ETV Bharat / sukhibhava

Pregnancy Tips: ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਬਚਾਅ

author img

By

Published : Jul 7, 2023, 11:30 AM IST

Pregnancy Tips
Pregnancy Tips

ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਹਰ ਔਰਤ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਧਣ ਨਾਲ ਅਣਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੀ ਇੱਕ ਖੋਜ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਹਨ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਂ ਲਈ ਸਗੋਂ ਅਣਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਬੱਚੇ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ: ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਓਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਮਾਵਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਪਲੇਸੈਂਟਾ ਦੀ ਬਣਤਰ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪਲੇਸੈਂਟਾ ਮਾਂ ਦੇ ਗਰਭ 'ਚ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਪਲੈਸੈਂਟਾ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਗਰਭਵਤੀ ਮਾਂ ਲਈ ਸਗੋਂ ਭਰੂਣ ਲਈ ਵੀ ਕਈ ਜਾਂ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਡਾਕਟਰ ਚਿਤਰਾ ਗੁਪਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਅੱਜਕਲ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਤੋਂ ਹੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਾ ਵਧੇ। ਡਾਕਟਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰਭ ਦੌਰਾਨ ਭਰੂਣ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਮਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਮੋਟਾਪਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਭਰੂਣ ਮਾਂ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵੀ ਬਦਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਭਾਰ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ, ਜਣੇਪੇ ਦੌਰਾਨ ਸਗੋਂ ਜਣੇਪੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਭਾਰ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ: ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭਕਾਲੀ ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰੀ-ਲੈਂਪਸੀਆ, ਅਬਸਟਰਟਿਵ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ, ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਜਾਂ ਵੇਨਸ ਥ੍ਰੋਮਬੋਇਮਬੋਲਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਲਾਗ ਵਰਗੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਵੱਧ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਕਾਰਡੀਓ ਮੈਟਾਬੋਲਿਕ ਜੋਖਮ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਿਲੀਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਲਈ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ: ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਣਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਗਰਭਪਾਤ, ਮਰੇ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ, ਜਮਾਂਦਰੂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਭਾਰ ਵਧਣ ਵਾਲੀਆ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਸਿਜੇਰੀਅਨ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।



ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ: ਡਾ:ਚਿੱਤਰਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਮੋਟੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧੇਰੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਡਾਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਰੁਟੀਨ ਦੀ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇ। ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ, ਸੈਰ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਕੁਝ ਆਦਤਾਂ ਜੋ ਮੋਟਾਪੇ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ।

  1. ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰੀ ਭੋਜਨ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮਕ, ਤੇਲ, ਮਿਰਚ-ਮਸਾਲੇ ਦੀ ਖੁਰਾਕ, ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਡਾਈਟ, ਜੰਕ ਫੂਡ, ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕਸ ਅਤੇ ਚਾਹ-ਕੌਫੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੋਜਣ ਖਾਣ ਤੋਂ ਵੀ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  2. ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਅਤੇ ਪਚਣਯੋਗ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਆਪਣੀ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  3. ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਾਣੀ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਪੀਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਯਮਤ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿਚ ਮੌਸਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਾਰੀਅਲ ਪਾਣੀ, ਜੂਸ, ਦੁੱਧ, ਲੱਸੀ ਆਦਿ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ।
  4. ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਉੱਠਣ ਜਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਜਾਂ ਦਫਤਰ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੂਡ ਸਵਿੰਗ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
  5. ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡਾਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਗਏ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.