One Health Day 2023 : મનુષ્યના સ્વાસ્થ્ય માટે પૃથ્વીનું સ્વસ્થ હોવું જરૂરી છે, જાણો શું છે 'વન હેલ્થ ડે'

દરેક વ્યક્તિ પોતાના અને પોતાના પરિવારના સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યે સભાન હોય છે, પરંતુ આનાથી જ આપણે સ્વસ્થ રહી શકતા નથી. આ માટે જરૂરી છે કે પૃથ્વી પર હાજર ઇકોસિસ્ટમમાં હાજર તમામ જીવો સ્વસ્થ રહે. વળી, જંગલો અને પર્યાવરણ પ્રદૂષિત ન થવું જોઈએ. ઘણી વખત પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓના કારણે માણસો પણ સંક્રમિત થાય છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને 'વન હેલ્થ કોન્સેપ્ટ' પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવી રહ્યું છે. સંપૂર્ણ સમાચાર વાંચો...

હૈદરાબાદ: 'વન હેલ્થ'નો ખ્યાલ ઘણો જૂનો છે. એક સ્વાસ્થ્યનો અર્થ કોઈ એક વ્યક્તિ કે પરિવારનું સ્વાસ્થ્ય નથી. આમાં આપણી આસપાસની તમામ વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે જે આપણા સ્વાસ્થ્યને કોઈપણ રીતે અસર કરે છે. વન હેલ્થમાં સંયુક્ત રીતે જાહેર આરોગ્ય, પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓનું આરોગ્ય અને આપણી આસપાસનું વાતાવરણ (વૃક્ષો, છોડ, પાણીના સ્ત્રોત, હવા)નો સમાવેશ થાય છે. દર વર્ષે, 3 નવેમ્બરને વન હેલ્થ ડે તરીકે ઉજવવામાં આવે છે, જેના ઉદ્દેશ્યથી દરેકમાં તેના વિશે વ્યાપક સમજ ઉભી થાય છે અને વન હેલ્થ માટે નીતિ ઘડનારાઓનું ધ્યાન આકર્ષિત થાય છે.

આ વર્ષની થીમ : વન હેલ્થ દિવસની થીમ દર વર્ષે બદલાય છે. 2023 માટે વન હેલ્થ ડેની થીમ 'વન હેલ્થ માટે સાથે મળીને કામ કરો' છે. કોવિડ પછી વન હેલ્થની જરૂરિયાત વધી છે. આ કારણોસર, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સ્વાસ્થ્ય પડકારો પર સતત ધ્યાન આપવામાં આવે છે. વન હેલ્થ વિઝન હેઠળ, તમામ સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે.

વન હેલ્થ જોઈન્ટ એક્શન પ્લાન : વૈશ્વિક સ્તરે આરોગ્ય ક્ષેત્રે મુખ્યત્વે 4 મોટી સંસ્થાઓ કાર્યરત છે. આ સંસ્થાઓએ ઓક્ટોબર 2022માં વન હેલ્થ જોઈન્ટ પ્લાન એક્શન ફોર વન હેલ્થની શરૂઆત કરી છે. આરોગ્ય સંયુક્ત કાર્ય યોજનામાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ખાદ્ય અને કૃષિ સંગઠન, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર પર્યાવરણ કાર્યક્રમ, વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા અને પ્રાણી આરોગ્ય માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાની ભૂમિકા મહત્વપૂર્ણ છે. સંયુક્ત યોજના આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં ભાવિ પડકારોનો સામનો કરવા માટેનો માર્ગ છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય આરોગ્ય માટેના જોખમોની વધુ સારી રીતે આગાહી કરવાનો છે, અસરને ઘટાડવા અથવા અટકાવવા માટેની વ્યૂહરચના વિકસાવવી અને એવા વિસ્તારો કે દેશોને ઓળખવાનો છે જ્યાં જોખમ છે.

આ પ્રકારના રોગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત :આ પહેલા મે 2021માં આ ચાર સંસ્થાઓ સાથે એક હેલ્થ હાઈ-લેવલ એક્સપર્ટ પેનલની રચના કરવામાં આવી હતી. જેમાં સંભવિત રોગો અને તેના નિવારણ અંગે સંશોધન માટે લાંબા ગાળાની કાર્ય યોજના તૈયાર કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. નિષ્ણાત પેનલ મુખ્યત્વે H5N1 એવિયન ઈન્ફલ્યુએન્ઝા, MERS, Ebola, Zika, COVID-19 જેવા રોગો સાથે વ્યવહાર કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે. ખાસ કરીને નિષ્ણાત પેનલ ઝૂનોટિક રોગોના ફેલાવા અને નિવારણ સહિત સંબંધિત તમામ પાસાઓ પર નજર રાખી રહી છે. તે વૈશ્વિક સ્તરે આ સંદર્ભમાં ખોટા જુઠ્ઠાણા રજૂ કરી શકે છે.

• મુખ્ય ઝૂનોટિક રોગો

1. હડકવા
2. સૅલ્મોનેલા ચેપ
3. વેસ્ટ નાઇલ વાયરસ ચેપ
4. ક્યૂ તાવ (કોક્સિએલા બર્નેટી)
5. એન્થ્રેક્સ
6. બ્રુસેલોસિસ
7. લીમ રોગ
8. ઇબોલા