ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਪੰਜਾਬ ਜਿੱਥੇ ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਅੱਗ ਕਾਰਨ ਸੜ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਂਝ, ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਦਾ ਫਰਕ ਹੈ। ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਜੋ ਅੰਕੜੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਅੰਕੜੇ: ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਇਸ ਸਾਲ ਜੋ ਅੰਕੜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਉਹ ਖੁਦ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਹਰਿਆਣਾ ਨਾਲੋਂ 16 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਵੀ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 2487 ਮਾਮਲੇ: ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮੋਨੀਟਰਿੰਗ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ (ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ) ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਯਾਨੀ 7 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਜੋ ਅੰਕੜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਉਹ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। 7 ਨਵੰਬਰ ਦੀ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 2487 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਇਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 37 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 08, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 0, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 383 ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 80 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 7 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਤਸਵੀਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 7 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 32,486 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਿਰਫ਼ 2613 ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਨਾਲੋਂ ਕਰੀਬ 16 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 963, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 9, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 3021 ਅਤੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ 694 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ।
ਸੰਗਰੂਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸਾੜੀ ਗਈ ਪਰਾਲੀ: ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰੀ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਝਾਂਤ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਹੈਰਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਰਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸੰਗਰੂਰ ਵਿੱਚ ਸਾੜੀ ਗਈ ਹੈ। 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਦੇ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕੁੱਲ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 5025 ਹੈ।
ਪਟਿਆਲਾ 3091, ਤਰਨਤਾਰਨ 2973, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ 2788, ਬਠਿੰਡਾ 2415, ਬਰਨਾਲਾ 1849, ਮਾਨਸਾ 1641, ਲੁਧਿਆਣਾ 1501, ਮੋਗਾ 1460, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ 1452, ਮੁਕਤਸਰ 1385, ਫਰੀਦਕੋਟ 1452, ਮੁਕਤਸਰ 1385, ਐਫ. ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ 'ਚ 220, ਰੋਪੜ 'ਚ 198, ਐੱਸਬੀਐੱਸ ਨਗਰ 'ਚ 198 ਅਤੇ ਮੁਹਾਲੀ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ 99 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਜ਼ਿਲਿਆਂ 'ਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਕੁੱਲ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜੀ ਗਈ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਹਰਿਆਣਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਲ 2020 'ਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਵਾਢੀ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸੂਬੇ 'ਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 9898 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਜਦਕਿ ਸਾਲ 2021 'ਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 6987 ਸੀ। ਜਦਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 2613 ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫਿਲਹਾਲ ਅੰਤਿਮ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਹਰਿਆਣਾ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜੀ ਜਾ ਰਹੀ: ਇਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੌਰਾਨ 2020 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 76,500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 71000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਸਾਲ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 32,486 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਾੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਹਰਿਆਣਾ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਰਾਲੀ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ AQI ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੱਧਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 188 ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿੱਚ 182, ਬਠਿੰਡਾ ਵਿੱਚ 171 ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿੱਚ 165 ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਿਮਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵੀ AQI ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ AQI ਪੱਧਰ 250 ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ AQI ਪੱਧਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸੋਨੀਪਤ ਅਤੇ ਭਿਵਾਨੀ ਵਿੱਚ 300 ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਧਰ ਸੋਨੀਪਤ ਵਿੱਚ 349 ਅਤੇ ਭਿਵਾਨੀ ਵਿੱਚ 302 ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਾਰਨੌਲ ਵਿੱਚ 292, ਜੀਂਦ ਵਿੱਚ 257, ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 231, ਬਹਾਦੁਰਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ 227, ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ 222 ਅਤੇ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਵਿੱਚ 221 ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਹਨ।ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਉੱਚ AQI ਪੱਧਰ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ ਜੋ ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਘਟੇ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਉਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਏ 1384 ਮਾਮਲੇ
