વોશિંગ્ટન: અગાઉના સંશોધનોએ દર્શાવ્યું છે કે, વ્યક્તિના જીવન પર વ્યક્તિગત નિયંત્રણની વધુ સમજદારી સારી સુખાકારી અને સારા સ્વાસ્થ્ય સાથે સંકળાયેલી છે. ભાવનાપ્રધાન સંબંધો (Romantic relationships) કથિત નિયંત્રણ સાથે ગાઢ રીતે જોડાયેલા છે. દાખલા તરીકે, પુરાવા કથિત નિયંત્રણ અને બહેતર સંબંધ સંતોષ વચ્ચેની કડી સૂચવે છે. જો કે, કથિત નિયંત્રણમાં થયેલા ફેરફારો સાથે સંબંધની ખોટ કેવી રીતે જોડાઈ શકે તે વિશે ઓછું જાણીતું છે.
આ પણ વાંચો: પુરુષોને સ્ત્રીઓ કરતાં શા માટે કેન્સરનું જોખમ વધારે છે ?
શું કહે છે અભ્યાસ: નવો પ્રકાશ પાડવા માટે, એસેલમેન અને સ્પેક્ટે જર્મનીમાં ઘરોના બહુ-દશકાના અભ્યાસમાં ત્રણ વખતના મુદ્દાઓમાંથી ડેટાનું વિશ્લેષણ કર્યું. ખાસ કરીને, તેઓએ 1,235 લોકો માટે કથિત નિયંત્રણમાં ફેરફારોનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે 1994, 1995 અને 1996 ના વાર્ષિક પ્રશ્નાવલિ પરિણામોનો ઉપયોગ કર્યો, જેમણે તેમના જીવનસાથીથી અલગ થવાનો અનુભવ કર્યો, 423 જેમણે છૂટાછેડા લીધા અને 437 જેમના ભાગીદારો મૃત્યુ પામ્યા. પ્રશ્નાવલીના પરિણામોનું આંકડાકીય પૃથ્થકરણ સૂચવે છે કે, એકંદરે, જે લોકોએ તેમના જીવનસાથીથી અલગ થવાનો અનુભવ કર્યો હતો તેઓએ અલગ થયા પછીના પ્રથમ વર્ષમાં કથિત નિયંત્રણમાં ઘટાડો (Decreased perceived control) અનુભવ્યો હતો, ત્યારબાદના વર્ષોમાં ધીમે ધીમે વધારો થયો હતો. અલગ થયા પછી, પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓમાં તેમના નિયંત્રણની ભાવનામાં ઘટાડો થવાની શક્યતા વધુ હતી, જ્યારે નાની વયના લોકોમાં વૃદ્ધ લોકોની સરખામણીમાં નિયંત્રણની ભાવના વધી હતી.
આ પણ વાંચો: શું તમે જાણો છો, લવિંંગ આરોગ્ય માટે કેટલું છે ફાયદાકારક...
વૃદ્ધ લોકોની તુલનામાં યુવાન: જે લોકોના ભાગીદારો મૃત્યુ પામ્યા હતા તેઓને નુકસાન પછીના પ્રથમ વર્ષ દરમિયાન કથિત નિયંત્રણમાં એકંદરે વધારો થયો હતો, ત્યારબાદ મૃત્યુ પહેલાંના સમયગાળાની તુલનામાં કથિત નિયંત્રણમાં સતત વધારો થયો હતો. જો કે, વૃદ્ધ લોકોની તુલનામાં યુવાન લોકોએ તેમના નિયંત્રણની ભાવના પર ભાગીદારના મૃત્યુની વધુ હાનિકારક અસરોનો અનુભવ કર્યો. વિશ્લેષણમાં છૂટાછેડા અને કથિત નિયંત્રણ વચ્ચે કોઈ કડી મળી નથી. સંશોધકો એવા લોકોને ટ્રૅક કરવા માટે ભવિષ્યની તપાસ માટે બોલાવે છે જેમણે હજુ સુધી સંબંધોમાં ખોટનો અનુભવ કર્યો નથી અને જ્યારે નુકસાન થાય ત્યારે કથિત નિયંત્રણમાં ફેરફારનું મૂલ્યાંકન કરે છે. તેઓ મિકેનિઝમ્સમાં સંશોધન (Research in Mechanisms) માટે પણ બોલાવે છે જે કથિત નિયંત્રણમાં નુકસાન પછીના ફેરફારોને દર્શાવે છે.
લેખકોનું શું મત છે: અમારા તારણો સૂચવે છે કે, લોકો કેટલીકવાર તણાવપૂર્ણ અનુભવોથી વૃદ્ધિ પામે છે. ઓછામાં ઓછા ચોક્કસ વ્યક્તિત્વની લાક્ષણિકતાઓને લગતા રોમેન્ટિક જીવનસાથી ગુમાવ્યા પછીના વર્ષોમાં અમારા અભ્યાસમાં ભાગ લેનારાઓ તેમના જીવન અને ભવિષ્યને પ્રભાવિત કરવાની તેમની ક્ષમતા વિશે વધુને વધુ સહમત થયા. તેમના અનુભવે તેમને પ્રતિકૂળતાનો સામનો કરવા અને સ્વતંત્ર રીતે તેમના જીવનનું સંચાલન કરવામાં સક્ષમ બનાવ્યું, જેનાથી તેઓ વિકાસ પામ્યા.
