ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ 'ਚ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ 'ਚ ਕੁੱਲ ਚਾਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਆਉਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ, ਦੂਜਾ ਸ਼ਾਰਦੀਯ ਨਵਰਾਤਰੀ ਅਤੇ ਦੋ ਗੁਪਤ ਨਵਰਾਤਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁੱਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਤਰੀਕ ਨਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਵਾਂ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ 9 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾਂ ਦੇ ਨੌ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਜਾਪ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਧਰਤੀ ਲੋਕ ਆਉਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਭਗਤਾਂ ਦੀਆਂ ਹਰ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਤਮ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁੱਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਤਰੀਕ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ 'ਚ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈਦਿਕ ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁੱਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਤਰੀਕ ਇਸ ਸਾਲ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਰਾਤ 11:50 ਮਿੰਟ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਜੋ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਰਾਤ 8:30 ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਦਯਾ ਤਿਥੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸਰਬਪੱਖੀ ਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ਯੋਗ ਰਹੇਗਾ।
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ: ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰੀਕ 'ਤੇ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਮਹਾਨ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵੈਦਿਕ ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ, 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 7:32 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਪੰਚਕ ਰਹੇਗਾ। ਪੰਚਕ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਾਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁੱਭ ਰਹੇਗਾ। 9:11 ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਅਸ਼ੁੱਭ ਚੌਘੜੀਆ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸਮੇਂ ਘਾਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਪੰਚਾਂਗ ਦੀ ਗਣਨਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ੁੱਭ ਚੌਘੜੀਆ 9:12 ਮਿੰਟ ਤੋਂ 10:47 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ 'ਚ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੁਹੂਰਤ 11:57 ਮਿੰਟ ਤੋਂ 12:48 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ। ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਅਭਿਜੀਤ ਮੁਹੂਰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਵੈਘ੍ਰਿਤ ਯੋਗ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਨਕਸ਼ਤਰ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਵੀ ਰਹੇਗਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਘਟਸਥਾਪਨਾ, ਪੂਜਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈਣਾ ਅਤੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਹੂਰਤਾ: ਸਵੇਰੇ 04:31 ਤੋਂ 05:17 ਤੱਕ
- ਅਭਿਜੀਤ ਮੁਹੂਰਤ: ਸਵੇਰੇ 11:57 ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 12:48 ਤੱਕ
- ਵਿਜੇ ਮੁਹੂਰਤ: ਦੁਪਹਿਰ 02:30 ਤੋਂ 03:21 ਤੱਕ
- ਸੰਧਿਆ ਮੁਹੂਰਤ: ਸ਼ਾਮ 06:42 ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 07:05 ਤੱਕ
- ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ: ਰਾਤ 10:38 ਤੋਂ 12:04 ਵਜੇ ਤੱਕ
- ਨਿਸ਼ਿਤਾ ਕਾਲ: ਰਾਤ 12:00 ਤੋਂ 12:45 ਤੱਕ
- ਸਰਵਰਥ ਸਿੱਧੀ ਯੋਗ: ਸਵੇਰੇ 07:32 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 05:06 ਵਜੇ ਤੱਕ
- ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਿੱਧੀ ਯੋਗ: ਸਵੇਰੇ 07:32 ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 05:06 ਤੱਕ
ਚੈਤਰਾ ਨਵਰਾਤਰੀ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ 9 ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਸਵਾਸਤਿਕ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਅੰਬ ਜਾਂ ਅਸ਼ੋਕ ਦੇ ਪੱਤੇ ਲਗਾਓ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਸਵਾਸਤਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਬਣਾ ਕੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਚੌਂਕ ਜਾਂ ਆਸਨ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ। ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਜੌਂ ਬੀਜੋ। ਜੌਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਮੰਤਰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੁਰਗਾ ਸਪਤਸ਼ਤੀ 'ਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨਵਰਣ ਮੰਤਰ 'ਓਮ ਏਨ ਹ੍ਰੀਮ ਕ੍ਲੀਮ ਚਾਮੁੰਡਯੈ ਵੀਚੇ' ਨਾਲ ਵੀ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੂਜਾ ਸਮੱਗਰੀ ਚੜ੍ਹਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਮੇਕਅੱਪ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਫਲੇਕਸ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਆਪਣੇ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਘਿਓ ਦਾ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ ਅਤੇ 'ਓਮ ਦੀਪੋ ਜੋਤੀ:ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਦੀਪੋ ਜੋਤਿਰ ਜਨਾਰਦਨਹ' ਕਹੋ। ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ 'ਚ ਸ਼ੁੱਧ ਦੇਸੀ ਘਿਓ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ।
ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ-ਵਿਧੀ:
- 09 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਪੂਜਾ ਘਟਸਥਾਪਨਾ
- 10 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਪੂਜਾ
- 11 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਚੰਦਰਘੰਟਾ ਪੂਜਾ
- 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਪੂਜਾ
- 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਪੂਜਾ
- 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਕਾਤਯਾਨੀ ਪੂਜਾ
- 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਪੂਜਾ
- 16 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਹਾ ਅਸ਼ਟਮੀ ਪੂਜਾ
- 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ, ਰਾਮ ਨਵਮੀ
- 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦਸ਼ਮੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਪਰਾਣ
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ: ਇਸ ਦਿਨ ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ, ਸਫਾਈ, ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ, ਭਜਨ-ਕੀਰਤਨ, ਜਗਰਾਤਾ, ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਿਆਜ਼, ਲਸਣ, ਸ਼ਰਾਬ, ਮਾਸ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਦਾ ਸੇਵਨ, ਲੜਾਈ-ਝਗੜਾ, ਕਾਲੇ ਕੱਪੜੇ, ਚਮੜੇ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ, ਸ਼ੇਵ, ਵਾਲ ਜਾਂ ਨਹੁੰ ਨਾ ਕੱਟੋ।
ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਨੌਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਾਭ :
- 09 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਚੰਦਰ ਦੋਸ਼ ਦੇਵੀ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- 10 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮੰਗਲ ਦੋਸ਼ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- 11 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਚੰਦਰਘੰਟਾ ਪੂਜਾ ਸ਼ੁੱਕਰ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੁੰਡਲੀ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਬੁਧ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਕਾਤਯਾਨੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਗ੍ਰਹਿ ਜੁਪੀਟਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਨਿਦੋਸ਼ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- 16 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰਾਹੂ ਦੇ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੇਤੂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ
