ETV Bharat / bharat

NCERT Books Rationalization : ਗਾਂਧੀ, RSS ਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ 'ਤੱਥ' NCERT ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਗਏ

author img

By

Published : Apr 5, 2023, 6:28 PM IST

NCERT BOOKS CONTROVERSY DELETED SOME PORTION RELATED TO GANDHI RSS GODSE GUJARAT RIOT 2002 OR RATIONALISATION
NCERT Books Rationalization : ਗਾਂਧੀ, RSS ਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ 'ਤੱਥ' NCERT ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਗਏ

NCERT ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਟਾਏ ਗਏ ਹਿੱਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਆਰਐਸਐਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : NCERT ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਿਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਵਾਦ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ। ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮੁਗਲਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਅਧਿਆਏ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ ਹੈ।

ਐੱਨਸੀਈਆਰਟੀ ਦੀ 12ਵੀਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ 'ਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਵੱਲੋਂ ਹਿੰਦੂ-ਮੁਸਲਿਮ ਏਕਤਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਹਿੰਦੂ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਆ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਆਰ.ਐਸ.ਐਸ. ਪਰ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਤੱਥ ਗਾਇਬ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਗ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੀ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ : ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਹੋਵੇ, ਜਿਵੇਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ। ਹਿੰਦੂ-ਮੁਸਲਿਮ ਏਕਤਾ ਲਈ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਹਿੰਦੂ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਕਈ ਯਤਨ ਵੀ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਹੁਣ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

NCERT ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਵੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 11ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਏ - ਸਮਝਦਾਰੀ ਸੁਸਾਇਟੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਸੀ। ਇਹ ਪੈਰਾ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਵਰਗ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਨਸਲ ਅਕਸਰ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ 2002 ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਗ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਮੁਗਲਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਪਾਠ ਵੀ ਸਿਲੇਬਸ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ 12ਵੀਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ, ਸਗੋਂ 6ਵੀਂ ਤੋਂ 12ਵੀਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਕੁਝ ਚੈਪਟਰ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਦੋ ਅਧਿਆਏ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਅਧਿਆਏ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਦਾ ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਉਭਾਰ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਅੰਦੋਲਨ, ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਅਧਿਆਏ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ-2 ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕਾਂਡਾਂ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ, ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ, ਕਾਂਗਰਸ, ਸੁਤੰਤਰ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਜਨਸੰਘ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਡਾਇਵਰਸਿਟੀ ਐਂਡ ਡੈਮੋਕਰੇਸੀ, ਪਾਪੂਲਰ ਮੂਵਮੈਂਟ ਐਂਡ ਫਾਈਟ ਐਂਡ ਚੈਲੇਂਜਸ ਬਿਫਰ ਡੈਮੋਕਰੇਸੀ, ਅਜਿਹੇ ਚੈਪਟਰ 10ਵੀਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਲੀਟਿਕਸ-2 ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਗੋਡਸੇ ਦੀ ਜਾਤ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੋਡਸੇ ਨੂੰ ਪੁਣੇ ਦਾ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਦੋਂ NCERT ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰਾਜ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਤ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਸਿੱਖਿਆ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅੰਨਪੂਰਨਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਸੰਸਦ 'ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦੌਰਾਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਬੋਝ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਰਕਸੰਗਤ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Poster War Between BJP and AAP: ਭਾਜਪਾ ਨੇ AAP ਦਾ ਨਵਾਂ ਪੋਸਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਰੀ, ਲਿਖਿਆ- 'ਆਪ ਦੇ ਕਰੱਪਟ ਚੋਰ, ਮਚਾਏ ਸ਼ੋਰ'

NCERT ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦਿਨੇਸ਼ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸਕਲਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਮੁਕਤ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਤਬਦੀਲੀ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਫੈਸਲੇ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਲਏ ਗਏ ਸਨ। ਸਕਲਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਤਰਕਸੰਗਤ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.