શિમલા/દિલ્હી: “આ વર્ષ અમારા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અમારે 9 રાજ્યોમાં ચૂંટણી લડવાની છે. તૈયાર થઈ જાઓ કારણ કે આપણે બધા 9 રાજ્યો જીતવાના છે." જેપી નડ્ડાનું આ નિવેદન મંગળવારે દિલ્હીમાં એ જ રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠકમાં આવ્યું હતું. જ્યાં બુધવારે તેમને રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે એક્સ્ટેન્શન આપવામાં આવ્યું હતું. ઔપચારિક જાહેરાતમાં 24 કલાક લાગી છે. પરંતુ નિવેદનમાં સ્પષ્ટ દેખાતું હતું કે નડ્ડા મિશન 2024 માટે રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે તૈયાર છે.
એક વર્ષ વધારવા પર સવાલ: ભાજપના બંધારણ મુજબ રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષનો કાર્યકાળ 3 વર્ષનો હોય છે અને રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે મહત્તમ બે કાર્યકાળ આપી શકાય છે. જાન્યુઆરી 2020માં રાષ્ટ્રપતિ બનેલા નડ્ડાનો કાર્યકાળ 20 જાન્યુઆરી, 2023ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે, પરંતુ તે પહેલા નડ્ડાને એક્સટેન્શન મળી ગયું છે. જો કે આ મુદત માત્ર એક વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી છે. તેમને લોકસભા ચૂંટણી 2024 સુધી એટલે કે જૂન 2024 સુધી એક્સટેન્શન મળ્યું છે. સવાલ એ છે કે ભાજપે ફરીથી જેપી નડ્ડા પર વિશ્વાસ કેમ વ્યક્ત કર્યો? આ પ્રશ્ન ઉઠાવવાના ઘણા કારણો છે.
હિમાચલમાં હાર: હકીકતમાં ભાજપના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે જેપી નડ્ડાને તેમના ગૃહ રાજ્ય હિમાચલમાં સૌથી મોટી હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. જ્યાં વર્ષ 2022ના અંતમાં યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપ ફરી સત્તામાં આવી શક્યું નથી. હિમાચલની ચૂંટણીમાં નડ્ડા ટિકિટ વિતરણથી લઈને પ્રચાર આયોજન સુધી બધું જ અંગત રીતે લઈ રહ્યા હતા, પરંતુ 2017માં 44 બેઠકો જીતીને સત્તામાં આવેલી ભાજપ 2022માં ઘટીને 25 બેઠકો પર આવી ગઈ હતી. ભાજપે હિમાચલમાં રિવાજ બદલવાનો દાવો કર્યો હતો એટલે કે દર 5 વર્ષે સરકાર બદલો અને સરકારનું પુનરાવર્તન કરો, પરંતુ હિમાચલમાં 1985થી ચાલતો આ રિવાજ આ વખતે પણ ચાલુ રહ્યો અને ભાજપ ચૂંટણી હારી ગયું. જે બાદ નડ્ડાના નેતૃત્વ પર પણ સવાલો ઉઠ્યા હતા.
દિલ્હીમાં હાર, બિહારમાં સરકાર: જેપી નડ્ડાએ જૂન 2019 અને જાન્યુઆરી 2020 માં ભાજપના કાર્યકારી અધ્યક્ષનું પદ સંભાળતાની સાથે જ દિલ્હીની ચૂંટણીઓ આવી. જ્યાં ભાજપ 70માંથી માત્ર 8 સીટો જીતી શકી હતી. જો કે, 2015ની દિલ્હી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપ માત્ર 3 સીટો જીતી શકી હતી. એ જ વર્ષે નડ્ડાએ બિહાર રમખાણોમાં ભાજપના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે પ્રવેશ કર્યો અને નીતિશ કુમાર સાથે સરકાર બનાવી, એ બીજી વાત છે કે હવે નીતીશ બાબુ આરજેડીના ફાનસના સહારે બિહારમાં પોતાની સરકાર ચલાવી રહ્યા છે.
આ પણ વાંચો: Delhi Bjp Protest: ઓક્સિજન સિલિન્ડર લઈને વિધાનસભા પહોંચ્યા BJP ધારાસભ્ય, જાણો કારણ
બંગાળમાં વિરોધ પક્ષો, દક્ષિણમાં વિભાજિત: વર્ષ 2021માં બંગાળ અને આસામ સિવાય દક્ષિણના 3 રાજ્યો કેરળ, તમિલનાડુ, પુડુચેરીમાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી. આસામમાં બીજેપી ફરી ખીલી અને બંગાળમાં મમતા બેનર્જીને ટક્કર આપીને મુખ્ય વિરોધ પક્ષનો દરજ્જો હાંસલ કર્યો. એ બીજી વાત છે કે ચૂંટણી પ્રચારમાં ભાજપ દીદીની વિદાયને લઈને હોબાળો મચાવતો રહ્યો, પરંતુ રાજકીય જાણકારોના મતે બંગાળમાં ભાજપનું પ્રદર્શન પ્રશંસનીય હતું. પાર્ટીનું આ પ્રદર્શન જેપી નડ્ડાના નેતૃત્વમાં થયું છે, તેથી ઘણા રાજકીય પંડિતો બંગાળમાં 3 સીટોથી વધીને 77 સીટોને નડ્ડાના કાર્યકાળની સૌથી મોટી ઉપલબ્ધિ ગણાવે છે. પુડુચેરીમાં ગઠબંધન સરકાર બનાવવા ઉપરાંત દક્ષિણના રાજ્યોમાં ભાજપનો બહુ પ્રભાવ નહોતો.
2022માં કમળ ખીલ્યું: ગયા વર્ષે યોજાયેલી 7 રાજ્યોની ચૂંટણીના પરિણામો પર નજર કરીએ તો હિમાચલમાં સરકાર હારવા ઉપરાંત પંજાબમાં માત્ર બે બેઠકો જ ઘટી જવાથી 2022 જેપી નડ્ડા અને ભાજપ માટે શાનદાર વર્ષ કહેવાશે. વર્ષની શરૂઆતમાં દેશના સૌથી મોટા રાજ્ય ઉત્તર પ્રદેશમાં 35 વર્ષ બાદ સરકારનું પુનરાવર્તન કરીને ઈતિહાસ રચ્યો હતો અને ઉત્તરાખંડમાં પણ રાજ્યની રચના બાદ બે દાયકામાં પ્રથમ વખત સરકારનું પુનરાવર્તન થયું હતું. બંને રાજ્યોમાં કમળ ખવડાવવાનો શ્રેય જેપી નડ્ડાને જાય છે. આ ઉપરાંત ગુજરાતથી લઈને ગોવા અને મણિપુર સુધી ફરી ભાજપની સરકારો બની.
જેપી નડ્ડાનું રિપોર્ટ કાર્ડ: નડ્ડાના કાર્યકાળમાં ભલે હિમાચલ, પંજાબ, દિલ્હીમાં હાર થઈ હોય, પરંતુ યુપી, ઉત્તરાખંડ, આસામમાં સરકારનું પુનરાવર્તન કરવાનો અને બંગાળ જેવા રાજ્યોમાં તૃણમૂલ કોંગ્રેસના વિરોધમાં ભાજપને ઉભો કરવાનો શ્રેય પણ નડ્ડાને જ જાય છે. હિમાચલ છોડીને નડ્ડાના કાર્યકાળમાં કોઈ મોટી હાર ન કહી શકાય. હિમાચલમાં ભાજપની સરકાર હતી, પરંતુ દિલ્હીથી પંજાબ સુધી કંઈ ખાસ નહોતું, ભાજપ બે દાયકાથી દિલ્હીમાં સત્તાથી બહાર છે અને 2022 પહેલા પંજાબમાં ભાજપ અકાલી દળના સમર્થન સાથે હતી. હિમાચલની ચૂંટણી બાદ જેપી નડ્ડા પર સવાલો ઉભા થયા છે, પરંતુ જો નડ્ડાને હટાવવામાં આવે તો તેનાથી ખોટો સંદેશ જઈ શકે છે, જે આગામી ચૂંટણી માટે વિપક્ષને એક મુદ્દો આપી શકે છે.
આ પણ વાંચો: ગુજરાતની રાજનીતિનું ફલેશબેક: કોઈનું કરિયર શરૂ કોઈનું સંપૂર્ણ
સફળતાઓથી માપી શકાતી નથી: પત્રકાર અને રાજકીય વિશ્લેષક નવનીત શર્માના મતે, જેમ કોઈ નેતાની સફળતાને તેની નાની સફળતાઓથી માપી શકાતી નથી, તેવી જ રીતે તેની નાની નિષ્ફળતાઓ તેની મોટી સફળતાઓને ઢાંકી શકતી નથી. નડ્ડાએ તેમના પ્રયાસો દ્વારા ભાજપની દુનિયાને પ્રકાશ આપ્યો છે જે પાર્ટી સમજે છે. નડ્ડાના કાર્યકાળ દરમિયાન, પાર્ટીએ ઘણા રાજ્યોમાં ઐતિહાસિક જીત નોંધાવી છે. આ જ કારણ છે કે વડાપ્રધાન, ગૃહમંત્રી અને તમામ અધિકારીઓએ ફરી એકવાર તેમનામાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો છે.
નડ્ડાનું અસરકારક અમલીકરણ: પત્રકાર ધનંજય શર્માનું કહેવું છે કે જેપી નડ્ડાને બીજેપીના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે બીજી ટર્મ મળવાનું નિશ્ચિત હતું. આના બે કારણો છે, પહેલું કારણ પીએમ મોદી અને ગૃહમંત્રી અમિત શાહની ચૂંટણી વ્યૂહરચનાનું નડ્ડાનું અસરકારક અમલીકરણ છે. બીજુ કારણ ભાજપના બંધારણની જોગવાઈ છે, જે મુજબ રાજ્યના 50 ટકા એકમોની ચૂંટણી પૂર્ણ થાય તે પહેલા રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની ચૂંટણી થઈ શકતી નથી. હાલમાં ભાજપના 50 ટકા રાજ્ય એકમોની ચૂંટણી થઈ નથી. અલબત્ત, જેપી નડ્ડાના ગૃહ રાજ્ય હિમાચલમાં ભાજપ ચૂંટણીમાં રિવાજ બદલી શક્યું નથી, પરંતુ ઉત્તરાખંડ અને ગુજરાત સહિત 6 રાજ્યોમાં તેમના નેતૃત્વમાં પાર્ટીએ ચૂંટણી જીતી છે. બંગાળમાં ભાજપનો ગ્રાફ વધ્યો છે. પંજાબ અને દિલ્હીમાં બીજેપી પાસે ગુમાવવા જેવું કંઈ નહોતું.
ભાજપની ખેંચતાણ, નડ્ડાનું વિસ્તરણ: જેપી નડ્ડાને ફરીથી પાર્ટીની કમાન સોંપવાનું સૌથી મોટું કારણ વર્ષ 2023માં 9 રાજ્યોમાં યોજાનારી ચૂંટણી કહી શકાય. જેને લોકસભા ચૂંટણી 2024ની સેમીફાઇનલ કહેવામાં આવી રહી છે. ફાઈનલ પહેલા આ સેમીફાઈનલ ભાજપનું ટેન્શન છે જેણે જેપી નડ્ડાને એક્સટેન્શન આપ્યું છે. વાસ્તવમાં આ 9 રાજ્યો સિવાય દક્ષિણ ભારતમાં રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, છત્તીસગઢ, તેલંગાણા, કર્ણાટક અને ઉત્તર પૂર્વમાં ત્રિપુરા, મેઘાલય, મિઝોરમ અને નાગાલેન્ડમાં ચૂંટણી યોજાવાની છે. આ પૈકી, મધ્ય પ્રદેશ અને કર્ણાટકમાં ભાજપ સત્તામાં છે, જ્યારે પાર્ટી રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાં સત્તામાં પાછા ફરવાનો માર્ગ શોધી રહી છે, તેમજ તેલંગાણા જેવા રાજ્યોમાં નવી તકો શોધી રહી છે. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે 2024ની છેલ્લી બે લોકસભા ચૂંટણીની જેમ આ વખતે પણ ભાજપને બમ્પર બહુમતી માટે દક્ષિણ ભારતીય અને પૂર્વોત્તર રાજ્યોમાં સારું પ્રદર્શન કરવું પડશે. આ જોતાં 2023માં યોજાનારી 9 રાજ્યોની ચૂંટણી ભાજપ માટે સૌથી મહત્વની રહેશે.
2024 માં લોકસભાની ચૂંટણી: આ 9 રાજ્યોમાં ચૂંટણીઓ પૂરી થતાં જ 2024 માં લોકસભાની ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે. 2020માં રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષનો કાર્યભાર સંભાળ્યા બાદથી અત્યાર સુધીમાં 14 રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાઈ ચૂકી છે, 2023ના અંત સુધીમાં 23 રાજ્યોની ચૂંટણીઓ જેપી નડ્ડા સાથે અનુભવાશે. 2024ને જોતા પાર્ટી કોઈ જોખમ લેવા માંગતી નથી. જેપી નડ્ડાની ઈમેજ સારી રણનીતિકારની રહી છે. આ તેમની સંગઠનાત્મક કુશળતા છે જેના કારણે તેમને અમિત શાહ બાદ પાર્ટીની બાગડોર સોંપવામાં આવી હતી. આવી સ્થિતિમાં પાર્ટી તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન મેળવેલા અનુભવ અને તેમણે બનાવેલી રણનીતિનો લાભ લેવા માંગશે. ભાજપના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા પર હવે આ વર્ષે યોજાનારી નવ રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણી તેમજ આગામી વર્ષે યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણીમાં જીતની હેટ્રિક ફટકારવાનું દબાણ રહેશે.
નડ્ડાના કાર્યકાળની ખામીઓ: નડ્ડાને એક્સટેન્શન મળ્યા બાદ ભાજપના પૂર્વ અધ્યક્ષ અને ગૃહમંત્રી અમિત શાહે પોતે જેપી નડ્ડાના કાર્યકાળની ખામીઓ જણાવી હતી. શાહે મહારાષ્ટ્રથી બિહાર સુધી એનડીએને બહુમતી મેળવવા અને યુપીમાં જીતનો ઉલ્લેખ કરવા સાથે બંગાળના પ્રદર્શનની પ્રશંસા કરી. ગુજરાતમાં વધુ એક જીત સાથે ઉત્તર પૂર્વમાં પાર્ટીના સારા પ્રદર્શનની પ્રશંસા કરતા અમિત શાહે કહ્યું કે 2024માં પીએમ મોદી અને જેપી નડ્ડાના નેતૃત્વમાં તે 2019 કરતા પણ મોટી જીત મેળવશે.(WHY JP NADDA GETS EXTENSION AS BJP PRESIDENT )
