বাৰিষা কাল মহ আৰু বেমাৰৰ বতৰ । এই বতৰত যিমানেই পৰিহাৰ কৰিবলৈ চেষ্টা নকৰক কিয়, মহৰ কামোৰৰ পৰা আঁতৰি থকাটো অতি কঠিন । এই কাৰণেই এই বতৰত মহে কামোৰাৰ ফলত বিয়পি পৰা ডেংগু, মেলেৰিয়া, চিকুংগুনিয়াৰ দৰে সংক্ৰামক ৰোগৰ বিস্তাৰ বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পায় । তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে জুন মাহটোক ৰাষ্ট্ৰীয় মেলেৰিয়া বিৰোধী মাহ হিচাপে পালন কৰা হয় । যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে এই সংক্ৰমণ আৰু অন্যান্য ভেক্টৰজনিত (মহৰ কামোৰৰ ফলত বিয়পি পৰা সংক্ৰমণ) সংক্ৰমণৰ প্ৰতিৰোধ আৰু নিদানৰ বিষয়ে মানুহৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধি কৰা ।
সাধাৰণতে, মেলেৰিয়াত বেছিভাগে ক্ষেত্ৰতেই এলোপেথিক চিকিৎসা গ্ৰহণ কৰা হয়, কিন্তু আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাতো এনে সংক্ৰমণৰ বাবে অতি ফলপ্ৰসূ চিকিৎসা আছে । মেলেৰিয়া আৰু অন্যান্য ভেক্টৰজনিত সংক্ৰমণৰ চিকিৎসাৰ বাবে আয়ুৰ্বেদত মৌলিক বনৌষধি, ঔষধ বা সংযুক্ত ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ সৈতে পঞ্চকৰ্মকো অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে । যিহেতু আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাত কেৱল চিকিৎসাই নহয়, ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে শৰীৰক শক্তিশালী কৰাও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়, গতিকে এনে পৰিস্থিতিত আয়ুৰ্বেদত নিয়মীয়া খাদ্যত বহু ধৰণৰ ঔষধি গুণ অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ পৰামৰ্শ দিয়া হৈছে আৰু নিয়মীয়া নিয়মত যোগব্যায়াম গ্ৰহণ কৰিব লাগে । এইটো এনেদৰে দিয়া হয় যাতে শৰীৰৰ... ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা শক্তিশালী হৈ পৰে ।
আয়ুৰ্বেদত মেলেৰিয়াৰ চিকিৎসা
ভোপালৰ আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসক (BAMS) ডাঃ ৰাজেশ শৰ্মাই বুজাইছে যে, আয়ুৰ্বেদত মহৰ কামোৰৰ দ্বাৰা বিয়পি পৰা মেলেৰিয়া বা সংক্ৰমণক বিষাক্ত জ্বৰৰ শ্ৰেণীত ৰখা হয় । মহৰ কামোৰৰ ফলত হোৱা এই ধৰণৰ জ্বৰ আৰু অন্যান্য সংক্ৰমণৰ নিদানৰ বাবে আয়ুৰ্বেদত বহুতো ঔষধ আছে । এন্টি-মেলেৰিয়া / এন্টি-ভাইৰেল গুণ থকা, এন্টি-ফাংগেল, জ্বৰ হ্ৰাস কৰা, দুৰ্বলতা আঁতৰোৱা, হাড় আৰু পেশীৰ বিষ হ্ৰাস কৰা, তেজ বিশুদ্ধ আৰু বৃদ্ধি কৰা আৰু তিনিওটা দোষ (বাটা, পিত্ত আৰু কাফা)ৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাকে ধৰি । ইয়াৰ বাবে অপৰিহাৰ্য গুণ আছে মেলেৰিয়াৰ চিকিৎসা আৰু শৰীৰক পুনৰ সুস্থ কৰি তোলাৰ বাবে ।
তেওঁ বুজাইছে যে, মহৰ কামোৰৰ ফলত হোৱা মেলেৰিয়া বা অন্যান্য বিষাক্ত জ্বৰত যিবোৰ ঔষধ আটাইতকৈ উপযোগী বুলি গণ্য কৰা হয়, সেইবোৰৰ ভিতৰত গুডুচি, অমালাকি/আমলখি, নিম্বা/নিম, সপ্তপৰ্ণ, মুস্তা আৰু গিলয় আদি উল্লেখযোগ্য ।
মেলেৰিয়াৰ চিকিৎসাত এইবোৰ আৰু ইয়াৰ মিশ্ৰণৰ পৰা তৈয়াৰী অন্যান্য মৌলিক ঔষধ আৰু ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ উপৰিও আন কিছুমান ইনফিউজন, ৰস আৰু গুড়ি সেৱন কৰাটোও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয় । যেনে সুদৰ্শন চুৰ্না, আয়ুষ ৬৪, অমৃতৃষ্ঠ, মহাকল্যাণক ঘৃতা, গুডুচ্যাদি কোৱাথ, আৰু কল্যাণক ঘৃতা ইত্যাদি ।
তেওঁ বুজাই দিয়ে যে, মেলেৰিয়াৰ চিকিৎসাত ঔষধৰ উপৰিও খাদ্য আৰু জীৱনশৈলীৰ সৈতে জড়িত নিয়মৰ সন্দৰ্ভতো সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে । ইয়াৰ সমান্তৰালকৈ বিৰেচন কৰ্ম, বামন কৰ্ম আৰু বস্তি কৰ্ম আদি শুদ্ধিকৰণ কাৰ্য্যও পঞ্চকৰ্মৰ অধীনত চিকিৎসাৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, যাতে তিনিওটা দোষৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰি শৰীৰৰ পৰা বিষাক্ত পদাৰ্থ আঁতৰাই ৰোগ নিৰাময় কৰিব পৰা যায় ।
কেৱল নিদানেই নহয়, প্ৰতিৰোধো গুৰুত্বপূৰ্ণ
ডাঃ ৰাজেশ শৰ্মাই বুজাইছে যে, আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসা বিজ্ঞানত কেৱল মূল ৰোগৰ চিকিৎসাৰ বাবেই নহয়, ইয়াক প্ৰতিৰোধ কৰি সেই ৰোগৰ পুনৰাবৃত্তিৰ সম্ভাৱনা দূৰ কৰাৰ বাবেও প্ৰচেষ্টা চলোৱা হয় । যাৰ অধীনত ই শৰীৰক স্বাভাৱিকভাৱে শক্তিশালী কৰিবলৈ আৰু ইয়াৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ খাদ্য, আচৰণ আৰু জীৱনশৈলীৰ সৈতে জড়িত নিয়ম গ্ৰহণ কৰে বুলি কোৱা হয় ।
বিশেষকৈ যিসকল লোকৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল বা যিসকল ঠাইত এই ধৰণৰ সংক্ৰমণ বিয়পি পৰাৰ আশংকা বেছি থাকে, তেওঁলোকক এনে খাদ্য সামগ্ৰীৰ লগতে আন পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ নিয়ম গ্ৰহণ কৰাৰ লগতে খাদ্যত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয় । যিসকলে তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা শক্তিশালী কৰে ।
আয়ুৰ্বেদ মতে, আদা, তুলসী, হালধি / কেঁচা হালধি, ডালচেনি, মুলেঠী, লং, জালুক, ডাঙৰ ইলাচি, শুকান ফল, সেউজীয়া শাক-পাচলি আৰু মধুৰীআম, কমলা, কেঁচা অমিতা, নেমু আৰু ব্লেকবেৰীকে ধৰি অন্যান্য ফল, য’ত অধিক পৰিমাণৰ... ভিটামিন 'C'ত পোৱা যায়, এইসমূহ শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধিত অতি উপকাৰী । ইয়াৰ লগতে ইহঁতৰ মৃদু সংক্ৰমণত নিজাববীয়াকৈ সমস্যাটো নিৰাময় কৰিব পৰা গুণো আছে ।
ডাঃ ৰাজেশ শৰ্মাই কয় যে, নিয়মিতভাৱে আদা, হালধি, তুলসী আৰু ডালচেনি খাদ্য, কাজ বা আন কোনো বস্তুত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ উপৰিও নিয়মীয়াকৈ ব্যায়াম আৰু শৰীৰ আৰু চৌপাশৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ যত্ন লোৱাটোও অতি প্ৰয়োজনীয় । ইয়াৰ উপৰিও ঘৰ আৰু চৌপাশ পৰিষ্কাৰ কৰাৰ লগতে নিয়মীয়াকৈ হাভান কৰা আৰু নিয়মিতভাৱে ধূপ, গৰুৰ গোবৰৰ পিঠা আৰু নিমপাত জ্বলোৱাটোৱেও মহ প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰে ।
