ETV Bharat / sukhibhava

ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ UTI ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਜੋ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਕਰੋ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼

author img

By

Published : Jun 13, 2023, 2:20 PM IST

Urinary Tract Infection
Urinary Tract Infection

ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ UTI ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਕਿਡਨੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ! ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ UTI ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਰਦੇ ਜਾਂ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਵਿੱਚ, ਸਗੋਂ ਅੰਡਕੋਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਯੂਰੀਨਰੀ ਟ੍ਰੈਕਟ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਯੂਟੀਆਈ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੁਰਸ਼ਾਂ 'ਚ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇਕਰ ਧਿਆਨ ਦੀ ਘਾਟ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ UTI ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਗੁਰਦੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਸਮੇਤ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂ.ਟੀ.ਆਈ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆ ਨਾਲ ਦਿਖਾ ਸਕਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਯੂਰੋਲੋਜਿਸਟ ਡਾਕਟਰ ਰੋਹਿਤ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਟੀਆਈ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਯੂਟੀਆਈ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਡਨੀ ਜਾਂ ਯੂਰੇਟਰ ਵਿੱਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇਕਰ ਯੂਟੀਆਈ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਸਾਨੇ, ਗਦੂਦਾਂ, ਯੂਰੇਥਰਾ ਅਤੇ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੀ ਲਾਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ?: ਡਾਕਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੀ ਲਾਗ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬਲੈਡਰ, ਯੂਰੇਟਰਸ, ਯੂਰੇਥਰਾ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਅੰਗ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਟੀਆਈ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੂਤਰ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਸਾਨੇ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਸਧਾਰਨ ਪਰ ਲੰਬੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਰਾਹੀਂ ਬਲੈਡਰ ਅਤੇ ਯੂਰੇਥਰਾ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਯੂਟੀਆਈ ਦਾ ਅਸਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯੂਟੀਆਈ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ: ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਗੁਦਾ ਸੈਕਸ ਜਾਂ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਯੂਟੀਆਈ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ UTI ਦੇ ਕਾਰਨ: ਡਾਕਟਰ ਰੋਹਿਤ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ UTI ਲਈ ਈ ਕੋਲੀ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਮੂਤਰ ਦੀ ਨਾੜੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬਲੈਡਰ, ਯੂਰੇਟਰ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ UTI ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਗੁਰਦੇ, ਬਲੈਡਰ, ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਅਤੇ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਰਗੇ ਅੰਗਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ UTI ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

  • ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ
  • UTI ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਇਤਿਹਾਸ
  • ਸ਼ੂਗਰ
  • ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਬੈਠਣਾ
  • ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
  • ਜਿਨਸੀ ਲਾਗ/STI
  • ਗੈਰ-ਕੁਦਰਤੀ ਸੈਕਸ

ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਟੀਆਈ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਟੀਆਈ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਬੁਖਾਰ ਵਰਗੇ ਆਮ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਲਾਗ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲੱਛਣ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਯੂਟੀਆਈ ਦੀ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਗਏ ਲੱਛਣ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ।


ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਡਾਕਟਰ ਰੋਹਿਤ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ UTI ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਦਵਾਈ ਦੁਆਰਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਵੀ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। UTI ਦਾ ਇਲਾਜ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ। ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਸਮੱਸਿਆ 'ਚ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਨਾਲ ਯੂਟੀਆਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

  • ਪਾਣੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੂਸ, ਨਾਰੀਅਲ ਪਾਣੀ, ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਵਰਗੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  • ਪਿਸ਼ਾਬ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
  • ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿੰਗ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲਿੰਗ ਦੀ ਉਪਰਲੀ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਹਟਾ ਕੇ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।
  • ਗੈਰ-ਕੁਦਰਤੀ ਸੈਕਸ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗੁਦਾ ਸੈਕਸ ਅਤੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੈਕਸ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
  • ਸੈਕਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
  • ਜੇਕਰ ਸਾਥੀ ਨੂੰ UTI ਹੈ ਤਾਂ ਸੈਕਸ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.