বিশেষ প্ৰতিবেদন, 3 এপ্ৰিল : চীন-পাকিস্তান অৰ্থনৈতিক কৰিড'ৰৰ (চিপিইচি) সৈতে সম্পৰ্কিত আন্তঃগাঁথনি আৰু শ্ৰমিকসকলৰ ওপৰত আক্ৰমণ বৃদ্ধিয়ে দুয়োখন দেশৰ মাজত উত্তেজনা বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে ইয়াৰ ধাৰাবাহিকতাও বৃদ্ধি কৰিছে । ইয়াৰ ভিতৰত আছে গোৱাডৰৰ (চীনাসকলে নিৰ্মাণ কৰা) আৰু তুৰবাটত পাকিস্তানৰ নৌসেনা ঘাটিৰ ওপৰত বালুচিস্তান লিবাৰেচন আৰ্মীৰ (বিএলএ) আক্ৰমণ । লগতে দেশখনৰ উত্তৰ-পশ্চিমৰ খাইবাৰ পাখতুনখোৱাৰ (কেপি) এখন জিলা শাংলাত চীনা অভিযন্তাসকলৰ ওপৰত হোৱা আত্মঘাতী আক্ৰমণৰ ঘটনায়ো প্ৰভাৱ পেলাইছে । অভিযন্তাসকলে ইছলামাবাদৰ পৰা ডাচুৰ জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্পলৈ গৈ আছিল । সেই সময়তে সংঘটিত আত্মঘাতী আক্ৰমণত পাঁচজন চীনা অভিযন্তা আৰু তেওঁলোকৰ স্থানীয় গাড়ীচালকজন নিহত হয় ।
অৱশ্যে যদিও বিএলএয়ে গোৱাডৰ আৰু তুৰবাটৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ দায়িত্ব স্বীকাৰ কৰে, কিন্তু চীনাসকলৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ দায়িত্ব কোনো সন্ত্ৰাসবাদী গোটে স্বীকাৰ কৰা নাছিল । এই ক্ষেত্ৰত পাকিস্তানৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুতৰ ঘটনাটো হৈছে এই ঘটনাত চীনা অভিযন্তাসকলক জড়িত থকাটো । কিয়নো ইয়াৰ দ্বাৰা বেইজিঙে এক খঙাল প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিছে । কিয়নো পাকিস্তানত চীনাসকলক নিয়মিতভাৱে লক্ষ্য কৰা হয় ।
চীনে দাবী কৰিছিল যে 'পাকিস্তানী পক্ষই আক্ৰমণটোৰ পুংখানুপুংখ তদন্ত কৰিব আৰু অপৰাধীসকলক কঠোৰ শাস্তি দিব ।' বেইজিঙত চীনা মুখপাত্ৰজনে লগতে কয়, "চিপিইচি ধ্বংস কৰাৰ কোনো প্ৰচেষ্টা কেতিয়াও সফল নহ'ব ।" আনহাতে, পাক প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে ইছলামাবাদত থকা চীনা দূতাবাস পৰিদৰ্শন কৰে আৰু বেইজিঙৰ বৰ্ধিত অস্বস্তি হ্ৰাস কৰাৰ আশাৰে সমবেদনা জ্ঞাপন কৰে ।
প্ৰত্যাশা অনুসৰিয়ে পাকিস্তানে 'চীনৰ সৈতে ইয়াৰ বন্ধুত্বৰ শত্ৰু'ক এই ঘটনাৰ বাবে দায়বদ্ধ বুলি দোষাৰোপ কৰে । পাকিস্তানৰ সামৰিক বাহিনীয়ে নিজৰ বিবৃতি প্ৰকাশ কৰি কয়, "কিছুমান বিদেশী উপাদানে পাকিস্তানত সন্ত্ৰাসবাদক সহায় আৰু উদগনি দিয়াত জড়িত হৈ আছে, তেওঁলোকৰ ন্যস্ত স্বাৰ্থৰ বাবে পৰিচালিত কৰি আছে ।" ইয়াৰ দ্বাৰা পাকিস্তানে আফগান তালিবানসমৰ্থিত সন্ত্ৰাসবাদী গোট টিটিপিৰ (তেহৰিক-ই-তালিবান পাকিস্তান) বিৰুদ্ধে অভিযোগ উত্থাপন কৰে । কিন্তু টিটিপিয়ে এই ঘটনাত কোনো ধৰণে জড়িত থকাৰ কথা অস্বীকাৰ কৰে । শেহতীয়াকৈ পাকিস্তানে উল্লেখ কৰিছে যে টিটিপিক ভাৰতে কাবুলৰ জৰিয়তে সমৰ্থন কৰে ।
কিন্তু যিয়েই নহওক কিয়, এই আক্ৰমণৰ প্ৰভাৱ ইতিমধ্যে অনুভৱ কৰা হৈছে । চীনা অনুসন্ধানকাৰীসকলে তদন্তত যোগদান কৰিছে, যাৰ অৰ্থ হৈছে এক পুংখানুপুংখ তদন্ত কৰাৰ বাবে পাকিস্তানৰ ওপৰত চীনৰ বিশ্বাসৰ অভাৱ । চীনা কোম্পানীবোৰে ডাচু বান্ধ, দিয়ামাৰ-বাছা বান্ধ আৰু টাৰ্বেলা পঞ্চম সম্প্ৰসাৰণৰ কাম-কাজ স্থগিত ৰাখিছে, । যাৰ ফলত হাজাৰ হাজাৰ স্থানীয় শ্ৰমিকক কৰ্তন কৰা হৈছে ।
বৰ্তমান চিপিইচি প্ৰকল্পত নিয়োজিত চীনা নাগৰিকসকল আতংকত কঁপি উঠিছে আৰু বহুতে ঘূৰি যোৱাৰ চিন্তা কৰিছে । ডাচু প্ৰকল্পত নিয়োজিত ইয়াৰ অভিযন্তাসকলৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ পিছত চীনা শ্ৰমিকসকলে দেশখন এৰিছে । উল্লেখ্য যে 2021 চনৰ জুলাই মাহত সংঘটিত এই আক্ৰমণৰ ঘটনাত নজন লোক নিহত হয় । যাৰ ফলত চীনাসকলে উভতি আহিবলৈ আৰু কাম পুনৰ আৰম্ভ কৰিবলৈ নিশ্চিত হোৱাৰ বাবে সময় লাগে ।
আনহাতে, চীনাসকলে পাকিস্তানত কাম কৰা নাগৰিকসকলৰ বাবে বৰ্ধিত সুৰক্ষাৰ দিশটো বাৰে বাৰে উত্থাপন কৰিছে । 2021 চনত চীনে তেওঁলোকৰ নজন নিহত অভিযন্তাৰ বাবে ক্ষতিপূৰণ হিচাপে 38 নিযুত আমেৰিকান ডলাৰ দাবী কৰিছিল, যিটো ইছলামাবাদে পৰিশোধ কৰিব পৰা সামৰ্থ্যৰ বাহিৰত আছিল । এই ক্ষেত্ৰত পাকিস্তানে পুনৰ বিবেচনাৰ কথা কৈছিল । অৱশ্যে কিমান ক্ষতিপূৰ্ণ পৰিশোধ কৰিবলগা হ'ল সেই পৰিসংখ্যা অজ্ঞাত হৈ আছে ।
২০২৩ চনৰ এপ্ৰিল মাহত এজন চীনা অভিযন্তাৰ বিৰুদ্ধে ঈশ্বৰ নিন্দাৰ অভিযোগ উত্থাপিত হৈছিল । অৱশ্যে তেওঁক আৰক্ষীয়ে উদ্ধাৰ কৰে আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ স্বদেশলৈ প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰে । ইয়াৰ উপৰি যোৱা বছৰৰ আগষ্ট মাহত 23 জন চীনা অভিযন্তা কঢ়িয়াই নিয়া এখন বাছৰ ওপৰত আক্ৰমণ কৰা হয় । পাক সেনাই আক্ৰমণকাৰীসকলক নিষ্ক্ৰিয় কৰে আৰু চীনা লোকসকল কোনো ক্ষতি নোহোৱাকৈ ৰক্ষা পৰে । ইয়াৰ পূৰ্বে ২০২১ চনত চীনা ৰাষ্ট্ৰদূতক আতিথ্য দিয়াৰ সম্ভাৱনা থকা কোৱেটাৰ এখন হোটেলক লক্ষ্য কৰা হৈছিল । অৱশ্যে সেই সময়ত তেওঁ তাত উপস্থিত নাছিল । তাৰ এমাহ পিচত এজন আত্মঘাতী বোমাৰুৱে এখন বাছক লক্ষ্য কৰি লৈ কৰাচী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চীন নিৰ্মিত কনফিউচিয়াছ ইনষ্টিটিউটৰ তিনিজন চীনা কৰ্মচাৰীক হত্যা কৰে । এই ঘটনাৰ পিচত প্ৰতিবাৰেই চীনে ইয়াৰ পুংখানুপুংখ তদন্তৰ দাবী জনাইছিল । পাক সেনাই বাৰে বাৰে স্থানীয় লোকসকলক কৰায়ত্ত কৰিছিল, তেওঁলোকৰ পৰা বলপূৰ্বক স্বীকাৰোক্তি লৈছিল আৰু তেওঁলোকক কাৰাগাৰৰ ভিতৰত ৰাখিছিল ।
ইফালে পাকিস্তানে সদায় চীনাসকলৰ ওপৰত আক্ৰমণৰ আঁৰত বিদেশী শক্তি হাত থকাৰ ইংগিত দি আহিছে । আনহাতে, বেইজিং প্ৰতিবাৰেই ইয়াৰ নাগৰিকসকলক হত্যা কৰাৰ সময়ত এক বন্ধনত আবদ্ধ হয় । চীনে চিপিইচি ত্যাগ কৰিব নোৱাৰে, কিয়নো ই এনে এটা প্ৰকল্পত যথেষ্ট পৰিমাণে বিনিয়োগ কৰিছে, যিটো হৈছে ইয়াৰ বিআৰআইৰ (বেল্ট ৰোড ইনিচিয়েটিভ) এক প্ৰকল্প । সেয়েহে সকলো লোকচান আৰু ঘটনা সত্ত্বেও তেওঁলোকে সম্পৰ্কত ভাটৌৰ দৰে আওৰোৱাটো অব্যাহত ৰাখে । একেসময়তে পাকিস্তানে মূল্য পৰিশোধ কৰিব পৰাৰ কোনো ক্ষমতা নাই বুলি কল্পনা কৰি চীনা প্ৰকল্পবোৰ শামুকীয়া গতিত আগবাঢ়িছে । অৱশ্যে পাকিস্তানে আমেৰিকাকে ধৰি বন্ধুত্বপূৰ্ণ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ পৰা কিছু সহানুভূতি লাভ কৰিছে ।
এই আক্ৰমণৰ ফলস্বৰূপে চীনে পুনৰ চিপিইচি প্ৰকল্পত কাম কৰা নাগৰিকসকলৰ নিৰাপত্তাৰ বাবে নিজৰ সেনা নিয়োগৰ ওপৰত জোৰ দিব । এনে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে পাকিস্তানৰ বাবে ব্যয় বৃদ্ধি হ'ব, কিয়নো তেওঁলোকে সুৰক্ষা ভূমিকাত নিয়োজিত চীনা নিৰাপত্তা বাহিনীৰ বাবে ধন পৰিশোধ কৰিব লাগিব । ই এইটোও প্ৰদৰ্শন কৰিব যে পাকিস্তানী সেনাই নিজৰ ৰাষ্ট্ৰৰ ভিতৰতে নিৰাপত্তা নিশ্চিত কৰিবলৈ অক্ষম ।
ইয়াৰ উপৰি চীনা সৈন্য মোতায়েনে পাকিস্তানৰ সাৰ্বভৌমত্ব উলংঘা কৰিব, কিয়নো ই পিএলএক ঘাটি স্থাপনৰ ব্যৱস্থাৰ কথা বুজাব । ইছলামাবাদৰ চৰ্তাৱলী আৰু নিয়মাৱলী পূৰণ কৰাৰ ওপৰত চাপ বৃদ্ধি কৰিবলৈ বেইজিঙে ক্ষতিপূৰণ হিচাপে এক বৃহৎ বিত্তীয় দাবী দাখিল কৰিব, যিটো পুনৰ পাকিস্তানৰ সামৰ্থ্যৰ বাহিৰত হ'ব ।
এই সকলোৰে মাজতে শ্বেহবাজ শ্বৰীফে সোনকালেই তেওঁৰ প্ৰথম চৰকাৰী বিদেশ ভ্ৰমণত বেইজিঙলৈ যাব । অৱশ্যে তাৰিখ এতিয়াও ঘোষণা কৰা হোৱা নাই । এই ভ্ৰমণ তেওঁৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ হ'ব । কিয়নো ইয়াত লগতে বেইজিঙৰ চৰ্তাৱলীৰ ওপৰত জোৰ দিয়া হ'ব, যিটো পাকিস্তানৰ বাবে গ্ৰহণ কৰাটো কঠিন হ'ব পাৰে । অতিৰিক্ত বিনিয়োগ আৰু ঋণৰ পুনৰ্গঠনৰ বাবে শ্বেহবাজৰ এনেধৰণৰ অনুৰোধবোৰ আহিব পাৰে, যাৰ ভিতৰত আছে সুৰক্ষা ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰা; কিন্তু যিটো ৰাৱালপিণ্ডিৰ বাবে লজ্জাজনক হ'ব পাৰে ।
পাকিস্তানে এতিয়াও নিজকে সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে এক আগশাৰীৰ ৰাষ্ট্ৰ বুলি গণ্য কৰে আৰু ইয়াৰ সামৰিক বাহিনীয়ে কোৱাৰ দৰে, 'সম্ভৱত একমাত্ৰ ৰাষ্ট্ৰ যি ৰাষ্ট্ৰখনৰ সম্পূৰ্ণ দৃঢ়তা আৰু সম্পূৰ্ণ সংকল্পৰ সৈতে আন্তৰ্জাতিক সন্ত্ৰাসবাদী উদ্যোগৰ পোনপটীয়াকৈ সন্মুখীন হৈছে' । অৱশ্যে ই একাধিক সন্ত্ৰাসবাদী গোটৰ বাবে এক গৃহস্থ হৈ আছে, যাক তেওঁলোকে 'ভাল সন্ত্ৰাসবাদী' বুলি অভিহিত কৰে । ই সন্ত্ৰাসবাদী গোটবোৰক সমৰ্থন কৰি থকাৰ ফলত সকলো মুখ্য চুবুৰীয়া দেশ যেনে ইৰাণ, আফগানিস্তান আৰু ভাৰতৰ সৈতে ইয়াৰ সম্পৰ্ক ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰিছে । লগতে ইৰাণ আৰু আফগানিস্তানে তেওঁলোকৰ ভূমিত পাকবিৰোধী গোটবোৰৰ ঘাটিৰ প্ৰতি দৃষ্টি দিছে ।
চীন আৰু চিপিইচিৰ ওপৰত পাকিস্তানৰ অত্যধিক নিৰ্ভৰশীলতাই ইয়াৰ দুৰ্বলতা বৃদ্ধি কৰিছে । ইছলামাবাদৰ দ্বাৰা শোষিত কিন্তু উন্নয়নত উপেক্ষা কৰা চিপিইচিৰ মুখ্য কেন্দ্ৰ বালুচিস্তানৰ জনসাধাৰণ অসন্তুষ্ট, যি হৈছে বেলুচ স্বাধীনতা গোটৰ সংমিশ্ৰণ ব্ৰাছত (বেলুচ ৰাজী আজোই সংগৰ) খাদ্য যোগান ধৰে । বালুচিস্তান আৰু কেপিকে ধৰি ইয়াৰ পশ্চিম প্ৰদেশসমূহ প্ৰায় শাসনৰ অযোগ্য । টিটিপিয়ে কেপিৰ ডাঙৰ স্বাৰ্থ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে । বিভিন্ন সন্ত্ৰাসবাদী গোটৰ দ্বাৰা পাক ঘাটিসমূহত দৈনিক আক্ৰমণ চিন্তাৰ বিষয় । চিপিইচি এক মুখ্য লক্ষ্য হৈ আছে, কিয়নো ইয়াত চীনাসকল জড়িত আছে আৰু পাক সেনাক লজ্জিত কৰিছে । ই চীনৰ পৰা অতিৰিক্ত চাপো আনিছে ।
লগতে স্থানীয় লোকসকলে বিশ্বাস কৰে যে এই প্ৰকল্পবোৰৰ উদ্দেশ্য হৈছে পঞ্জাব আৰু সিন্ধুত জীৱনৰ মানদণ্ড উপকৃত কৰা, তেওঁলোকৰ অঞ্চলত নহয় । মহম্মদ আমিৰ ৰাণাই দ্য ডনত লিখিছে, "বহুতে বিশ্বাস কৰে যে বান্ধ আৰু বহল ৰাস্তাই নগৰায়ন, নাৰী মুক্তি আৰু আধুনিকীকৰণক আৰম্ভ কৰিব, যাক তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ ধৰ্ম আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতি ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰে।"
পাকিস্তানে ইয়াৰ জনসাধাৰণৰ মাজত চিপিইচি নিৰ্মাণ, ইয়াৰ ভাল আৰু বেয়া সন্ত্ৰাসবাদী নীতি সলনি কৰা আৰু ইয়াৰ জনসাধাৰণৰ মাজত সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় ভয় আঁতৰ কৰাৰ অভিপ্ৰায়ৰ ওপৰত আস্থা গঢ়ি তুলিব লাগিব । যেতিয়ালৈকে দেশখনে এনে নকৰে, ইয়াৰ নিজা সশস্ত্ৰ বাহিনী আৰু চিপিইচিৰ সৈতে জড়িত চীনাসকলে পাকিস্তানৰ বিৰক্তি বৃদ্ধি কৰাৰ লক্ষ্য হৈ থাকিব ।
গোৱাডৰত সংঘটিত আন এটা আক্ৰমণত আৰু দুজন লোকৰ মৃত্যুৰ দাবী কৰা হৈছে । একেসময়তে, পাক সেনাই ঘোষণা কৰে যে তেওঁলোকে চাংলাত চীনা অভিযন্তাসকলৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ 10 জন সন্ত্ৰাসবাদী আৰু সহায়কক গ্ৰেপ্তাৰ কৰিছে, যাৰ ভিতৰত আছে টিটিপিৰ মুখ্য কমাণ্ডাৰ । তেওঁলোকে কৈছিল যে আত্মঘাতী বোমাৰু এজন আফগানী আছিল । সম্ভৱত নিৰীহসকলক বন্দা কৰা হৈছে আৰু স্বীকাৰ কৰিবলৈ বাধ্য কৰোৱা হৈছে ।
ইয়াৰ উদ্দেশ্যটো অতি স্পষ্ট আৰু পূৰ্বতেও এইটোৱে নিয়ম আছিল । চীনাসকলক সন্তুষ্ট কৰা আৰু ভাৰতৰ ফালে ইংগিত দিয়াৰ সময়ত কাবুলৰ ওপৰত চাপ বৃদ্ধি কৰা । আফগান নেতৃত্বৰ ওপৰত ইয়াৰ কোনো প্ৰভাৱ নপৰে, কিন্তু ই চীনাসকলক কেনেকৈ সন্তুষ্ট কৰিব সেইটো লক্ষণীয় হ'ব ।
লগতে পঢ়ক :তুৰস্কৰ ইস্তাম্বুলৰ নাইট ক্লাবত ভয়াৱহ অগ্নিকাণ্ড, নিহত প্ৰায় ২৯ - Fire At Turkeys Night Club
