મિર્ઝાપુર: ઉત્તર પ્રદેશની શિક્ષણ વ્યવસ્થાનું સ્તર કેવું છે, તે રાજ્યની સરકારી શાળાઓ પરથી જાણી શકાય છે. ક્યાંક શિક્ષકોની ભરમાર છે તો વિદ્યાર્થીઓ નથી અને ક્યાંક વિદ્યાર્થીઓ છે તો શિક્ષકો નથી. પરંતુ, મિર્ઝાપુરમાં એક એવી શાળા છે જેમાં ન તો શિક્ષકો છે અને ન તો વિદ્યાર્થીઓ, છતાં આ શાળા સમયસર ખુલે છે અને સમયસર બંધ પણ થાય છે.
શું બની ઘટના?: શાળામાં પોસ્ટ કરાયેલા એક શિક્ષક 2017માં નિવૃત્ત થયા હતા. એપોઈન્ટમેન્ટ ન મળવાને કારણે વિદ્યાર્થિનીઓ પણ શાળાએ આવવાનું બંધ કરી દીધું હતું. શાળાના વર્ગ 4 ના બે કર્મચારીઓની નોકરી હજુ બાકી છે, જેઓ શાળા ખોલવા માટે દરરોજ સમયસર આવે છે. જ્યારે સમય થાય છે, ત્યારે તેઓ શાળા બંધ કરે છે અને ઘરે પાછા જાય છે. આ અંગે બીએસએનું કહેવું છે કે મામલો તેના ધ્યાને આવ્યો છે. આ બાબત સરકાર સુધી પહોંચાડવામાં આવશે. આ મામલો મિર્ઝાપુર નારાયણપુર બ્લોકના કોલના ગામમાં બનેલી સરકારી જુનિયર હાઈસ્કૂલનો છે.
યુપીની અનોખી શાળા: 2017માં ઉત્તર પ્રદેશના મિર્ઝાપુર નારાયણપુર બ્લોકના કોલના ગામની શાળામાં 12 વિદ્યાર્થીનીઓ અને એક શિક્ષિકા હતી. શિક્ષકની નિવૃત્તિ બાદ વિદ્યાર્થિનીઓએ પણ આવવાનું બંધ કરી દીધું હતું. તેમ છતાં દરરોજ શાળામાં ફરજ બજાવતા ચોથા વર્ગના બે કર્મચારીઓ આવે છે, સફાઈ કરે છે અને આખો દિવસ ડ્યુટી આપ્યા બાદ સાંજે ઘરે પરત ફરે છે. આ સરકારી જુનિયર હાઈસ્કૂલ 59 વર્ષ પહેલા ખોલવામાં આવી હતી. વિસ્તારની કન્યાઓને શિક્ષણ સાથે જોડીને તેમના વિકાસને ધ્યાનમાં રાખીને તે સમયે શિક્ષણ ક્ષેત્રે મજબૂત પકડ ધરાવતા ગામની સ્વ. કૃષ્ણ કુમાર સિંહે પોતાની 6 વીઘા જમીન સરકારી શાળા ખોલવા માટે આપી હતી. સરકારી જુનિયર હાઈસ્કૂલની સ્થાપના 1963માં કૃષ્ણ કુમાર સિંહના પિતરાઈ ભાઈ રાજ નારાયણ સિંહના સહયોગથી કરવામાં આવી હતી, જેઓ 1952 અને 1980 વચ્ચે ઘણી વખત રાજગઢ અને ચુનાર વિધાનસભા મતવિસ્તારના ધારાસભ્ય હતા.
શાળા માટે છ વીઘા જમીન દાનમાં આપવામાં આવી: સરકારી જુનિયર હાઈસ્કૂલ કોલના લગભગ 6 વીઘા જમીનમાં બનેલી છે. આ શાળામાંથી અભ્યાસ કરતી વિદ્યાર્થિનીઓએ ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવી ડોક્ટર અને શિક્ષકના હોદ્દા હાંસલ કર્યા છે. વર્ષ-2017માં શાળાના શિક્ષિકા રામેશ્વરી દેવી મુખ્ય શિક્ષક પદેથી નિવૃત્ત થયા બાદ એકપણ શિક્ષકની નિમણૂક કરવામાં આવી ન હતી. શિક્ષકો ન મળવાને કારણે વિદ્યાર્થીનીઓએ પણ શાળાએ આવવાનું બંધ કરી દીધું હતું. તેમ છતાં શાળા રોજેરોજ ખુલે છે અને સ્વચ્છતા પણ કરવામાં આવે છે. તેની જવાબદારી રામચંદ્ર દીક્ષિત અને શકીલા પર રહે છે, જે શાળામાં તૈનાત IV વર્ગના કર્મચારીઓ છે. છ વર્ષથી બંને નિયમિત શાળાએ આવે છે. બિલ્ડીંગ અને પરિસરની સફાઈ કર્યા બાદ બંને દિવસભર ડ્યુટી કર્યા બાદ સાંજે ઘરે પરત ફરે છે.
શાળાની ઇમારત જર્જરિત બની: જાળવણીના અભાવે 59 વર્ષ જૂની ઇમારત પણ જર્જરિત થવા લાગી છે. શિક્ષિકા રામશ્વરી દેવીના નિવૃત્તિ બાદ બાળકોએ પણ શાળાએ આવવાનું સંપૂર્ણપણે બંધ કરી દીધું હતું. ત્યારથી શાળામાં એકપણ બાળક દાખલ થયું નથી. આ સાથે ગ્રામજનોએ શિક્ષકોની પોસ્ટિંગ બાબતે સરકારને અનેક પત્રો પણ લખ્યા હતા, પરંતુ હજુ સુધી કોઈ ખાસ અસર જોવા મળી નથી.
ફરિયાદ સરકારમાં ગઈ પણ કંઈ થયું નહીં: સત્યેન્દ્ર કુમાર સિંહ નામના ગ્રામીણે જિલ્લાના અધિકારીઓ તેમજ સરકારને અનેક પત્રો લખીને શાળામાં શિક્ષકોની નિમણૂક કરવાની માગણી કરી હતી, પરંતુ વિભાગમાં બેઠેલા અધિકારીઓએ હજુ સુધી તેમના પત્ર પર કોઈ ધ્યાન આપ્યું નથી. શાળામાં સારું શિક્ષણ મળતું હતું, ગામની ઘણી વિદ્યાર્થિનીઓ અહીં ભણીને જોબ કરી રહી છે. સરકારી શાળાના વિશાળ પ્રાંગણની વચ્ચે કાયમી હેલીપાથ બનાવવામાં આવી છે. જે હવે જાળવણીના અભાવે પડી ભાંગી રહી છે.
શાળાને અપગ્રેડ કરવાની માંગ: અહીં મોટા નેતાઓના હેલિકોપ્ટર ઉતરતા હતા. શાળાની બાઉન્ડ્રી વોલથી માંડીને બિલ્ડીંગ અને પાર્ક સુધીનું બધું જ ધીમે ધીમે જર્જરિત થઈ રહ્યું છે. જો આમ જ ચાલતું રહેશે તો આવનારા સમયમાં એક દિવસ તેનું નામ પણ ભૂંસાઈ જશે. ગ્રામજનોની માંગ છે કે કાં તો આ શાળાને અપગ્રેડ કરવામાં આવે, આ મકાન અને જમીનનો ઉપયોગ ટ્રોમા સેન્ટર હોસ્પિટલ બનાવવા માટે કરવામાં આવે, જેથી ગ્રામજનોને લાભ મળી શકે.
શાળામાં માત્ર બે વર્ગ IV કર્મચારીઓ: શાળામાં પોસ્ટ કરાયેલા IV વર્ગના કર્મચારી રામચંદ્ર દીક્ષિતનું કહેવું છે કે શિક્ષકોની નિમણૂક કરવી અને બાળકોને દાખલ કરવાની જવાબદારી સરકારની છે. 2017માં શિક્ષક નિવૃત્ત થયા બાદ અહીં કોઈ નિમણૂક થઈ નથી, બાળકો પણ આવતા નથી. અમે બે કર્મચારી છીએ, અમે સમયસર આવીને અમારી ફરજ બજાવીએ છીએ. અમારું કામ શાળાનું ધ્યાન રાખવાનું છે. અમે તે સારી રીતે કરી રહ્યા છીએ. જ્યાં સુધી અમારી પાસે નોકરી છે ત્યાં સુધી અમે અમારી ફરજ બજાવી રહ્યા છીએ. જિલ્લા પ્રાથમિક શિક્ષણાધિકારી અનિલ કુમાર વર્માએ કહ્યું ન હતું કે આ બાબત ધ્યાન પર આવી છે, તેની તપાસ કર્યા પછી જરૂરી કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
