ETV Bharat / sukhibhava

World Birth Defects Day 2023: ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ

author img

By

Published : Mar 3, 2023, 12:34 PM IST

ਹਰ ਸਾਲ 3 ਮਾਰਚ ਨੂੰ "World Birth Defects Day" ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਾਰਕਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

World Birth Defects Day 2023
World Birth Defects Day 2023

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਅਤੇ ਉਮਰ ਭਰ ਦੀ ਅਪਾਹਿਜਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 8 ਮਿਲੀਅਨ ਨਵਜੰਮੇ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 17 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। CDC ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਨਮ ਦੇ ਸਥਾਨ, ਨਸਲ ਜਾਂ ਨਸਲ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਜਨਮ ਦੇ ਨੁਕਸ ਜਾਂ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਗਾੜਾਂ ਤੋਂ ਠੀਕ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਭਰ ਅਪਾਹਿਜਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।



"ਵਿਸ਼ਵ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦਿਵਸ" ਹਰ ਸਾਲ 3 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ, ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਬਾਰੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ ਜਮਾਂਦਰੂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ?: ਜਮਾਂਦਰੂ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਕਿਸੇ ਨੁਕਸ, ਵਿਗਾੜ, ਵਿਕਾਰ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਕਲੇਫਟ ਹੋਠ ਜਾਂ ਤਾਲੂ, ਡਾਊਨ ਸਿੰਡਰੋਮ, ਜਮਾਂਦਰੂ ਬਹਿਰਾਪਨ, ਟ੍ਰਾਈਸੋਮੀ 18, ਕਲੱਬਫੁੱਟ, ਦਿਲ ਦੇ ਨੁਕਸ, ਨਿਊਰਲ ਟਿਊਬ ਨੁਕਸ, ਦਾਤਰੀ ਸੈੱਲ ਅਨੀਮੀਆ ਅਤੇ ਸਿਸਟਿਕ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ, ਅਤੇ ਕ੍ਰੋਮੋਸੋਮਲ ਅਸਧਾਰਨਤਾਵਾਂ ਆਦਿ।ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੈਨੇਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਮਾਂ ਜਾਂ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ/ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਜਾਂ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵਾਤਾਵਰਣ ਆਦਿ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਅੰਕੜੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ?: WHO ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਬਾਲ ਮੌਤ ਦਰ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਸਾਰੇ ਨਵਜੰਮੇ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ 12% ਹੈ। ਉਪਲਬਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2010 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਅਤੇ ਬਾਲ ਮੌਤ ਦਰ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ 6.2% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 9.2% ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 2019 ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਕਾਰਨ 1,17,000 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।

ਵਿਸ਼ਵ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ. ਦੀ ਖੇਤਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾ: ਪੂਨਮ ਖੇਤਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ, ਖੋਜ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​​​ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ।

ਡਾ: ਪੂਨਮ ਖੇਤਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਲ 2014 ਤੋਂ ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਵਾਂ, ਨਵਜੰਮੇ ਅਤੇ ਬਾਲ ਮੌਤ ਦਰ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ, ਖੋਜ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਸਥਾ ਦੁਆਰਾ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਅਧਾਰਤ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਨਮ ਨੁਕਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ WHO ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦੇ ਨੁਕਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ, ਖੋਜਣ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹਨ।

ਕੀ ਇਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ?: ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਿਰੰਤਰ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਥੈਰੇਪੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੀਵਨ ਭਰ ਥੈਲੇਸੀਮੀਆ, ਦਾਤਰੀ ਸੈੱਲ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਹਾਈਪੋਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਮ ਜੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ: ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵਿਗਾੜਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖਿਆ ਗੱਲਾਂ ਦਾ...।

  • ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ, ਦਾਲਾਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਵਾਲੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਮਿਲ ਸਕੇ।
  • ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪਦਾਰਥਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
  • ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਡਾਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- World Hearing Day 2023 : ਇਹ ਗਲਤੀ ਤੁਹਾਡੀ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਪਾ ਸਕਦੀ ਅਸਰ , ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਕਰੋ ਇਹ ਕੰਮ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.