नवी दिल्ली : 2030 पर्यंत 'एड्स'चे उच्चाटन ( AIDS Goal to End by 2030 ) करण्याचे उद्दिष्ट ( UNICEF Warns Before World AIDS Day ) प्रभावित झाल्यानंतर संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या ( World Aids Day 2022 ) अध्यक्षा साबा कोरोसी ( United Nations President Saba Korosi ) यांनी कारवाईचे आवाहन केले आहे. त्याच वेळी, जागतिक एड्स दिनापूर्वी, युनिसेफने इशारा दिला आहे की, लहान मुले, किशोरवयीन आणि गर्भवती महिलांसाठी एचआयव्ही प्रतिबंध आणि उपचारांमध्ये गेल्या तीन वर्षांत कोणतीही प्रगती झाली नाही.
साबा कोरोसी यांच्या मते 2030 पर्यंत एड्स संपवण्याचे उद्दिष्ट असफल : 1 डिसेंबर रोजी येणाऱ्या जागतिक एड्स दिनाच्या संदेशात कोरोसी म्हणाले की, 2030 पर्यंत एड्स संपवण्याचे उद्दिष्ट रुळावरून घसरले आहे. कारण असमानता, भेदभाव आणि मानवी हक्कांची अवहेलना आमच्या प्रगतीमध्ये अडथळा आणत आहे, असे शिन्हुआ वृत्तसंस्थेने वृत्त दिले आहे. "आम्ही या आव्हानांना तोंड दिले पाहिजे, ज्याने 40 वर्षांहून अधिक काळ एचआयव्ही-एड्सला जागतिक आरोग्य संकट म्हणून संबोधन ठेवले आहे," सबा कोरोसी म्हणाल्या.
एड्सला संपवण्यासाठी विज्ञानाधारित मार्ग : सबा कोरोसी पुढे म्हणाल्या, "एड्सला संपवण्याचा एक विज्ञान-आधारित मार्ग आहे. परंतु, दुर्दैवाने तो सर्वांसाठी उपलब्ध नाही." आंतरराष्ट्रीय समुदायाने कार्य केल्यास, या दशकात 3.6 दशलक्ष नवीन एचआयव्ही संसर्ग आणि 1.7 दशलक्ष एड्स-संबंधित मृत्यू टाळता येतील. कोरोसी पुढे म्हणाले, सर्व सदस्य राष्ट्रांना आणि भागधारकांना एड्स समाप्त करण्यासाठी त्यांच्या राजकीय आणि आर्थिक वचनबद्धतेचे नूतनीकरण करण्याचे आवाहन केले.
शाश्वत निधीच्या स्वरूपात आंतरराष्ट्रीय एकतादेखील नितांत आवश्यक आहे. ते म्हणाले, "समान प्रयत्न केले, तर जग पुन्हा रुळावर येईल आणि कोणीही मागे राहणार नाही.
एचआयव्ही प्रतिबंध आणि उपचारांमध्ये गेल्या तीन वर्षांत थांबली प्रगती : जागतिक एड्स दिनानिमित्त युनिसेफने इशारा दिला आहे. 1 डिसेंबरच्या जागतिक एड्स दिनापूर्वी, युनिसेफने इशारा दिला आहे की, बालके, किशोरवयीन आणि गर्भवती महिलांसाठी एचआयव्ही प्रतिबंध आणि उपचारांमध्ये गेल्या तीन वर्षांत कोणतीही प्रगती झालेली नाही. युनिसेफने जारी केलेल्या अहवालानुसार, 2021 या वर्षात सुमारे 1 लाख 10 हजार मुले आणि किशोरवयीन (0-19 वर्षे) एड्स संबंधित कारणांमुळे मरण पावले, तर 3 लाख 10 हजार नवीन संक्रमित झाले. यासह, एचआयव्हीग्रस्त तरुणांची संख्या 2.7 दशलक्ष झाली आहे.
एचआयव्ही-एड्सच्या सहायक प्रमुख अनुरीता बैन्स : युनिसेफच्या एचआयव्ही-एड्सच्या सहायक प्रमुख अनुरीता बैन्स म्हणाल्या की, एड्स प्रतिबंध आणि ठप्प असलेल्या तीन वर्षांपासून अनेक तरुणांचे जीवन धोक्यात आले आहे. मुले याला बळी पडत आहेत कारण आपण एकत्रितपणे त्यांना शोधण्यात आणि चाचणी करण्यात आणि उपचार करण्यात अपयशी ठरत आहोत. दररोज 300 हून अधिक मुले आणि किशोरवयीन मुले एड्स विरुद्धची लढाई गमावतात.
समाजातील असमानतेचे घटक संपत नाही तोपर्यंत एड्स संपणे दिवा स्वप्न : 2021 मध्ये, AIDS मुळे 17 टक्के बाल आणि किशोरवयीन मृत्यू आणि 21 टक्के नवीन एचआयव्ही संक्रमण होते. तरीही एचआयव्हीग्रस्त एकूण लोकांपैकी फक्त 7 टक्के लोक हे आहेत. युनिसेफने चेतावणी दिली आहे की, असमानतेचे घटक जोपर्यंत संबोधित केले जात नाहीत, तोपर्यंत मुले आणि किशोरवयीन मुलांमधील एड्स संपवणे हे एक दूरचे स्वप्न राहील. तथापि, दीर्घकालीन ट्रेंड सकारात्मक राहतील.
मागील दहा वर्षांत एचआयव्ही संसर्ग 52 टक्क्यांनी कमी झाला : 2010 ते 2021 या काळात लहान मुलांमध्ये (0-14 वर्षे) नवीन एचआयव्ही संसर्ग 52 टक्क्यांनी कमी झाला आहे. किशोरवयीन मुलांमध्ये (15-19 वर्षे) नवीन संसर्ग 40 टक्क्यांनी कमी झाला आहे. त्याचप्रमाणे, एचआयव्हीग्रस्त गर्भवती महिलांमध्ये आजीवन अँटीरेट्रोव्हायरल उपचार (एआरटी) ची व्याप्ती याच दशकात 46 टक्क्यांवरून 81 टक्क्यांपर्यंत वाढली आहे. एचआयव्हीग्रस्त मुलांची एकूण संख्या कमी होत असताना, मुले आणि प्रौढांमधील उपचारांची दरी वाढतच चालली आहे.
राजकीय इच्छाशक्तीचा अभाव आणि पुढील कारणाने एड्स रोखता आले नाही : 2020 मध्ये युनिसेफ एचआयव्ही-प्राधान्य देशांमधील मुलांसाठी ART कव्हरेज 56 टक्के होते. परंतु, 2021 मध्ये ते 54 टक्क्यांवर घसरले. ही घसरण कोविड-19 महामारी आणि इतर जागतिक संकटांसहित अनेक कारणांमुळे झाली आहे. ज्याने उपेक्षितपणा आणि गरिबी वाढली आहे. परंतु, राजकीय इच्छाशक्तीचा अभाव आणि मुलांमध्ये एड्सला प्रतिसाद न मिळाल्याचेही ते प्रतिबिंब आहे.
एचआयव्हीग्रस्त असलेल्यांपैकी अगदी कमी टक्केवारीत उपचारांसाठी रुग्ण पुढे : जागतिक स्तरावर, एचआयव्हीग्रस्त असलेल्या मुलांपैकी अगदी कमी टक्केवारीत उपचारांसाठी प्रवेश होता (52 टक्के), ज्यात गेल्या काही वर्षांत किरकोळ वाढ झाली आहे. दरम्यान, एचआयव्ही (76 टक्के) असलेल्या सर्व प्रौढांमधील कव्हरेज मुलांपेक्षा 20 टक्के जास्त होते. मुले असलेल्या गरोदर महिला (52 टक्के) आणि एचआयव्ही (81 टक्के) असलेल्या महिलांमध्ये हे अंतर अधिक आहे. चिंतेची बाब म्हणजे, 0-4 वर्षे वयोगटातील काही टक्के मुले एचआयव्हीसह जगत आहेत आणि एआरटीवर नाहीत.
एड्सच्या आजाराव या देशांमध्ये झाली उपचारांमध्ये घट : आशिया-पॅसिफिक, कॅरिबियन, पूर्व आणि दक्षिण आफ्रिका, लॅटिन अमेरिका, मध्य पूर्व आणि उत्तर आफ्रिका आणि पश्चिम आणि मध्य आफ्रिका यांसह अनेक क्षेत्रांमध्ये 2020 मध्ये गर्भवती आणि स्तनपान देणाऱ्या महिलांमध्ये उपचार कव्हरेजमध्ये घट झाली आहे. आशियामध्ये आणखी घट दिसून आली आहे. 2021 मध्ये पॅसिफिक आणि मध्य पूर्व आणि उत्तर आफ्रिकेत. पश्चिम आणि मध्य आफ्रिका वगळता, ज्यात आई-टू-बाल ट्रान्समिशनचा सर्वाधिक भार आहे. वरीलपैकी कोणताही प्रदेश 2019 मध्ये गाठलेल्या कव्हरेज पातळीपर्यंत पोहोचला नाही. या अडथळ्यांमुळे नवजात बालकांच्या जीवाला अधिक धोका निर्माण होतो. 2021 मध्ये, 75 हजारांहून अधिक नवीन मुलांचे संक्रमण झाले कारण गर्भवती महिलांचे निदान झाले नाही आणि उपचार सुरू केले गेले नाहीत.
