દિલ્હી: દેશમાં વૃદ્ધ લોકો દ્વારા પણ એન્ડ્રોઇડ ફોનનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ થતો હોવાથી, સ્કેમર્સ હવે વિવિધ રીતે નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓનો લાભ લઈ રહ્યા છે અને 'છેતરવાની ડિજિટલ રીતો' શોધી રહ્યા છે. તે એક સંદેશના રૂપમાં હોઈ શકે છે જે વિશ્વસનીય બેંકિંગ એપ્લિકેશનના નકલી લીંક તરફ દોરી જાય છે, અથવા ન કરવાનું કરાવી બેસે છે. સૂચિ વિશાળ છે અને વિચિત્ર વસ્તુઓથી ખુશ ઇવેન્ટ્સ સુધી જઈ શકે છે.
આ પણ વાંચોઃઓનલાઇન શોપિંગના બહાને લોકો સાથે છેતરપિંડી કરતા બે આરોપીની ધરપકડ
દિલ્હી પોલીસનું કહેવું છેઃ સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI YONO) ની ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ એપ્લિકેશન નકલી YONO ની છેતરપિંડીના સંબંધમાં 23 આરોપીઓની ધરપકડ કરીને છેતરપિંડીઓના સમગ્ર ભારતમાં નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે. તેઓ એક 'સમાંતર નેટવર્ક' ચલાવી રહ્યા હતા જે લોકોને બેંકિંગ એપ (SBI YONO એપ) જેવી જ હોવા માટે છેતરતી હતી. એક SMS (SMS બેંકિંગ છેતરપિંડી) તમારી જીવન બચતને નષ્ટ કરી શકે છે.
SMSથી ક્નેક્ટ થાયઃ આ સ્કેમર્સ જે રીતે કામ કરે છે તે તમારા Android ફોન પર મોકલેલા SMSથી શરૂ થાય છે. શરૂઆતમાં, રેકેટ એક લિંક સાથે જથ્થાબંધ સંદેશ મોકલશે, જે વેશમાં નકલી પેજ 'YONO એપ' તરફ દોરી જશે.એકવાર એકાઉન્ટ ધારક નકલી નેટ બેન્કિંગ પેજ પર ઓળખપત્રો ફીડ કરે છે, આરોપી એક સાથે પીડિતના મૂળ ખાતામાં લોગ ઇન કરે છે. થોડી જ વારમાં તેઓ અલગ અલગ જગ્યાએથી તેમના 'પીડિત' પાસેથી ઠગાઈના પૈસા લઈને બીજા પીડિતાને શોધવાનું શરૂ કરે છે. વિવિધ સ્થળોએ રહીને કામ કરતી ટોળકીમાં તેમની નાપાક પ્રવૃતિઓ અંગે ઘનિષ્ઠ સંકલન અનુસાર કામ થાય છે. એક વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારી કહે છે, "એકવાર પીડિતાએ નકલી YONO એપમાં વિગતો ભરી દીધા પછી, છેતરપિંડી કરનારને નકલી YONO એપના એડમિન કંટ્રોલ દ્વારા OTP સહિતની ઍક્સેસ મળશે."
કુખ્યાત જામતારા કનેક્શનઃ પોલીસ (દિલ્હી પોલીસ સાયબર સેલ) એ વ્યાપક વિશ્લેષણ અને ગ્રાઉન્ડ વેરિફિકેશન કર્યું હતું. સુરત, કોલકાતા, ગીરડીહ, જામતારા, ધનબાદ અને દિલ્હી એનસીઆરમાં આરોપીઓના સ્થળોની ઓળખ કરવામાં આવી હતી. વિગતવાર તપાસ દરમિયાન આરોપીઓનું મોડ્યુલ પ્રકાશમાં આવ્યું હતું. તપાસ મુજબ, કૌભાંડના વિવિધ હેતુઓ માટે 6 મોડ્યુલ સોંપવામાં આવ્યા હતા. એક જૂથ ફિશિંગ લિંક્સ બનાવવા અને હોસ્ટ કરવામાં સામેલ છે, બીજો જૂથ બલ્ક એસએમએસ અને કૉલ્સ મોકલવા માટે નકલી સિમ કાર્ડ ખરીદતું હતું. ત્રીજા મોડ્યુલમાં ફિશિંગ લિંક મોકલવી અને જો ફિશિંગ પેજ પર OTP દાખલ કરવામાં ન આવ્યો હોય તો પીડિતને કૉલ કરવા સુધી કામ થાય છે. ચોથું જૂથ વારાફરતી પીડિતની નેટ બેંકિંગમાં લોગ ઇન કરે છે અને છેતરપિંડીથી મેળવેલા બેંક ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરે છે.
આ પણ વાંચોઃ ડુપ્લીકેટ ચલણી નોટના કૌભાંડનો પર્દાફાશ, ત્રણ લોકો ઝડપાયા
સાયબર છેતરપિંડીઃ જો આરોપીઓમાંથી એક પકડાય છે, તો બાકીના ઓફલાઈન થઈ ગયા હશે અને તેઓને શોધી શકશે નહીં. આમ, તેમના તમામ ઠેકાણાઓ પર વારાફરતી અને સંકલિત રીતે દરોડા પાડવાની વ્યૂહરચના ઘડી કાઢવામાં આવી હતી. તેને ધ્યાનમાં રાખીને સમગ્ર ભારતમાં સાત સ્થળોએ તેમના અડ્ડા પર દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. કોવિડ દરમિયાન આ જ પેટર્નમાં અન્ય એક કૌભાંડ પણ ચાલી રહ્યું હતું. દિલ્હી પોલીસના સાયબર હુમલાના મિશનના ભાગરૂપે,તેઓએ 90 લોકોની ધરપકડ કરી જેઓ જીવન બચાવવાના સાધનો અને દવાઓ વેચવાના બહાને નિર્દોષ લોકોને છેતરતા હતા. આ પહેલીવાર હતું જ્યારે સમગ્ર દિલ્હી પોલીસે સાયબર છેતરપિંડી સામે લડવા માટે તમામ એકમો અને જિલ્લાઓ સાથે કામ કર્યું હતું.
