वॉर्सो (पोलंड) : युक्रेनचे अध्यक्ष व्होलोडिमिर झेलेन्स्की यांनी अमेरिकन खासदारांसह झालेल्या एका खाजगी व्हिडिओ कॉलमध्ये रशियाच्या आक्रमणाशी लढण्यासाठी आणि त्याच्या हवाई क्षेत्रावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी कीवला विमाने मिळण्यास मदत करावी. अशी मागणी केली. अमेरिकेचे परराष्ट्र सचिव अँटनी ब्लिंकन यांनी सांगितले की, वॉशिंग्टनने याला “हिरवा कंदील” दिला आहे. युक्रेनचा शेजारी पोलंड कीव्हला लढाऊ विमानांचा पुरवठा करेल. पोलंड या प्रस्तावाबाबत कमी उत्साही आहे.
युक्रेनला युध्दविमानांची गरज
युक्रेनचे हवाई दल 24 फेब्रुवारीपासून सुरू झालेल्या रशियाच्या लष्करी आक्रमणापासून संरक्षण करण्यासाठी सोव्हिएत-निर्मित Mig-29 आणि Su जेट लढाऊ विमाने वापरते. मोहीम दीर्घकाळ सुरू ठेवण्यासाठी युक्रेनने पोलंडला अधिक युद्धविमानांचे आवाहन केले आहे. रशियन सैन्याने युक्रेनची हवाई शक्ती आणि हवाई संरक्षण संपत्ती दडपली आहे.
युध्दविमानेच का
युक्रेनचे लष्करी वैमानिक यूएस जेट फायटर उडवण्यासाठी प्रशिक्षित नाहीत. NATO सदस्य पोलंड, बल्गेरिया आणि स्लोव्हाकिया वापरत असलेली MiG-29 किंवा Su विमाने हाताळण्यासाठी अधिक सुसज्ज आहेत. युक्रेनियन वैमानिक लगेचच मिग उडवण्यास सक्षम असतील, परंतु पोलंड बदलीशिवाय आपल्या हवाई दलातील विमाने गमावण्यास उत्सुक नाही. पोलंड यूएस-निर्मित F-16 ही विमाने वापरत आहेत.
हेही वाचा - Russia third nuclear plant : रशियाची तिसऱ्या अणुप्रकल्पाच्या दिशेने वाटचाल - झेलेन्स्की
काय आहे पोलंडची प्रतिक्रिया
ब्लिंकेनने पोलंडला युक्रेनला विमाने पाठवण्यासाठी “हिरवा कंदिल दाखवला आहे. पोलंड युक्रेनला आम्ही विमानांच्या प्रश्नाकडे गंभीरतेने पाहत आहोत. पोलंडने ती विमाने देण्याचा निर्णय घेतला आम्ही कसे बॅकफिल करू याचा विचार करत आहोत, असे ब्लिन्केन रविवारी मोल्दोव्हामध्ये म्हणाले. विमान पाठवण्याबाबत मी कोणतेही निर्णय घेतले नाही. पोलंड युक्रेनियन युद्धविमानांना आपले हवाई क्षेत्र उपलब्ध करून देत असल्याचा आरोप म्युलरने नाकारला. रोमानिया आणि इतर काही देश युक्रेनची युद्धविमान होस्ट करत असल्याचा रशियाचा आरोप आहे. पोलंड युक्रेनला राजकीयदृष्ट्या पाठिंबा देत आहे. त्याच्या प्रादेशिक अखंडतेचे आणि सार्वभौमत्वाचे समर्थन करत आहे. आणि निर्वासितांसाठी देशाच्या सीमा खुल्या करत आहेत.
पोलंडचा महत्वपूर्ण निर्णय
युक्रेनला त्याच्या संघर्षात पाठिंबा देणारी भूमिका आहे. तरीही वॉर्सा युक्रेनला विमाने उपलब्ध करून देण्याबाबत एक महत्त्वपूर्ण आणि आव्हानात्मक निर्णय घेत आहे. रशियाने युक्रेनच्या शेजाऱ्यांना त्यांच्या भूभागावर युद्धविमान उतरू न देण्याबाबत इशारा दिला आहे. रशियाचे शब्द युक्रेनच्या हवाई दलांना मदत करण्याविरूद्ध चेतावनी म्हणून घेऊ शकता येईल. कॅलिनिनग्राड एक्सक्लेव्हच्या माध्यमातून पोलंड रशियाची सीमा लागून आहे. आणि रशियाचा जवळचा मित्र बेलारूसशी सर्वात लांब सीमा आहे. 2015 मध्ये पोलंडमध्ये उजव्या विचारसरणीच्या सरकारने पदभार स्वीकारल्यापासून वॉर्सा आणि मॉस्कोमधील संबंध खराब झाले आहेत.
इतर महत्वाचे मुद्दे
मिग, उपलब्ध करून दिल्यास, ते नाटोच्या भूमीवर नाही तर कोठे असतील, हा मुख्य मुद्दा आहे. युक्रेन आपल्या भूभागावरील युद्ध पाहता दीर्घकाळापर्यंत सुरक्षितपणे घरे देऊ शकेल की नाही हे स्पष्ट नाही. युक्रेनला विमाने कशी पोहोचवायची हा दुसरा महत्वाचा प्रश्न आहे.पोलिश वैमानिक, जे NATO पायलट देखील आहेत. त्यांना NATO च्या संघर्षात सहभागी व्हावे लागेल. युक्रेनमध्ये उड्डाण होऊ शकत नाहीत. युक्रेनियन वैमानिकांना पोलंडमध्ये पाठवण्यामुळे समान समस्या उद्भवू शकतात. युक्रेनला त्यांचे मिग आणि Su लढाऊ विमाने देताना बॅकफिलसाठी प्रतीक्षा करावी लागेल.
हेही वाचा - Crude oil prices : कच्च्या तेलाच्या किमती भडकल्या दर पोचला प्रति बॅरल 130 डॉलरच्या उच्चांकावर
