ਲੁਧਿਆਣਾ:ਪੂਰੇ ਉਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਠੰਡ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਹੀ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਘਟਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂ, ਸਗੋਂ ਪਿਗਰੀ ਫਾਰਮ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਤਾਪਮਾਨ ਚਾਰ ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਉੱਤੇ ਪੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਉਹ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫ਼ਰਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪਸ਼ੂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬੇਹਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਸ਼ੈੱਡ ਤੋਂ ਸ਼ਰੂਆਤ:ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਵੈਟਨਰੀ ਸਾਇੰਸ ਐਨੀਮਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਜਦੋਂ ਸ਼ੈਡ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲ੍ਹੇ ਹੀ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਲੋਕ ਚੜਦੇ ਵੱਲ ਘਰ ਦਾ ਮੂੰਹ ਰੱਖ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਲਈ ਸ਼ੈਡ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਮੂੰਹ ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਪੱਛਮੀ ਵੱਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਸ਼ੀਤ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਧੁੱਪ ਵੀ ਲੱਗ ਸਕੇ।
ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਬਲ ਸ਼ੀਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਸ਼ੈਡ ਦੀ ਛੱਤ ਉੱਤੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਆਸਾਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ੈਡ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਕਵਰ ਲਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਚਾਦਰਾਂ ਦੇ ਹੋਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਪੱਲੀ ਦੇ ਵੀ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤਾਪਮਾਨ ਚਾਰ ਤੋਂ ਪੰਜ ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਛੋਟੇ ਬਛੜੇ ਤੇ ਕੱਟੂ ਆਦਿ ਦਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੈੱਡ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵੇਲੇ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀ ਵਰਤੋਂ:ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸ਼ੈੱਡ ਦੇ ਉੱਤੇ ਬਬਲ ਸ਼ੀਟ ਆਦਿ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਸਕਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਪਰਾਲੀ ਵਿਛਾ ਕੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਪੱਲੇ ਬਣਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਵਾ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪਰਾਲੀ ਵੀ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿੱਧੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਦਾ ਕੁਤਰਾ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਵਿਛਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨਿੱਘ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਹੀ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵੇਸਟੇਜ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕਮਾਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।