ETV Bharat / international

ಗಾಜಾ ಕೆಳಗಿದೆ ಸುರಂಗ ಜಾಲ; ಇಸ್ರೇಲ್​ಗೆ ಸವಾಲಾದ 'ಹಮಾಸ್ ಮೆಟ್ರೊ'

author img

By ETV Bharat Karnataka Team

Published : Oct 29, 2023, 1:42 PM IST

spiders web Hamas underground city a big challenge to Israel
spiders web Hamas underground city a big challenge to Israel

ಇಸ್ರೇಲ್ ಹಾಗೂ ಹಮಾಸ್ ಮಧ್ಯದ ಯುದ್ಧ ಮುಂದುವರಿದಿರುವ ಮಧ್ಯೆ ಗಾಜಾ ಪಟ್ಟಣದ ಕೆಳಗೆ ಹಮಾಸ್ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಸುರಂಗ ಜಾಲವನ್ನು ಭೇದಿಸುವುದು ಇಸ್ರೇಲ್ ಮುಂದಿರುವ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.

ಬೆಂಗಳೂರು: ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7 ರಂದು ಹಮಾಸ್ ನಡೆಸಿದ ದಾಳಿಗೆ ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ ಗಾಜಾದ 360 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಇಸ್ರೇಲಿ ಟ್ಯಾಂಕ್​ಗಳು ಮತ್ತು ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳು ಗಾಜಾ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಜಮಾಯಿಸಿವೆ. ಆದರೆ ಗಾಜಾ ಪಟ್ಟಣದ ಕೆಳಗೆ ಹಮಾಸ್ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಸುರಂಗಗಳ ಜಾಲವನ್ನು ಭೇದಿಸುವುದು ಈಗ ಇಸ್ರೇಲ್ ಮುಂದಿರುವ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.

ನೆಲದಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ 8 ಮೀಟರ್ ಆಳದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿರುವ ನೂರಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಉದ್ದದ ಸುರಂಗಗಳ ಜಾಲವು ಇಸ್ರೇಲಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಬಲ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಹಮಾಸ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಸುರಂಗ ಜಾಲವನ್ನು ಜೇಡರ ಜಾಲ (spider web) ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.

ಹಮಾಸ್​ನ ವ್ಯಾಪಕ ಸುರಂಗ ಜಾಲವನ್ನು 'ಹಮಾಸ್ ಮೆಟ್ರೋ' ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಸುರಂಗಗಳನ್ನು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ, ಸರಕು ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ನೆಲೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಹೇಳಿವೆ.

ಹಮಾಸ್​ನ ಸುರಂಗಗಳು ವಿಶಾಲವಾದ ಸಂಕೀರ್ಣ ಭೂಗತ ಜಾಲವಾಗಿವೆ. ಭೂಗತವಾಗಿ ನೂರಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್​ಗಳವರೆಗೆ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಸುರಂಗಗಳನ್ನು ಜನರು ಮತ್ತು ಸರಕುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು, ರಾಕೆಟ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಮದ್ದುಗುಂಡುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಹಮಾಸ್ ಕಮಾಂಡ್ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಈ ಸುರಂಗಗಳಲ್ಲಿವೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಐಡಿಎಫ್​ನ ವಿಮಾನಗಳು ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲು ಡ್ರೋನ್​ಗಳ ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಬೀಳದ ಭೂಗತ ಲೋಕವಾಗಿವೆ.

ಗಾಜಾ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 500 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (311 ಮೈಲಿ) ಗಳಷ್ಟು ಉದ್ದದ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ 2021ರಲ್ಲಿ ಹಮಾಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ಹೇಳಿಕೆ ಎಷ್ಟು ವಾಸ್ತವ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗಿಲ್ಲ. ಒಂದೊಮ್ಮೆ ಹಮಾಸ್​ನ ಹೇಳಿಕೆ ನಿಜವೇ ಆಗಿದ್ದರೆ ಈ ಭೂಗತ ಸುರಂಗಗಳು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಮೆಟ್ರೊ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಉದ್ದಕ್ಕೆ ಚಾಚಿಕೊಂಡಿವೆ.

ಬಡ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿರುವ ಗಾಜಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿರುವ ಹಮಾಸ್​ ಈ ಸುರಂಗ ಜಾಲ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಹಣ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ. ಗಾಜಾ 2007ರಿಂದಲೂ ಇಸ್ರೇಲ್​ನಿಂದ ಭೂ, ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ವಾಯು ದಿಗ್ಬಂಧನ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್​ನಿಂದ ಭೂ ದಿಗ್ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸುರಂಗ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಹಮಾಸ್​ ಬಳಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಯಂತ್ರಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಮಾನವ ಶಕ್ತಿ, ಹಣ ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂತು ಎಂಬುದು ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ.

ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿನ ಅಲ್ ಖೈದಾ ಅಥವಾ ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಯೆಟ್ ಕಾಂಗ್ ಸುರಂಗಗಳಿಗಿಂತ ಹಮಾಸ್ ಸುರಂಗಗಳು ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. 88 ಚದರ ಮೈಲಿಗಳಲ್ಲಿ 2 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನನಿಬಿಡ ನಗರದ ಕೆಳಗೆ ಸುರಂಗ ಜಾಲ ಇದಾಗಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ.

ಕಳೆದ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹಮಾಸ್​ ಸುರಂಗಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ಇಸ್ರೇಲ್ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈಗ ಅದು ಆರಂಭಿಸಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಮುಂದಿನ ಹಂತದ ಮುಖ್ಯ ಟಾರ್ಗೆಟ್​ ಸುರಂಗಗಳೇ ಆಗಿರಲಿವೆ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮೊದಲು ಗಾಜಾದಲ್ಲಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಏನೇ ಆದರೂ ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಇಸ್ರೇಲ್ ಪಾಲಿಗೆ ತೀರಾ ಅಪಾಯಯಕಾರಿಯಾಗಿರಲಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು.

ಈ ವಾರ ಇಸ್ರೇಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ತನ್ನ ನೆಲದ ಮೇಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ ಗಾಜಾದ ಹಲವಾರು ತಾಣಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿತು. ಈ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ 150ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸುರಂಗಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳಿದೆ. ಸುಧಾರಿತ ಸೆನ್ಸರ್​ಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಗಡಿಯನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಲು ಇಸ್ರೇಲ್ ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್​ಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ. ಆದರೂ ಹಮಾಸ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7 ರಂದು ಭೂಮಿ, ವಾಯು ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ದಾಳಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.

ಆಕಾಶ ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ತೂರಿ ಬರುವ ರಾಕೆಟ್​ ದಾಳಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಇಸ್ರೇಲ್ ಸಶಕ್ತ ಐರನ್ ಡೋಮ್ ಕವಚವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯಾದರೂ, ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಭೇದಿಸುವ ಅಂಥ ಯಾವುದೇ ಐರನ್ ಡೋಮ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ ಅಫ್ಘಾನಿಗಳನ್ನು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ ಯುನೈಟೆಡ್​ ಕಿಂಗ್​ಡಮ್

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.