ETV Bharat / sukhibhava

Sleep: ਜਾਣੋ, ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੀਂਦ ਕਿਉਂ ਹੈ ਜ਼ਰੂਰੀ

author img

By

Published : Mar 15, 2023, 1:57 PM IST

Sleep
Sleep

ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਗੰਭੀਰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਦੌਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੀਦ ਪੂਰੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੌਣ ਦੇ ਛੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਗੰਭੀਰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਦੌਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੱਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਗੰਭੀਰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਦੌਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਉਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।


ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੀਂਦ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਰਜੀਹਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹੇਠਾਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦਾ ਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਇੱਕ ਗਲਤ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਸੋਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਮਿੰਟ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਰਨ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਤੋਂ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਤੋਂ 1 ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਚੰਗੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਨੀਂਦ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ:

  • ਨੀਂਦ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਰਵੋਤਮ ਕਾਰਜ ਲਈ ਔਸਤਨ ਅੱਠ-ਨੌਂ ਘੰਟੇ ਦੀ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਨੀਂਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
  • ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਲੈਵਲ, ਇਨਸੁਲਿਨ ਲੈਵਲ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ, ਲੇਪਟਿਨ, ਘਰੇਲਿਨ ਅਤੇ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਹੀ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
  • ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਲੇਪਟਿਨ ਜਾਂ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਹਾਰਮੋਨ ਨੂੰ ਦਬਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘਰੇਲਿਨ (ਭੁੱਖ ਹਾਰਮੋਨ) ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਲਾਲਸਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨ ਭੋਜਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ।
  • ਜਦੋਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਵ-ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੁੰਝ ਸਕਦੇ ਹਨ।
  • ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਿਮਾਰ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਲਈ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
  • ਵਧਿਆ ਹੋਇਆ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਪੱਧਰ ਵੀ ਬੋਧ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾੜੀ ਯਾਦ, ਉਲਝਣ, ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਮਿਲ ਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ, ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਲਈ ਨੀਂਦ ਸਿਹਤ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੈਲੂਲਰ ਪੁਨਰਜਨਮ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕਸੁਰਤਾ ਵਿਚ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਾਨਸਿਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਰੀਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਸਮੇਤ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- Sleep masks: ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਸਲੀਪ ਮਾਸਕ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਇਹ ਲਾਭ, ਜਾਣੋ ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਕੀ ਆਇਆ ਸਾਹਮਣੇ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.