ETV Bharat / sukhibhava

World music day: ਜਾਣੋ, ਕਿਉ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਹੱਤਵ

author img

By

Published : Jun 21, 2023, 5:48 AM IST

World music day
World music day

ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸੰਗੀਤ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਸਾਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦਾ ਲੇਖ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿ ਇਸਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਤਾ ਕੀ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ: ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ 21 ਜੂਨ 1982 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੰਤਰੀ ਮੌਰੀਸ ਫਲੋਰੇਟ ਨੇ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1981 ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਅਗਲੇ ਮੰਤਰੀ ਜੈਕ ਲੈਂਗ ਨੇ 1982 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਜਸ਼ਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ 21 ਜੂਨ 1981 ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਦਿਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਗ ਦਿਵਸ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗਾਇਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ?: ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ 'ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ' ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਕੀ ਹੈ? ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਦਿਨ ਸੰਗੀਤ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਸਮਾਗਮ ਵੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਦਿਨ ਲਈ ਵੱਖਰੀ ਥੀਮ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਦਿਵਸ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ: ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਹੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲੂ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਸੰਗੀਤ ਅਕਸਰ ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ, ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇਸਦਾ ਸੰਗੀਤ ਤੁਹਾਨੂੰ ਥੋੜਾ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੁਣਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੌਪ, ਜੈਜ਼, ਹਿਪੌਪ, ਈਡੀਐਮ, ਕਲਾਸੀਕਲ, ਇੰਸਟਰੂਮੈਂਟਲ, ਲੋਕ, ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦ ਅਤੇ ਲੋੜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸੰਗੀਤ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੰਦਾ: ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਅੱਜ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਉਦਯੋਗ ਹੈ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਬਹੁਤ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨਤਾ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੇਸ਼ੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲਾਕਾਰ, ਗਾਇਕ, ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ, ਡੀਜੇ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦਾ ਸਾਧਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਦੇ ਆਰਥਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਡੇ ਸੰਸਾਰ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਸਭਿਆਚਾਰ, ਭਾਸ਼ਾ, ਨਸਲ ਜਾਂ ਧਰਮ ਦੇ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਧੁਨ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਨਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.