ਹਿਊਮਨ ਇਮਿਊਨੋਡਫੀਸ਼ੀਐਂਸੀ ਵਾਇਰਸ ਜਾਂ HIV/AIDS ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਿਹਤ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਸਥਾਈ ਇਲਾਜ ਅਜੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਸਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨਾਲ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਦਰਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੋਚ ਨਾਲ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਐਚ.ਆਈ.ਵੀ/ਏਡਜ਼ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲੱਭਣ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ 18 ਮਈ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਖੋਜ ਲਈ ਯਤਨ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਟੀਕੇ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਏਡਜ਼ ਵਾਂਗ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅੰਕੜੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ:ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 2019 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 38 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ HIV/AIDS ਨਾਲ ਪੀੜਿਤ ਸਨ। ਉਸੇ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 690,000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਏਡਜ਼ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਐੱਚਆਈਵੀ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 37.7 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇਖੀ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 1.7 ਮਿਲੀਅਨ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਲਗਭਗ 680,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਉਕਤ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋਈ ਸੀ।
ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿਵਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ:ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 1983 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਐਚਆਈਵੀ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਖੋਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 79.3 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਲਾਗ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਡਾਕਟਰਾਂ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਸਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਏਡਜ਼ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਲੱਭਣ ਦੇ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿਵਸ ਦਾਇਤਿਹਾਸ:ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿਵਸ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1998 ਵਿੱਚ ਏਡਜ਼ ਦੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਟੀਕਾ ਲੱਭਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਲ 1997 'ਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਡਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਦੀ ਬਰਸੀ 'ਤੇ 18 ਮਈ 1998 ਨੂੰ HIV ਵੈਕਸੀਨ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਸ ਡਿਜ਼ੀਜ਼, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ ਅਤੇ ਐੱਚਆਈਵੀ/ਏਡਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ, ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਏਡਜ਼ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਟੀਕੇ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਰੈਲੀਆਂ, ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਸਮੇਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
- World Hypertension Day 2023: ਜਾਣੋ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਾਅ
- World Hypertension Day: ਮੌਤ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ !
- National Dengue Day 2023: ਜਾਣੋ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡੇਂਗੂ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ
ਐੱਚਆਈਵੀ ਕੀ ਹੈ?:ਐੱਚ.ਆਈ.ਵੀ ਭਾਵ ਹਿਊਮਨ ਇਮਯੂਨੋਡਫੀਸ਼ੀਐਂਸੀ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਗਈ ਸੂਈ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ, ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਤੋਂ ਬੱਚੇ ਤੱਕ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੁਖਾਰ, ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸਥਾਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਸਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਜੀ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵੈਕਸੀਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ:ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿਊਮਨ ਇਮਯੂਨੋਡਫੀਸ਼ੀਐਂਸੀ ਵਾਇਰਸ (HIV) ਸੰਬੰਧੀ ਕੁਝ ਟੀਕੇ ਅਜੇ ਵੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹਨ। ਐੱਚ.ਆਈ.ਵੀ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਸੰਬੰਧੀ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਟੀਕਾ ਲੱਭਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜੋ ਐੱਚ.ਆਈ.ਵੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿਵਸ, ਐੱਚ.ਆਈ.ਵੀ ਦੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਫੌਰੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
