નવી દિલ્હી: જંગલી આગમાંથી નીકળતો ધુમાડો પૃથ્વીના ઓઝોન સ્તરના પુનઃપ્રાપ્તિને ધીમું કરવાનો ખતરો પેદા કરે છે. એમ એક અભ્યાસમાં જણાવાયું છે. ઓઝોન સ્તર એ રક્ષણાત્મક આવરણ છે જે પૃથ્વીને સૂર્યના નુકસાનકારક અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોત્સર્ગથી બચાવે છે. યુ.એસ.માં મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી (MIT) ના સંશોધકોએ નોંધ્યું છે કે, જંગલની આગ ધુમાડાને ઊર્ધ્વમંડળમાં પંપ કરી શકે છે, જ્યાં કણો એક વર્ષથી વધુ સમય માટે રહી જાય છે.
દેશની સૌથી વિનાશક આગ: આ કણો રાસાયણિક પ્રતિક્રિયાઓને ઉત્તેજિત કરી શકે છે જે ઓઝોન સ્તરને ક્ષીણ કરે છે. નેચર જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસમાં પૂર્વ ઓસ્ટ્રેલિયામાં બ્લેક સમર મેગાફાયરના ધુમાડા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું, જે ડિસેમ્બર 2019 થી જાન્યુઆરી 2020 સુધી સળગી ઉઠ્યું હતું. આ આગ દેશની રેકોર્ડ પર સૌથી વિનાશક આગ હતી. લાખો એકર જમીનને સળગાવી દીધી હતી.
આ પણ વાંચો: Water on Earth older then Sun : પૃથ્વી પરનું પાણી આપણા સૂર્ય કરતાં જૂનું હોઈ શકે, અભ્યાસ
આ દેશોમાં ઓઝોનના ઘટાડાની શક્યતા છે: સંશોધકોએ એક નવી રાસાયણિક પ્રતિક્રિયાની ઓળખ કરી જેના દ્વારા ઓસ્ટ્રેલિયન જંગલની આગમાંથી નીકળતા ધુમાડાના કણોએ ઓઝોન વધુ ખરાબ બનાવ્યો. આ પ્રતિક્રિયાને ઉત્તેજિત કરીને, દક્ષિણ ગોળાર્ધમાં મધ્ય-અક્ષાંશ પર, ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ અને આફ્રિકા અને દક્ષિણ અમેરિકાના ભાગોમાં ફેલાયેલા પ્રદેશોમાં આગથી કુલ ઓઝોનના 3-5 ટકા ઘટાડાની શક્યતા છે. સંશોધકોનું મોડેલ એ પણ સૂચવે છે કે, આગની અસર ધ્રુવીય પ્રદેશોમાં થઈ હતી, જે એન્ટાર્કટિકા પરના ઓઝોન છિદ્રની કિનારીઓને ખાઈ ગઈ હતી.
આ પણ વાંચો: Iran to buy Russias Sukhoi Jets : ઈરાન રશિયા પાસેથી સુખોઈ Su-35 ફાઈટર જેટ ખરીદશે
આગની લાંબા ગાળાની અસર: 2020 ના અંત સુધીમાં, ઑસ્ટ્રેલિયન જંગલી આગમાંથી ધુમાડાના કણોએ એન્ટાર્કટિક ઓઝોન છિદ્રને 2.5 મિલિયન ચોરસ કિલોમીટર પહોળો કર્યો હતો. અગાઉના વર્ષની સરખામણીમાં તેના વિસ્તારના 10 ટકા, સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું. તે સ્પષ્ટ નથી કે, ઓઝોન પુનઃપ્રાપ્તિ પર જંગલી આગની લાંબા ગાળાની અસર શું હશે, તેઓએ જણાવ્યું હતું. યુનાઈટેડ નેશન્સે તાજેતરમાં અહેવાલ આપ્યો છે કે સમગ્ર વિશ્વમાં ઓઝોન છિદ્ર અને ઓઝોન અવક્ષય પુનઃપ્રાપ્તિના માર્ગ પર છે, ઓઝોન-ક્ષીણ રસાયણોને તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવાના સતત આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રયત્નોને આભારી છે.
