ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ. ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ, ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕਾਢਾਂ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਖਰਾਬ ਅੰਗਾਂ ਅਤੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ 200 ਜਾਂ 300 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜੀਅ ਸਕਾਂਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ 35 ਸਾਲ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਵਧ ਕੇ 70 ਸਾਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਡਾ. ਸੋਮਨਾਥ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜੇਐਨਟੀਯੂ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੀ 12ਵੀਂ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਆਨਰੇਰੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਡਾ. ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇਸਰੋ ਵੱਲੋਂ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਭੇਦ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਵਾਲੀਆਂ ਖੋਜ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਸੀਂ ਪੀਐਸਐਲਵੀ ਅਤੇ ਜੀਐਸਐਲਵੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂਫਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਆਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਸੀਂ ਗਗਨਯਾਨ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਾਂਗੇ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਕੇ ਖੂਹ ਦੇ ਡੱਡੂਆਂ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਰੋਬੋਟਿਕ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਰੋਬੋਟ ਬਣਾਉਣ ਤਾਂ ਇਸਰੋ ਵੱਲੋਂ ਮੰਗਲ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਤੋਂ ਨਾ ਡਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਇੱਕ-ਦੋ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਹੁਤ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਦਾ ਅੰਤ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਫਲਤਾ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਦਮ ਪੱਥਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਾਕੇਟ ਅਤੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬਣਾਉਣ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਵੀ ਗਲਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ ਕਿ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਡਾ. ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਕੋਰਸ ‘ਯੁਵਿਕਾ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਰਸ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਇਸਰੋ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 54 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵੀਸੀ ਪ੍ਰੋ. ਕਟਾ ਨਰਸਿਮਹਾ ਰੈਡੀ, ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੁਸੈਨ, ਰੈਕਟਰ ਗੋਵਰਧਨ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਰਾਜਪਾਲ ਅਤੇ ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ: ਤਾਮਿਲਸਾਈ ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਐਨਟੀਯੂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਵੋਤਮ ਤਕਨੀਕੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ।
