મુલાયમ સિંહ યાદવની રાજકીય સફર પર એક નજર

સમાજવાદી પાર્ટીના સ્થાપક અને પૂર્વ મુખ્યપ્રધાન મુલાયમ સિંહ યાદવનું નિધન થયું છે. ધરતી પુત્ર કહેવાતા મુલાયમ સિંહ યાદવની અખાડાથી લઈને સપાના રાજકારણના નેતા બનવા સુધીની સફર લાંબી હતી. લગભગ 6 દાયકાની તેમની રાજકીય સફરમાં, તેમણે લગભગ દરેક ટોચનું પદ હાંસલ કર્યું છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક :કુશ્તીને રાજકારણમાં લાવવામાં આવ્યું 1962માં એક કુસ્તીની મેચે મુલાયમ સિંહ યાદવનું ભાગ્ય બદલી નાખ્યું હતું. તેઓ કુસ્તીના અખાડાથી રાજકારણના મેદાનમાં આવ્યા હતા. જસવંત નગર વિસ્તારમાં વિધાનસભા ચૂંટણીના પ્રચાર દરમિયાન કુસ્તી સ્પર્ધા ચાલી રહી હતી. સંયુક્ત સમાજવાદી પાર્ટીના ઉમેદવાર નાથુ સિંહ પણ તેમને જોવા પહોંચ્યા હતા. ત્યાંની મેચમાં નાના કદના મુલાયમ સિંહ યાદવે મોટા કુસ્તીબાજોને હરાવ્યા હતા. આ પછી તે નાથુ સિંહનો ફેવરિટ બની ગયો હતો. નાથુ સિંહને 1967માં વિધાનસભાની ટિકિટ મળી હતી.

9 વખત જેલની હવા ખાધી શું તમે જાણો છો કે, મુલાયમ સિંહ યાદવ પોતાના રાજકીય કરિયરમાં નવ વખત જેલ જઈ ચુક્યા છે. 1975માં ઈમરજન્સી દરમિયાન પણ તેઓ લાંબા સમય સુધી જેલમાં રહ્યા હતા. 1954માં જ્યારે ડૉ. રામ મનોહર લોહિયાએ ફર્રુખાબાદમાં નહેરના વધારાના દર સામે આંદોલન કર્યું હતું, ત્યારે મુલાયમ પણ તેમાં કૂદી પડ્યા હતા. તેમની આંદોલન દરમિયાન પ્રથમ વખત ધરપકડ કરાઇ હતી. તે સમયે મુલાયમ સિંહ યાદવ માત્ર 15 વર્ષના હતા.

અમર સિંહે ખોલ્યું બીજા લગ્નનું રહસ્ય મુલાયમ સિંહ યાદવે પોતાના જીવનકાળમાં બે વાર લગ્ન કર્યા હતા. મુલાયમ સિંહ યાદવની પહેલી પત્નીનું નામ માલતી દેવી હતું. 2003માં મુલાયમની પહેલી પત્ની માલતીનું નિધન થયું હતું. યુપીના પૂર્વ સીએમ અખિલેશ યાદવ તેમની પ્રથમ પત્ની માલતી દેવીના પુત્ર છે. અખિલેશ યાદવની પત્નીનું નામ ડિમ્પલ યાદવ છે. તે સક્રિય રાજકારણમાં પણ છે અને સાંસદ રહી ચુકી છે.

તેમની બિજી પત્નીનું પણ નિધન થઇ ચૂક્યું છે મુલાયમ સિંહ યાદવની બીજી પત્નીનું નામ સાધના યાદવ હતું. માર્ચ 2022માં તેમનું અવસાન થયું હતું. કહેવાય છે કે વર્ષ 1982 દરમિયાન મુલાયમ સિંહ યાદવ અને સાધના સિંહ એકબીજાની નજીક આવ્યા હતા. 2007માં અમર સિંહે પહેલીવાર સાર્વજનિક રીતે સાધના ગુપ્તાનું નામ લીધું હતું. તેમણે મુલાયમ સિંહને સાધના ગુપ્તાને પત્ની તરીકે સ્વીકારવા વિનંતી કરી હતી. પ્રતીક યાદવ મુલાયમ સિંહની બીજી પત્ની સાધના યાદવનો પુત્ર છે. પ્રતીક યાદવની પત્નીનું નામ અપર્ણા યાદવ છે.

પરિવાર પર એક નજર 22 નવેમ્બર, 1939ના રોજ યુપીમાં સૈફઈમાં જન્મેલા મુલાયમ સિંહ યાદવના મોટા ભાઈ મુલાયમ સિંહ યાદવ ખેડૂત હતા. જ્યારે નાના ભાઈ અભયરામ સિંહ, શિવપાલ સિંહ યાદવ, રામ ગોપાલ સિંહ યાદવ સક્રિય રાજકારણમાં રહ્યા હતા. તેમની નાની બહેનનું નામ કમલા દેવી છે. મુલાયમ સિંહ યાદવ શાળાનો અભ્યાસ પૂરો કર્યા બાદ ઈટાવાના કે.કે. તેમણે કોલેજમાંથી સ્નાતક અને ભીમરાવ આંબેડકર કોલેજ, આગરામાંથી અનુસ્નાતક પૂર્ણ કર્યું. તે પોલિટિકલ સાયન્સનો વિદ્યાર્થી હતો. મુલાયમ સિંહ યાદવ કુસ્તીબાજની સાથે સાથે સ્કૂલ ટીચર પણ હતા.

1967થી 1996 સુધી, તેઓ 8 વખત ઉત્તર પ્રદેશ વિધાનસભાના સભ્ય હતા.

વર્ષ 1967માં પ્રથમ વખત તેઓ સંયુક્ત સમાજવાદી પાર્ટીની ટિકિટ પર જીત્યા હતા.

1977માં તેઓ પહેલીવાર યુપીમાં મંત્રી બન્યા હતા.

તેઓ 1982થી 87 સુધી વિધાન પરિષદના સભ્ય હતા.

1989માં પહેલીવાર યુપીના મુખ્યપ્રધાન બન્યા હતા.

1992માં એક નવો પક્ષ બનાવવામાં આવ્યો, સમાજવાદી પાર્ટી.

પાર્ટીનું ચૂંટણી ચિન્હ સાયકલ બનાવવામાં આવ્યું હતું.

1993-95માં બીજી વખત ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યપ્રધાન બન્યા હતા.

1996માં પહેલીવાર લોકસભામાં પહોંચ્યા અને કેન્દ્રમાં રક્ષા પ્રધાન બન્યા હતા.

2003માં ત્રીજી વખત યુપીના સીએમ બન્યા, 2007 સુધી ગાદી પર રહ્યા હતા.

2012માં, તેમની પાર્ટી એસપીને યુપીમાં બહુમતી મળી, ત્યારબાદ પુત્ર અખિલેશ યાદવને સીએમની ખુરશી આપી હતી.

મુલાયમ સિંહ યાદવ સાત વખત લોકસભામાં ચૂંટાયા હતા.