોકો માટે વ્યક્તિગત સમસ્યાઓની સાથે આ સામાજિક સમસ્યાઓ મુખ્ય કારણ છે, જેની સીધી અસર તેમના હૃદય પર પડે છે.
આ પણ વાંચો તમારી સેક્સ લાઇફને વધારવા માટે કરીઝા ટેકનિક વિષે જોણો
હાર્ટ એટેકના કેસ વધ્યા ડોક્ટરના ડેટા પ્રમાણે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં હાર્ટની સમસ્યા બમણી થઈ ગઈ છે.વર્ષ 2009માં 41 લોકો હાર્ટ પ્રોબ્લેમથી પીડિત હતા, જે 2010માં વધીને 220 થઈ ગયા છે. 2014માં આ આંકડો 500થી વધુ હતો. 2015 માં 969, 2016 માં 1100, 2017 માં 1300 પર પહોંચ્યી ગયો છે. 2018 માં આ આંકડો વધુ વધીને 1477 થયો. 2019 થી અત્યાર સુધીમાં 850 હૃદય રોગથી પીડિત છે.
હાર્ટ એટેકના દરમાં વધારો અમેરિકન જર્નલ ઑફ પ્રિવેન્ટિવ કાર્ડિયોલોજીમાં પ્રકાશિત થયેલો અભ્યાસ એ પણ પુષ્ટિ કરે છે કે COVID-19 એ એથરોસ્ક્લેરોટિક હાર્ટ ડિસીઝ (ASCVD) ધરાવતી વ્યક્તિઓમાં હાર્ટ એટેકના દરમાં વધારો કરે છે. અભ્યાસ માટે, ટીમે 55,412,462 વ્યક્તિઓનું વિશ્લેષણ કર્યું હતું, જૂથોને છ મેળ ખાતા જૂથોમાં વિભાજિત કર્યા હતા. આમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે, જેમને કોરોનાવાયરસ હતો અને એવા લોકો પણ સામેલ હતા જેમને ચેપ લાગ્યો ન હતો.
આ પણ વાંચો શું તમે જાણો છો હોમિયોપેથીક સરળ ઉપાયો વિષે
હૃદય રોગ આ કારણોથી થાય છે
1. વધારાનું વજનઃ શરીરમાં વધારાની ચરબીને કારણે વજન વધે છે. તે કોલેસ્ટ્રોલ પણ વધારે છે, જે કિડની સંબંધિત રોગોનું મુખ્ય કારણ બને છે. શરીરમાં ટ્રાન્સ ફેટ વધવાને કારણે હાર્ટ એટેકનો ખતરો પણ વધી જાય છે.
2. હાઈ બીપી: લાંબા સમય સુધી હાઈ બીપી ધમનીઓને બ્લોક કરે છે. આનાથી અનેક રોગોનો ખતરો વધી જાય છે. ડાયાબિટીસના દર્દીઓમાં, લોહીમાં ખાંડની સતત વધઘટ હૃદય માટે સારી નથી, તે કામ કરવાની ક્ષમતાને અસર કરે છે.
3. તણાવમાં વધારોઃ તણાવનો સંબંધ હૃદય સાથે છે. તમે જેટલા તણાવથી દૂર રહેશો તેટલા તમે સ્વસ્થ રહેશો. તમે જેટલો વધુ સ્ટ્રેસ લેશો, તે ઓનલાઈન હોર્મોન્સ રીલીઝ કરશે, જેનાથી હાર્ટ એટેકનું જોખમ વધે છે. તેની સાથે બ્લડ પ્રેશર પણ વધવા લાગે છે.
4. જન્મ સંબંધિત: કોલેસ્ટ્રોલ વધારો આનુવંશિક પણ હોઈ શકે છે. જો માતા પિતામાંથી કોઈને પણ 55 વર્ષની ઉંમર પહેલા હાર્ટ એટેક આવ્યો હોય તો બાળકોમાં આનું જોખમ અનેકગણું વધી જાય છે. બાળકોમાં સમાન જનીન અને ખાવાની ટેવ હોય છે. તેથી, દર મહિને બાળકોની તપાસ કરવી જોઈએ.
5. દિનચર્યાઃ આહાર અને બદલાતી જીવનશૈલીની અસર યુવાનોમાં વધુ જોવા મળી રહી છે, ધૂમ્રપાન અને નશો એ સૌથી મોટું કારણ છે. જો ઠંડી પડી રહી છે, તો ઠંડા વાતાવરણમાં સવારે ચાલવા ન જાવ. વધારે રાંધેલા તળેલા શેકેલા ખોરાક અને જંક ફૂડને ટાળો. આઈજીએમસી સીટીવીએસ વિભાગના એચઓડી ડો.સુધીર મહેતા, આઈજીએમસી સીટીવીએસ વિભાગના એચઓડી ડો.સુધીર મહેતા કહે છે કે, હાલમાં બદલાતી જીવનશૈલી પણ હૃદયની બીમારીઓનું કારણ બની રહી છે. ન ચાલવાને કારણે પણ ઘણી બીમારીઓ ઉદ્ભવી રહી છે, જેમાં હૃદય રોગ મુખ્ય છે.
આ પણ વાંચો ઓમિક્રોન નવા સબ વેરિઅન્ટથી દેશમાં આવી શકે છે કોવિડની ચોથી લહેર
પ્રારંભિક ચેતવણીના સંકેતો ડૉક્ટરોએ સલાહ આપી છે કે, લોકોએ શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, છાતીમાં દુખાવો, વધુ પડતો પરસેવો, ચક્કર આવવા વગેરે જેવા પ્રારંભિક ચેતવણીના સંકેતોને અવગણવા જોઈએ નહીં અને સમયસર ઉપચાર શરૂ કરવો જોઈએ. એ પણ મહત્વનું છે કે, મેદસ્વી વ્યક્તિઓ અને જેઓ પહેલાથી અસ્તિત્વમાં રહેલી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ ધરાવતા હોય તેઓ ધૂમ્રપાન છોડી દે અને આલ્કોહોલનું સેવન બંધ કરે. તેમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે 30 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના યુવાનો, જેમને હૃદય રોગનો પારિવારિક ઇતિહાસ છે, તેઓએ નિયમિત તબીબી તપાસ કરાવવી જોઈએ.
આ બાબતોનું રાખો ધ્યાન રાત્રે 10 વાગ્યા સુધી સૂઈ જાઓ, સવારે સૂર્યોદય પહેલા ઉઠો. ઉપરાંત, ઉઠ્યાના બે થી ત્રણ કલાકમાં નાસ્તો કરો. બપોરે યોગ્ય સમયે લંચ લો. તે જ રીતે, રાત્રે 8 વાગ્યા સુધીમાં રાત્રિભોજન કરો અને હંમેશા જમ્યાના 1 કલાક પછી જ પાણી પીવો. ખાદ્યપદાર્થોનું ધ્યાન રાખો, વધારે રાંધેલા તળેલા શેકેલા ખોરાક અને જંક ફૂડને ટાળો. ઘી, તેલ અને માખણનો ઓછામાં ઓછો ઉપયોગ કરો. ખોરાકમાં પચાસ ટકા શાકભાજી અને ફળોનો ઉપયોગ કરો. આ સિવાય તમારા આહારમાં નિયમિતપણે સાત રંગના ફળો અને શાકભાજીના સલાડનો સમાવેશ કરો અને વધુ ફાઈબરવાળી વસ્તુઓ ખાઓ. રોજ સવારે 30 મિનિટ યોગ અને વ્યાયામ કરવાથી તેઓ સ્વસ્થ રહે છે અને રોગો શરીરની આસપાસ ભટકતા નથી. નિયમિતપણે BP શુગર ચેક કરાવો અને સમયસર દવા લો. નિયમિત સ્વરૂપ અને ખોરાકની આદતોમાં મધ્યસ્થતા એ કેટલીક સૌથી સરળ છતાં શક્તિશાળી આદતો છે, જે લોકો તેમના હૃદયના જોખમને ઘટાડવા માટે કરી શકે છે. દરેક વ્યક્તિનું શરીર અલગ હોય છે અને તણાવ ઘટાડવાની ક્ષમતા અલગ હોય છે, પરંતુ યોગ્ય જીવનશૈલી જાળવવી અને શારીરિક રીતે સક્રિય રહેવું એ ચાવી છે. આ જોખમ ઓછું કરવું શ્રેષ્ઠ હોઈ શકે છે.
