ਤਾਈਪੇ: ਤਾਇਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਚੋਣ ਨੂੰ ਅਹਿਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਗਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਵਾਲੇ ਟਾਪੂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਣੀ ਦੀ 110-ਮੀਲ-ਚੌੜੀ (177-ਕਿਲੋਮੀਟਰ-ਚੌੜੀ) ਪੱਟੀ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾਅ 'ਤੇ ਹੈ।
ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਾਈ ਚਿੰਗ-ਟੇ, ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਡੀਪੀਪੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਾਈ ਇੰਗ-ਵੇਨ ਨੂੰ ਕਾਮਯਾਬ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਤੀਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਾਈ ਆਪਣੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਤੈਨਾਨ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣਗੇ।
ਬੀਜਿੰਗ ਸਮਰਥਿਤ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੋਊ ਯੂ-ਆਈਹ ਨਿਊ ਤਾਈਪੇ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਉਣਗੇ। ਇਸ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਈਵਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵਿਕਲਪਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵੇਨ-ਜੇ ਤਾਈਪੇ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣਗੇ। ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਬਦਲ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਵੋਟਿੰਗ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 8 ਵਜੇ (0000 GMT) ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।
ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜੋਸ਼ ਭਰੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਨੌਜਵਾਨ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਪਣੇ ਆਰਥਿਕ ਭਵਿੱਖ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਟਾਪੂ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਤੈਨਾਨ ਵਿੱਚ, ਲਾਈ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸਨੇ 1996 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਈਵਾਨੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇੱਕ ਸਰਜਨ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਕਿਉਂ ਛੱਡਿਆ।
ਲਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਮੈਂ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਚੰਗੀ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਕਦਮਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਹੋਊ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਉਪਨਗਰਾਂ ਦੇ ਮੇਅਰ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਜਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਲਾਈ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਯੁੱਧ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਲਿਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਹਾਉ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਮੈਂ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਹਾਰਕ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਫੈਸਲਾ 23.5 ਮਿਲੀਅਨ (ਤਾਈਵਾਨੀ ਲੋਕ) ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਮੈਂ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਾਂਗਾ। ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਫੌਜੀ ਧਮਕੀਆਂ ਕੁਝ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਝੁਕਾਅ ਵਾਲੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜੋ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਉਭਰਦੀ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸਾਬਕਾ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਣੇ ਇੱਕ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਵਫ਼ਦ ਨੂੰ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਭੇਜਣ ਦੀ ਬਾਈਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਹੈ।
ਇਹ ਕਦਮ ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗੜਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ, ਕੋਵਿਡ -19, ਤਾਇਵਾਨ ਲਈ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦਾ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਉੱਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਚੀਨ ਦਾ ਇਨਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਚੀਨ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਚੋਣ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਘਰੇਲੂ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਜਿਸ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਿਰਫ 1.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
