ETV Bharat / business

ਅਰਸ਼ ਤੋਂ ਫਰਸ਼ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਕੰਪਨੀ BYJU'S, ਕਦੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ

author img

By ETV Bharat Business Team

Published : Dec 15, 2023, 3:42 PM IST

Byjus founder Raveendran: ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਾਈਜੂ ਨਕਦ-ਪ੍ਰਵਾਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ $1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰਿਣਦਾਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਖਬਰ ਵਿੱਚ ਪੜੋ BYJU'S ਦੇ ਅਰਸ਼ ਤੋਂ ਫਰਸ਼ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ...

BYJUS WAS ONCE INDIAS BIGGEST START UP AND TODAY THE COMPANY HAS REACHED THE FLOOR
BYJUS WAS ONCE INDIAS BIGGEST START UP AND TODAY THE COMPANY HAS REACHED THE FLOOR

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਈਜੂ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਕਾਫੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। Byju's ਜਿਸ ਨੇ 3 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁੱਲ ਦੀਆਂ 13 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਐਡਟੈਕ ਫਰਮ ਦਾ ਤਾਜ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਐਪ ਬਾਈਜੂਜ਼ ਕੋਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਇੰਨੀ ਕਮੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਬੀਜੂ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹਾਂ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਈ ਸੀ।

ਸੰਸਥਾਪਕ ਰਵਿੰਦਰਨ ਨੇ ਘਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਰਵੀ : ਇਸ ਦੇਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਕਿ ਬਾਈਜੂ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਰਵਿੰਦਰਨ ਨੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਘਰ ਵੀ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖ ਲਿਆ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਬਾਈਜੂ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਮਕਾਨ ਵੀ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖ ਲਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਿਰਵੀ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬਿਜੂ ਰਵੀਨਦਰਨ ਨੂੰ ਥਿੰਕ ਐਂਡ ਲਰਨ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ 15,000 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।

ਇੱਕ ਦਮ ਟੁੱਟਿਆ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦਾ ਪਹਾੜ: ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੇਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਵੀ ਬਾਈਜੂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਈਡੀ ਨੇ ਬਾਈਜੂ ਅਤੇ ਰਵੀਨਦਰਨ ਨੂੰ 9,362.35 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਐਕਟ (ਫੇਮਾ) ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਲਈ ਕਾਰਨ ਦੱਸੋ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕੰਪਨੀ ਲਾਅ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ ਕੋਲ ਵੀ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਡਿਜੀਟਲ ਰੀਡਿੰਗ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਪਿਕ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ: ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਘਿਰੀ ਐਡਟੈਕ ਕੰਪਨੀ BYJU'S ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਅਮਰੀਕਾ-ਅਧਾਰਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਰੀਡਿੰਗ ਪਲੇਟਫਾਰਮ Epic ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕਵਿਟੀ ਫੰਡ ਜੋਫਰੀ ਕੈਪੀਟਲ ਨੂੰ $400 ਮਿਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਵੇਚਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, BYJU'S ਇਸ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਐਪਿਕ ਦੀ ਸੰਭਾਵਿਤ ਵਿਕਰੀ ਐਡਟੈਕ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ $ 1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਟਰਮ ਲੋਨ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਫੰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ Byju's 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ edtech ਸਟਾਰਟਅੱਪ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 800 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ Byju's 1.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਟਰਮ ਲੋਨ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਚੁਕਾਉਣ 'ਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ edtech ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਨੂੰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਵੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਕੰਪਨੀ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਅਤੇ ਨਕਦੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਕਾਰਨ ਜਿੱਥੇ ਬਾਈਜੂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਸੰਕਟ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬੀਜੂ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਰਵਿੰਦਰਨ ਨੇ ਇਹ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ।

ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਕੰਪਨੀ : ਬੀਜੂ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਾਲੇ ਬੱਦਲ ਛਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। edtech ਦਿੱਗਜ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬੀਕਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਸੀਈਓ ਬਿਜੂ ਰਵੀਨਦਰਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਾਈਜੂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2021 ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕੰਪਨੀ: ਬੈਂਗਲੁਰੂ-ਅਧਾਰਤ ਐਡਟੈਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਾਈਜੂ ਇੱਕ ਔਨਲਾਈਨ ਟਿਊਸ਼ਨ ਅਤੇ ਕੋਚਿੰਗ ਫਰਮ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2011 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫ੍ਰੀਮੀਅਮ ਮਾਡਲ 'ਤੇ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਦਿਅਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਕੰਪਨੀ ਬਣ ਗਈ। ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ, ਬਾਈਜੂ ਦਾ ਮੁੱਲ 37000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬਾਈਜੂ ਦੀ ਮੂਲ ਕੰਪਨੀ 'ਥਿੰਕ ਐਂਡ ਲਰਨ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਿਟੇਡ' ਹੈ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਪਹਿਲੀ ਜਮਾਤ ਤੋਂ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਔਨਲਾਈਨ ਵੀਡੀਓ ਲੈਕਚਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੋਚਿੰਗ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ IIT - JEE, NEET, CAT, GRE ਅਤੇ GMAT ਵਰਗੀਆਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਚਿੰਗ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚਮਤਕਾਰ ਕੀਤੇ ਸਨ: ਬਾਈਜੂ ਦੀ ਲਰਨਿੰਗ ਐਪ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2020 ਤੱਕ ਕੰਪਨੀ ਬਹੁਤ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 15 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ 9,00,000 ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੇ ਗਾਹਕ ਵੀ ਹਨ। ਇਹ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬਾਈਜੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। 2016 ਵਿੱਚ, ਬਾਈਜੂ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਤੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕੰਪਨੀ ਬਣ ਗਈ। ਜਨਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ, ਬਾਈਜੂ ਨੇ ਟਾਈਗਰ ਗਲੋਬਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਤੋਂ $200 ਮਿਲੀਅਨ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਕੀਮਤ $8 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਈ। ਫਰਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ, ਦੁਬਾਰਾ, ਬਾਈਜੂ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਥਿਤ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕੁਇਟੀ ਫਰਮ ਜਨਰਲ ਐਟਲਾਂਟਿਕ ਤੋਂ $200 ਮਿਲੀਅਨ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.