ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪੈਟਰੋਨੇਟ ਨੇ ਕਤਰ ਤੋਂ 20 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ 75 ਲੱਖ ਟਨ ਤਰਲ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ (ਐਲਐਨਜੀ) ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਇਸ ਈਂਧਨ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੌਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਵੱਛ ਊਰਜਾ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਪੈਟਰੋਨੇਟ ਦੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸਲ 25-ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਝੌਤਾ 1999 ਵਿੱਚ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ 2004 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਕਤਰ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਖੇਪ 'ਤੇ ਡਿਫਾਲਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਜਦੋਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨ ਤਾਂ ਸਪਲਾਈ ਨਾ ਲੈਣ ਲਈ ਖਰੀਦੋ ਜਾਂ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੋਈ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਪਲਾਈ ਪੈਟਰੋਨੈੱਟ ਦੁਆਰਾ 52 ਕਾਰਗੋ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਕਿ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ 2015-16 ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਠੇਕੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੀਮਤ ਚਾਰ ਵਾਰ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਮਾਮਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਠੇਕੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਾਜ਼ਾ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਿਸ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਬਣਤਰ ਵੀ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਰਾਸਗੈਸ (ਹੁਣ ਕਤਰ ਐਨਰਜੀ) ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਈਥੇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪੇਨ ਵਾਲੀ ਰਿਚ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਠੇਕਾ ਲਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਪੈਟਰੋ ਕੈਮੀਕਲ ਕੰਪਲੈਕਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 50 ਲੱਖ ਟਨ ਐੱਲਐੱਨਜੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ: ਇਸ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 50 ਲੱਖ ਟਨ (ਐੱਮ. ਟੀ.) ਐੱਲ.ਐੱਨ.ਜੀ. ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੀਥੇਨ (ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ, ਖਾਦ, ਸੀ.ਐੱਨ.ਜੀ. ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਈਥੇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪੇਨ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਮਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਕਤਰ ਐਨਰਜੀ ਈਥੇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪੇਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ 'ਲੀਨ' ਜਾਂ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੈਟਰੋਨੇਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਤਰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਅਮੀਰ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਈਥੇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਇਹ ਸੌਦਾ ਰਿਚ ਐਲਐਨਜੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ: ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਅਸੀਂ ਰਿਚ ਐਲਐਨਜੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਾਂਗੇ। ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਨਿਗਮ (ONGC) ਨੇ ਕਤਰ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ LNG ਤੋਂ ਈਥੇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਦਹੇਜ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਪੈਟਰੋਕੈਮੀਕਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ 30,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਜਿਹੇ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸੌਦੇ 'ਤੇ ਵੁੱਡ ਮੈਕੇਂਜੀ: ਵੁੱਡ ਮੈਕੇਂਜੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਤਰ ਐਨਰਜੀ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਨੇਟ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਕਰੀ ਅਤੇ ਖਰੀਦ ਸਮਝੌਤਾ 20 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਵਧਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 150 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਈਨਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਿਨੋਪੇਕ ਦੇ ਨਾਲ ਕਤਰ ਐਨਰਜੀ ਦੁਆਰਾ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ 108 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਦੇ ਦੋ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ।
