ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਅੱਜ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ 30 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਾਂਗੇ।
ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਤੈਅ:ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ 23 ਮਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਯਾਨੀ ਅੱਜ ਤੋਂ 30 ਸਤੰਬਰ 2023 ਤੱਕ ਇਹ ਨੋਟ ਬਦਲਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਬੈਂਕ ਬ੍ਰਾਂਚ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੋਰ ਨੋਟ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸੀਮਾ ਹੈ 20,000 ਰੁਪਏ:ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਵਾਰ 'ਚ ਸਿਰਫ 10 ਨੋਟਾਂ ਯਾਨੀ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਜਾਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਬਦਲੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਨੋਟ: ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸੀਮਾ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਕਈ ਵਾਰ ਨੋਟ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਇਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 10 ਨੋਟ ਹੀ ਬਦਲੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕੁੱਲ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਬੈਂਕ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਫਾਰਮ ਭਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕੋਈ ਫਾਰਮ ਨਹੀਂ ਭਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਆਪਣੀ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਬੈਂਕ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ ਜਾਂ ਐਕਸਚੇਂਜ ਫਾਰਮ ਭਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦਾ ਕੇਵਾਈਸੀ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਲਈ, ਗਾਹਕ ਲਈ ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ ਦਾ ਕੇਵਾਈਸੀ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਯਾਨੀ 'ਆਪਣੇ ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਜਾਣੋ', ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਆਮ ਗਾਹਕ ਲਈ ਵੀ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦਾ ਕੇਵਾਈਸੀ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।