ન્યુઝ ડેસ્ક: પર્યાવરણ (Environment 2021)ની દ્રષ્ટિએ, જે વર્ષ હવે સમાપ્ત થઈ ગયુ છે, તેણે વાદળી વસ્ત્રો પહેરવાનું શરૂ કર્યું છે. જાન્યુઆરી 2021 એ યુનાઇટેડ નેશન્સ દ્વારા જાહેર કરાયેલ ટકાઉ વિકાસ માટેના મહાસાગર વિજ્ઞાનના દાયકા (Decade of Ocean Sciences)ની શરૂઆત તરીકે ચિહ્નિત કરવામાં આવી હતી, જે 2030ના અંત સુધી ચાલશે. ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મરીન સાયન્સ (ICM-CSIC)ના ડિરેક્ટર જોસેપ લુસ પેલેગર લોપાર્ટે સમજાવ્યું કે, આ આપણો પહેલનો ઉદ્દેશ્ય છે: વૈજ્ઞાનિક જ્ઞાનના આધારે મહાસાગરો અને દરિયાકાંઠાના સંચાલનને પ્રોત્સાહન આપવું, જે તંદુરસ્ત મહાસાગરોને સમગ્ર માનવજાતની પ્રગતિ માટેના આધારસ્તંભોમાંનો એક બનાવે છે.
મહાસાગરોની 21મી શ્રેણી
ખરાબ સમુદ્રો સાથે ટકાઉ વિકાસ હાંસલ કરવો જો અશક્ય નહીં તો મુશ્કેલ હશે. તેઓ પ્રચંડ જૈવવિવિધતા ધરાવે છે, વરસાદમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે, સૌર ઊર્જાના મહાન ભંડાર અને વિતરકો છે અને ગ્રીનહાઉસ વાયુઓનું નિયમન કરે છે. આ દાયકાની શરૂઆતથી મહાસાગરોની 21મી શ્રેણી (Oceans 21 series)ને પ્રેરણા મળી છે. તેમાં, છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓમાં, અમે અસંખ્ય લેખો પ્રકાશિત કર્યા છે જે વિશ્વના મુખ્ય મહાસાગરોની પરિસ્થિતિનું વર્ણન કરે છે અને તેઓ જે મુખ્ય સમસ્યાઓનો સામનો કરે છે, જેમ કે ધ્વનિ પ્રદૂષણ અને આબોહવા પરિવર્તન વિશે વાત કરે છે.
IPCCનો નવો રિપોર્ટ
ઑગસ્ટમાં, ક્લાયમેટ ચેન્જ પરની આંતર-સરકારી પેનલ (IPCC)એ 2013થી આબોહવા પરિવર્તનના વિજ્ઞાન પર તેનો સૌથી વ્યાપક અહેવાલ બહાર પાડ્યો છે. મૂલ્યાંકન નવા પુરાવા રજૂ કરે છે, જે આબોહવા પરિવર્તન માટે માનવ પ્રવૃત્તિઓને દોષી ઠેરવે છે. પૃથ્થકરણ પુષ્ટિ કરે છે કે, સમુદ્રનું સ્તર વધી રહ્યું છે તેમ વોર્મિંગમાં વેગ (Global warming on speed) આવી રહ્યો છે અને માણસને કારણે ભારે હવામાનની ઘટનાઓ (ગરમીના મોજા, મુશળધાર વરસાદ, દુષ્કાળનો સમયગાળો) આવર્તન અને તીવ્રતામાં વધારો થયો છે.
ગ્રીનહાઉસ ગેસ ઉત્સર્જન
નેશનલ મ્યુઝિયમ ઓફ નેચરલ સાયન્સના ફર્નાન્ડો વાલાડેરેસ પ્રમાણે ગ્રીનહાઉસ ગેસના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો કરવા માટે આર્થિક વિકાસને ધીમો કરવો, ઉર્જા ઉત્પાદનને પુનઃસંગઠિત કરવું અને મર્યાદિત કરવું, પરિવહનમાં પરિવર્તન, સઘન કૃષિ અને પશુધન ઘટાડવા અને શહેરોનું પરિવર્તન જરૂરી છે, પરંતુ પ્રક્રિયાને ઉલટાવવી વધુને વધુ જટિલ છે. મેન્યુઅલ ડી-કાસ્ટ્રો મુઓઝ ડી લુકાસ, યુનિવર્સિટી ઓફ કેસ્ટિલા-લા મંચાના અર્થ ભૌતિકશાસ્ત્રના પ્રોફેસર નિર્દેશ કરે છે કે, જો આપણે ઉત્સર્જનમાં ભારે ઘટાડો કરી શકીએ તો પણ, વૈશ્વિક સરેરાશ સપાટીના તાપમાનને સામાન્ય મૂલ્યો પર પાછા ફરવામાં થોડી સદીઓ લાગશે.
ચરમસીમાનું વર્ષ 2021
આ વર્ષ દરમિયાન, આ હવામાન પ્રવેગકના કેટલાક સંભવિત સંકેતો નોંધવામાં આવ્યા છે. આપણે તેને સ્પેનમાં બરફ અને ઠંડીની તીવ્ર લહેર સાથે પ્રીમિય ર કર્યું જેણે સમગ્ર શહેરોને લકવાગ્રસ્ત કરી દીધા. મારા ટેરેસા ક્રિટુ વિલ્ચેસ (એડુઆર્ડો ટોરોજા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ કન્સ્ટ્રક્શન સાયન્સ, IETcc - CSIC) અને મિગુએલ એનજેલ નાવાસ માર્ટન (કાર્લોસ III હેલ્થ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ) દ્વારા ચેતવણી આપવામાં આવી હતી તેમ, ઊર્જા ખપતની સ્થિતિવાળા પરિવારો માટે ફિલોમેના તોફાન પણ ગંભીર ફટકો હતો.
આબોહવા સમિટ
2021 એ સંયુક્ત રાષ્ટ્રની બીજી મહત્વપૂર્ણ પહેલ સાથે વિદાય લીધી છે: ગયા નવેમ્બરમાં ગ્લાસગોમાં યોજાયેલી યુનાઇટેડ નેશન્સ ફ્રેમવર્ક કન્વેન્શન ઓન ક્લાયમેટ ચેન્જ (COP26) માટે પક્ષકારોની કોન્ફરન્સ. સંશોધકો પેડ્રો લિનારેસ (કોમિલાસ પોન્ટિફિકલ યુનિવર્સિટી), અન્ના ટ્રેવેસેટ (IMEDEA - CSIC - UIB), ક્રિસ્ટિના લિનારેસ ગિલ અને જુલિયો દાઝ (કાર્લોસ III હેલ્થ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ), જેમ્મા ડર્ન રોમેરો (ઓટોનોમસ યુનિવર્સિટી ઓફ મેડ્રિડ), રોબર્ટો લ્વારેઝ ફર્નાન્ડીઝ (નેબ્રિજા યુનિવર્સિટી)એ અમને સમિટનું મૂલ્યાંકન આપ્યું અને પરિણામે 197 દેશો દ્વારા હસ્તાક્ષર કરાયેલ ક્લાઈમેટ પેક્ટ.
(ગ્રિફિથ યુનિવર્સિટી, પ્લેનેટરી હેલ્થ એન્ડ ફૂડ સિક્યુરિટી સેન્ટર નિયામક, હેમિશ મેકકેલમ દ્વારા લખાયેલ)
