ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ:ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਉਸਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦਸੰਬਰ ਸਿੱਖ ਸਾਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਜਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ (1780-1839) ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ (Maharaja Ranjit Singh had constructed gurdwara shri patna sahib), ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵੀ ਬਣਾਏ ਸਨ।ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਬਣਾਏ, ਜੋ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਸਾਰਿਆ ਸੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਮੁੜ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਵੇਖ ਸਕੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ 1666 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ 1839 ਇਥੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਨੇ ਮੰਦਰ ਦੇ ਮੁੜ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬਚਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ 1934 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਭੁਚਾਲ ਕਾਰਨ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਨੁਕਸਾਨਹ ਹੋਇਆ ਤੇ 1954 ਵਿੱਚ, ਮੌਜੂਦਾ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ, 350ਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਲਈ, ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਨਾਲ (Golden plating the walls of gurdwara shri patna sahib) , ਇਸ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਮੁਰੰਮਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਹ ਹੈ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼
ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਜੋ ਉਸ ਕਮਰੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਪਰਿਕਰਮਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਉੱਚੀ ਛੱਤ ਵਾਲਾ ਮੰਡਲੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਕਲੀਸਿਯਾ ਹਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੀ ਤਲਾਬ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਫੁੱਲਦਾਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨਾਲ ਉੱਕਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚ ਸਟਾਫ਼ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਕਮਰੇ ਦੇ ਕਈ ਬਲਾਕ ਹਨ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਲੰਗਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਹਾਲ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋੋ:ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ:ਜੀਵਨ ਤੇ ਯਾਦਗਾਰ
