ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆରେ ବାନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ଭିଡିଓ ଭାଇରାଲ କରି ଅର୍ଥ ରୋଜଗାର ମାମଲା, ତଦନ୍ତ କରିବ ଇଡି ଭୁବନେଶ୍ବର: ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆରେ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ଭିଡିଓ ଭାଇରାଲ କରି ଟଙ୍କା କମାଇବା ମାମଲାର ତଦନ୍ତ କରିବ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ । ଏନେଇ ଇଡି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଲେ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ପିସିସିଏଫ ସୁଶାନ୍ତ ନନ୍ଦ । ଏହି ମାମଲାରେ ଯାଜପୁରର ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ ଭଦ୍ରା ଓ ମୋନାଲିସା ଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ପୂର୍ବରୁ ଗିରଫ କରିସାରିଛି ବନ ବିଭାଗ । ଏବେ ଏହି ମାମଲାରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଂସ୍ଥା ତଦନ୍ତ କରିବ ।
ଏହି ଦମ୍ପତି ବେଆଇନ ଭାବେ ମାଙ୍କଡ଼କୁ ଘରେ ରଖିବା ସହ ଏହାର ଭିଡିଓକୁ ନିଜର ୟୁଟ୍ୟୁବ ଚ୍ୟାନେଲରେ ଅପଲୋଡ଼ କରୁଥିଲେ । ସେହିପରି ମିଲିଅନ ଫଲଓର୍ସ ଥିବା ଭଦ୍ରକର ମିର୍ଜା ମହମ୍ମଦ ଆରିଫ ମଧ୍ୟ ସାପ ସହ ଖେଳର ଭିଡିଓ ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆରେ ଅପଲୋଡ଼ କରିଥିଲା । ଏମାନେ ୟୁଟୁବ ଓ ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆ ଏପରି ଫଟୋ ଓ ଭିଡିଓ ପୋଷ୍ଟ କରି କେତେ ଟଙ୍କା କମାଇଛନ୍ତି ତାହାର ଖୋଳତାଡ କରିବ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଂସ୍ଥା ଇଡି ।
ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀଙ୍କ ସହ ସେଲ୍ଫି କିମ୍ବା ଫଟୋ ପୋଷ୍ଟ ବାରଣ ନେଇ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି । ସେଲ୍ଫି କିମ୍ବା କୌଣସି ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ଫଟୋ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ପୋଷ୍ଟ କଲେ ଏହା ଆଇନ ବିରୋଧୀ । ତେଣୁ ଏଭଳି ଉଲ୍ଲଘଂନକାରୀଙ୍କୁ ୭ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜେଲ ଦଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଏନେଇ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି ପିସିସିଏଫ । ଅନେକ ସମୟରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ଯେ କିଛି ଲୋକମାନେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ସହିତ ନେଇଥିବା ଫଟୋ କିମ୍ବା ସେଲ୍ଫି ଗୁଡିକକୁ ପୋଷ୍ଟ କରୁଛନ୍ତି ।
ସେହିପରି ବଣୁଆ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁମାନଙ୍କ ସହିତ ଫଟୋଗ୍ରାଫ କିମ୍ବା ସେଲ୍ଫି ନେବା, କେବଳ ଏହି ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କର ସାଧାରଣ ଜୀବନକୁ ବ୍ୟାଘାତ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ (ସୁରକ୍ଷା) ନିୟମର ଉଲ୍ଲଘଂନ କରିଥାଏ । ତେବେ ଏଭଳି ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆରେ ପୋଷ୍ଟ କରୁଥିବା ସମ୍ପୃକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଉକ୍ତ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ 7 ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦଣ୍ଡିତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଏହା ସହ ଦୃଢ଼ରୁ ଦୃଢ଼ କାର୍ଯ୍ୟନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବାର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଏହା ସହ ମୃତ ବଣୁଆ ଜନ୍ତୁ କିମ୍ବା ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଶରୀରର ଅଂଶବିଶେଷ ସହିତ ଫଟୋ କିମ୍ବା ସେଲଫି ଗୁଡ଼ିକ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ପୋଷ୍ଟ କରିବା ଦ୍ଵାରା ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ସୁରକ୍ଷାର ଉଲ୍ଲଘଂନ ହେଉଛି । ସେନେଇ ସେକ୍ସନ 39(2) ଏବଂ (3) ସହିତ ଧାରା 39 (1) (କ) ଉଲ୍ଲଘଂନ କରି ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ପୋଷ୍ଟ କରାଯାଉଛି ।
ତେଣୁ କରି ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଅଧିନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଉକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ତେବେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରୁ ନିବୃତ୍ତ ରହିବା ପାଇଁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ଆବଶ୍ୟକ । ଏନେଇ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଖରେ କିଭଳି ଭାବରେ ସଚେତନତା କରାଯିବ ସେନେଇ ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି । ବନ୍ୟଜନ୍ତୁର ଫଟୋ ଉଠାଇବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଜଙ୍ଗଲ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅନୁମତି କ୍ରମେ ବଳବତ୍ତର ଆଇନ ଏବଂ ଏହାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳି ପାଳନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ସହ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଏକ ହେଲ୍ପ ଲାଇନ ନମ୍ବର ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ । କିନ୍ତୁ ଏହି ନିୟମ ଉଲ୍ଲଘଂନ କରି ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବା କିଛି ଅସାଧୁମାନଙ୍କୁ ଗିରଫ କରି ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହାକୁ କଠୋର ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ପିସିସିଏଫ ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, ଭୁବନେଶ୍ବର
