ઘરમાં હોય કે બહાર, ભોજનની સજાવટને અંતિમ આકાર આપવા માટે તેના પર કોથમીર અવશ્ય મુકવામાં આવે છે. માત્ર આપણા દેશમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વના લગભગ તમામ દેશોમાં કોથમીરનો ઉપયોગ ખોરાકમાં આગવી રીતે થાય છે. પરંતુ તેનો ઉપયોગ માત્ર ભોજનની શોભા વધારવા માટે જ નથી થતો, પરંતુ તે ખોરાકનું પોષણ (Nutrients in coriander) પણ વધારે છે કારણ કે કોથમીર પોષક તત્વોથી (Health Benefits of Coriander) ભરપૂર હોય છે.
લીલા ધાણામાં જોવા મળતા પોષક તત્વો અને ગુણધર્મો
દિલ્હીના ન્યુટ્રિશનિસ્ટ ડૉ. દિવ્યા શર્મા કહે છે કે કોથમીરના પાંદડા અને તેની ડાળીમાં પોષક તત્વોનો (Health Benefits of Coriander) ભંડાર હોય છે. વધુમાં જણાવે છે કે કોથમીરને ડાયેટરી ફાઈબરના મુખ્ય સ્ત્રોતોમાંનો એક ગણવામાં આવે છે. આ સિવાય તેમાં મેંગેનીઝ, આયર્ન, મેગ્નેશિયમ, વિટામિન-સી, વિટામિન-કે, પ્રોટીન, કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ, પોટેશિયમ, ફોલેટ, બીટા-કેરોટીન અને એન્ટી-ઓક્સીડેન્ટ્સ સહિત અન્ય પોષક તત્વો (Nutrients in coriander) મળી આવે છે. બીજી તરફ જો આપણે કોથમીરના બીજ વિશે વાત કરીએ, તો તેમાં ફાયટોન્યુટ્રિઅન્ટ્સ પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે.
આ પણ વાંચોઃ Winter Nail Care : નખને સ્વસ્થ રાખવા માટે સારો આહાર જરૂરી
હાનિકારક કિરણોથી બચાવે છે
ડૉ. દિવ્યા શર્મા કહે છે કે કોથમીરના પાંદડામાં એન્ટિમાઇક્રોબાયલ, એન્ટિ-ઓક્સિડન્ટ, એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી, એન્ટિ-ડિસ્લિપિડેમિયા, એન્ટિ-હાયપરટેન્સિવ, ન્યુરોપ્રોટેક્ટીવ ગુણધર્મો છે. આ ઉપરાંત કોથમીરના પાંદડામાં ઇથેનોલ અર્થ પણ જોવા મળે છે જે ત્વચાને સૂર્યના હાનિકારક કિરણોથી રક્ષણ (Health Benefits of Coriander) આપી શકે છે.
સ્વાસ્થ્ય માટે કોથમીરના ફાયદા
ડૉ. દિવ્યા સમજાવે છે કે ચટણી, ગાર્નિશિંગ, જ્યુસ કે સૂપ સહિતના કોઈપણ માધ્યમમાં કોથમીરનો ઉપયોગ શરીરને પોષણ (Health Benefits of Coriander) આપવાનું કામ કરે છે અને સાથે સાથે અનેક પ્રકારની બીમારીઓ કે સમસ્યાઓથી પણ રક્ષણ પૂરું પાડે છે.
નિષ્ણાતોની સલાહ અને વિવિધ સંશોધનોના પરિણામોના આધારે સ્વાસ્થ્ય માટે કોથમીર ખાવાના કેટલાક ફાયદા નીચે મુજબ છે.
- નેશનલ સેન્ટર ફોર બાયોટેક્નોલોજી ઈન્ફોર્મેશનની વેબસાઈટ પર પ્રકાશિત એક રિપોર્ટ અનુસાર કોથમીરનું સેવન પાચન શક્તિને મજબૂત બનાવે છે. ડૉ. દિવ્યા એ પણ જણાવે છે કે તેને માત્ર ભોજન પર સજાવટના રૂપમાં જ નહીં, પરંતુ કોથમીરની ચટણી, સૂપ, જ્યુસ અને છાશમાં ભેળવીને ખાવાથી અપચો, ઝાડા અને ઉલ્ટી જેવી સમસ્યાઓ અને પાચન સંબંધી અન્ય સમસ્યાઓમાં (Health Benefits of Coriander) રાહત મળે છે.
- નિષ્ણાતો કહે છે કે ક્વેર્સેટિન નામના સંયોજનની સાથે કોથમીરમાં ફ્લેવોનોઈડ્સ પણ જોવા મળે છે, જે હાનિકારક LDL (ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ) ના સ્તરને ઘટાડીને હૃદયની તંદુરસ્તી (Health Benefits of Coriander) જાળવવામાં મદદ કરી શકે છે. કોથમીરમાં જોવા મળતા ઇથેનોલ અર્ક આપણા શરીરમાં ઇમ્યુનોમોડ્યુલેટર તરીકે કામ કરે છે. અને શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવે છે.
- કોથમીરના ફાયદા અંગે, નેશનલ સેન્ટર ફોર બાયોટેકનોલોજી ઇન્ફોર્મેશનના અહેવાલમાં પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે તેના પાંદડામાં એન્ટિ-ફંગલ, એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ અને એન્ટિ-એડરેન્ટ ગુણ હોય છે. જે ફંગલ ઈન્ફેક્શન સિવાય દાંત અને પેઢામાં ઈન્ફેક્શનના કિસ્સામાં અસરકારક સાબિત (Health Benefits of Coriander) થઈ શકે છે. તેનાથી શ્વાસની દુર્ગંધથી પણ રાહત મળે છે.
- ઈન્ટરનેશનલ જર્નલ ઓફ ફાર્માસ્યુટિકલ એન્ડ ફાયટોફાર્માકોલોજિકલ રિસર્ચના એક અભ્યાસ અનુસાર, કોથમીરનું સેવન ગર્ભવતી માતાઓમાં ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરવામાં (Nutrients in coriander) ફાયદાકારક છે. આ સાથે જ ડૉ.દિવ્યા એ પણ કહે છે કે કોથમીરમાં એન્ટીડાયાબિટીક ગુણ જોવા મળે છે. જે શરીરમાં બ્લડ શુગર લેવલ ઘટાડવામાં (Health Benefits of Coriander) મદદરૂપ થઈ શકે છે.
- કોથમીરનું નિયમિત સેવન યુટીઆઈ અથવા પેશાબની અન્ય સમસ્યાઓમાં રાહત આપે છે. તેનો નિયમિત ઉપયોગ વ્યક્તિમાં મૂત્રવર્ધક પદાર્થની અસરને નિયંત્રિત કરે છે. ઉપરાંત, તેમાં જોવા મળતા એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણો મહિલાઓ અને પુરુષોમાં મૂત્ર માર્ગના ચેપને રોકવામાં મદદ કરે છે. એટલું જ નહીં કોથમીરનું સેવન કિડનીની તંદુરસ્તી (Health Benefits of Coriander) જાળવવામાં પણ મદદ કરે છે.
- ડોક્ટર દિવ્યા કહે છે કે કોથમીર આયર્નનો વિશેષ (Health Benefits of Coriander) સ્ત્રોત છે. આ સિવાય તેના પાંદડામાં એસ્કોર્બિક એસિડ એટલે કે વિટામિન-સી પણ (Nutrients in coriander) જોવા મળે છે જે શરીરમાં આયર્નનું શોષણ વધારીને એનિમિયાને રોકવામાં મદદ કરે છે.
- કોથમીરનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે જ નહીં પરંતુ સુંદરતા માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. વાસ્તવમાં, કોથમીરમાં જંતુનાશક, ડિટોક્સિફાઇંગ, એન્ટિસેપ્ટિક, એન્ટિફંગલ અને એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો છે, જે ત્વચામાં ખીલ, પિમ્પલ્સ, બ્લેકહેડ્સ, ખરજવું અને અન્ય પ્રકારની સમસ્યાઓને (Health Benefits of Coriander) દૂર કરવામાં મદદ કરે છે, ત્વચા અને ત્વચા પર ભેજ જાળવી રાખવામાં સૂર્યની અસરને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
આ પણ વાંચોઃ Benefits of Dates: શિયાળામાં ખુબ જ ફાયદાકારક છે ખજૂરનું સેવન
ડૉ. દિવ્યા કહે છે કે આ સિવાય કોથમીરનો ઉપયોગ શરદીમાં રાહત આપવા અને આંખોની તંદુરસ્તી સારી રાખવામાં મદદ કરવા ઉપરાંત અન્ય ઘણી વસ્તુઓમાં પણ (Health Benefits of Coriander) ફાયદાકારક છે.
