છત્તીસગઢ: હિન્દુ ધર્મમાં ગાય અને છાણ બંનેને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. એવી માન્યતા છે કે જ્યાં ગાય અને ગોબરનો વાસ હોય છે, ત્યાં દેવી લક્ષ્મીનો વાસ હોય છે. આ વાતને ધ્યાનમાં રાખીને દુર્ગના કલ્યાણમ સેલ્ફ હેલ્પ ગ્રુપે ગાયના છાણમાંથી બનેલા દીવા બનાવ્યા છે, જેને લોકો ખૂબ પસંદ કરી રહ્યા છે.
ગાયના છાણમાંથી બનેલા દીવા: સ્ટીલ સિટી તરીકે ઓળખાતા દુર્ગ શહેરમાં આ વખતે દિવાળી માટે ખાસ દીવા બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ વખતે કલ્યાણ સેલ્ફ હેલ્પ ગ્રુપની મહિલાઓ તમારા ઘરને રોશન કરવા માટે ગાયના છાણથી બનેલા ખાસ દીવા તૈયાર કરી રહી છે. આ દીવાઓ ગાયના છાણ અને મુલતાની માટીમાંથી બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. ખાસ વાત એ છે કે આ દીવા સંપૂર્ણપણે ઇકો ફ્રેન્ડલી છે, એટલે કે આ દીવા ન તો પર્યાવરણને નુકસાન પહોંચાડશે અને ન તો તમારા સ્વાસ્થ્યને બગાડશે.
દીવાઓની માંગઃ સ્વ-સહાય જૂથો સાથે સંકળાયેલી મહિલાઓનું કહેવું છે કે સ્થાનિક બજારમાં આ દીવાઓની બહુ માંગ નથી પરંતુ બહારના રાજ્યોમાં આ દીવાઓની ભારે માંગ છે. પડોશી રાજ્યો તેલંગાણા, દિલ્હી અને રાજસ્થાનમાં ગાયના છાણમાંથી બનેલા આ દીવાઓની એટલી માંગ છે કે દિવસ-રાત મહેનત કર્યા પછી પણ તેઓ તેને પૂરી કરી શકતા નથી.
લોકલ ફોર વોકલઃ દર વર્ષે દિવાળીનું બજાર ચીનમાં બનેલા સામાનથી ભરાઈ જાય છે, પછી તે માટીના દીવા હોય કે ચાઈનીઝ લાઈટો. પરંતુ આ વખતે ચાઈનીઝ લેમ્પ્સને ટક્કર આપવા માટે દુર્ગના કલ્યાણમ સેલ્ફ હેલ્પ ગ્રુપની મહિલાઓએ ગાયના છાણમાંથી બનેલા લેમ્પ બજારમાં ઉતાર્યા છે. ભલે છત્તીસગઢના બજારોમાં આ દીવાઓની બહુ માંગ નથી, પરંતુ જેમ જેમ લોકો આ ઈકો-ફ્રેન્ડલી લેમ્પ્સના ફાયદા અને મહત્વને સમજી રહ્યા છે, તેમ તેમ તેમની માંગ પણ વધી રહી છે. આ મહિલાઓ માત્ર ગાયના છાણમાંથી દીવા જ નથી બનાવતી પણ મૂર્તિઓ અને શુભ સંકેતો જેવા શુભ ચિન્હો પણ બનાવી રહી છે.
પવિત્ર અને ઇકો-ફ્રેન્ડલી દીવાઓની માંગ: કલ્યાણમ સ્વ-સહાય જૂથની મહિલાઓ દીવા બનાવવા માટે દિવસ-રાત મહેનત કરી રહી છે જેથી તેમને અન્ય રાજ્યોમાંથી જે ઓર્ડર મળ્યા છે તે પૂરા કરી શકાય. પહેલા તેઓ માત્ર 10 થી 50 હજાર દીવા બનાવવાનું વિચારતા હતા, પરંતુ સતત વધતી માંગ બાદ હવે આ મહિલાઓ 1.5 લાખથી વધુ દીવા બનાવવાના લક્ષ્ય સાથે કામ કરી રહી છે
