ન્યુઝ ડેસ્ક: કેન્સરની સારવારથી ગંભીર આડ અસરો થઈ શકે છે, જે જીવનભર ટકી શકે છે કારણ કે કીમોથેરાપી, જે કેન્સરની સારવારનો એક ભાગ છે, ગાંઠો પર હુમલો કરવા ઉપરાંત, તંદુરસ્ત કોષો પર પણ હુમલો કરે છે. ઇમ્યુનોથેરાપી, જે કેન્સરના કોષોને શોધવા અને હુમલો કરવા માટે રોગપ્રતિકારક તંત્રને ઉત્તેજિત કરે છે, તે પણ અપવાદ નથી. જો કે આ સારવારો ઘણા કેન્સરના દર્દીઓના જીવનકાળને લંબાવવામાં મદદ કરે છે, તેમ છતાં તેઓ કોઈક રીતે રોગનો સંપૂર્ણ ઈલાજ આપતા નથી. જો કે, જો થેરાપી માત્ર કેન્સરના કોષોને લક્ષ્ય બનાવવા માટે રચાયેલ હોય તો આ આડઅસરોને ઘટાડી શકાય છે. વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો કેન્સરનો સુરક્ષિત ઈલાજ શોધવા માટે કામ કરી રહ્યા છે. દરમિયાન, USAની શિકાગો યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ (Researchers at the University of Chicago) એક નવીન અભિગમ શોધી કાઢ્યો છે, એટલે કે કેન્સરની દવાને ગાંઠ સુધી ન પહોંચે ત્યાં સુધી તેને માસ્ક કરવી.
આ પણ વાંચો: ચાલતી ટ્રેન પકડવા ગયા શિક્ષક, પગ લપસ્યો પછી શું થયું...જુઓ વીડિયો
વળાંક સાથેનો ઈલાજ: માનવ શરીરની જન્મજાત રોગપ્રતિકારક શક્તિ સાયટોકાઈન્સ નામના પ્રોટીન દ્વારા માર્ગદર્શિત ધમકીઓનો જવાબ આપે છે, જે કિલર ટી-સેલ્સને સક્રિય કરે છે અને કેન્સરના કોષો પર હુમલો કરી શકે છે. વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે, સાયટોકાઈન્સ કેન્સરની સારવારમાં એક અદ્ભુત સાધન બની શકે છે કારણ કે તે ગાંઠોને મારવા માટે રોગપ્રતિકારક શક્તિને (immunity) તાલીમ આપી શકે છે. 30 વર્ષ પહેલાં શોધાયેલ હોવા છતાં, આવા એક સાયટોકિન ઇન્ટરલ્યુકિન (IL) 12, કેન્સરની સારવાર માટે FDA દ્વારા મંજૂર કરવામાં આવી નથી કારણ કે તે યકૃતને નુકસાન પહોંચાડે છે. IL-12 સૂચવે છે કે, રોગપ્રતિકારક કોષો બળતરાના અણુઓનો સમૂહ ઉત્પન્ન કરે છે જે શરીરને નુકસાન પહોંચાડે છે, જેના કારણે ગંભીર આડઅસર થાય છે. વૈજ્ઞાનિકો લાંબા સમયથી સંશોધન કરી રહ્યા છે કે શું IL-2 ને સ્વસ્થ પેશીઓને નુકસાન પહોંચાડ્યા વિના કેન્સરના કોષો સામે લડવા માટે ફરીથી એન્જીન કરી શકાય છે અને અહીં તેમને જે મળ્યું છે તે છે.
સુરક્ષિત સંસ્કરણ માટે માસ્કીંગ: કેન્સરના કોષો અને તંદુરસ્ત કોષો વચ્ચે મુખ્ય તફાવત છે. કેન્સરના કોષો ખૂબ જ ઝડપથી ફેલાય છે. તેઓ ચોક્કસ ઉત્સેચકો ઉત્પન્ન કરે છે, જે તેમને આસપાસના તંદુરસ્ત કોષોમાં પ્રવેશવામાં મદદ કરે છે. આ રીતે, તેઓ ઝડપથી નકલ કરે છે અને સમગ્ર શરીરને કબજે કરે છે. બીજી તરફ, સ્વસ્થ કોષો ખૂબ ધીમી ગતિએ વૃદ્ધિ પામે છે અને આમાંથી ઓછા ઉત્સેચકો ઉત્પન્ન કરે છે. અમેરિકન વૈજ્ઞાનિકોએ IL-12 નું સુરક્ષિત સંસ્કરણ વિકસાવવા (Develop a secure version) માટે આ મુખ્ય વિસંગતતા પર આધાર રાખ્યો છે.
આ પણ વાંચો: ધૂમ્રપાન છે ખતરનાક: તમારા બાળકને કિશોરાવસ્થામાં ધૂમ્રપાન કરતા કેમ રોકશો ?
ઉંદરોમાં કરાયું પરીક્ષણ: સામાન્ય રીતે, IL-12 પ્રોટીનનો એક ઘટક પોતાને રોગપ્રતિકારક કોષો સાથે જોડે છે અને તેમને સક્રિય કરે છે. વૈજ્ઞાનિકોએ આ રીસેપ્ટર બાઈન્ડીંગ સાઈટને કેપ વડે ઢાંકી દીધી છે. ગાંઠ કોષોની નજીક આવે અને સંબંધિત ઉત્સેચકોને શોધી કાઢે પછી જ કેપ દૂર થાય છે. IL’-12 પ્રોટીન તે તબક્કા દરમિયાન સક્રિય થાય છે અને ગાંઠ પર હુમલો કરવા નજીકના ટી-સેલ્સને ઉત્તેજિત કરે છે. માસ્ક્ડ IL-12 સાયટોકાઇન્સનો સ્તન કેન્સરના દર્દીઓ પાસેથી એકત્રિત કરાયેલી ગાંઠો અને તંદુરસ્ત પેશીઓ પર વિટ્રોમાં પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. તે ઓળખવામાં આવ્યું હતું કે, ગાંઠ કોષો માસ્કને દૂર કરી શકે (remove the mask) છે. જ્યારે ઉંદરોમાં પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું ત્યારે જાણવા મળ્યું કે, માસ્ક પહેરેલા IL-12થી પ્રાણીઓના લીવરને કોઈ નુકસાન થયું નથી. માસ્ક્ડ IL-12 પ્રોટીન તંદુરસ્ત અંગો પર આક્રમણ કર્યા વિના ગાંઠોને નિશાન બનાવીને મજબૂત રોગપ્રતિકારક પ્રતિક્રિયા પેદા કરી શકે છે.
માસ્ક્ડ IL-2 ની અસરકારકતાનો થશે અભ્યાસ: સ્તન કેન્સરના મોડેલોએ દર્શાવ્યું છે કે, આ સારવાર 90 ટકા કેસોને મટાડી શકે છે જ્યારે સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતી ઇમ્યુનોથેરાપી જેને ચેકપૉઇન્ટ ઇન્હિબિટર કહેવાય છે તે માત્ર 10 ટકા કેસોને મટાડે છે. માસ્ક્ડ IL-2 એ આંતરડાના કેન્સર મોડલમાં 100 ટકા ઉપચાર દર દર્શાવ્યો હતો. વૈજ્ઞાનિકો ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સ (Clinical trials) માટે તૈયારી કરી રહ્યા છે, જ્યાં તેઓ કેન્સરના દર્દીઓમાં માસ્ક્ડ IL-2 ની અસરકારકતાનો અભ્યાસ કરે છે.
