ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਲੈਂਸੇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ 1 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ, ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ, ਐਂਟੀਫੰਗਲ ਅਤੇ ਐਂਟੀਪੈਰਾਸੀਟਿਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜਰਾਸੀਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖਾਂ, ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਐਂਟੀਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਰੇਸਿਸਟੈਂਸ (ਏਐਮਆਰ) ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਜਰਾਸੀਮ ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਵਾਈ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲੈਂਸੇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਹੈਲਥ ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਮੇਤ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ 1.27 ਮਿਲੀਅਨ ਮੌਤਾਂ ਡਰੱਗ ਰੋਧਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਨਤੀਜਾ ਸਨ ਅਤੇ 4.95 ਮਿਲੀਅਨ ਮੌਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 700,000 ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਤਿੱਖੀ ਛਾਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ (AMR) 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀਆਂ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੇਲੋੜੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਡਰੱਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਟੀਮ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ 204 ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 23 ਜਰਾਸੀਮ ਅਤੇ 88 ਜਰਾਸੀਮ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੰਜੋਗਾਂ ਲਈ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਬੋਝ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ।
ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਵਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੁੱਖ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਜਰਾਸੀਮ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਮੋਕੋਕਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਣ ਦੁਆਰਾ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ, ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੰਸੀਟੀਅਲ ਵਾਇਰਸ, ਅਤੇ ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ ਸਮੇਤ ਵਾਇਰਲ ਜਰਾਸੀਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਰੋਕਥਾਮ ਵਾਲੇ ਟੀਕੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਣਉਚਿਤ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ ਮੌਤ ਦਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ AMR ਲਿੰਕਡ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰਬੀ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਘੱਟ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸੀਮਤ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸਮਰੱਥਾ, ਅਣਉਚਿਤ ਵਰਤੋਂ, ਵਧੇਰੇ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਸਪਲਾਈ, ਮਾੜੀ ਸਵੱਛਤਾ ਅਤੇ ਘਟੀਆ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
IHME ਤੋਂ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਜੇਐਲ ਮੁਰੇ ਸਮੇਤ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਏਐਮਆਰ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਏਐਮਆਰ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਰਾਸੀਮ-ਡਰੱਗ ਸੰਜੋਗਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਦੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਡਾਟਾ ਇਕੱਤਰ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।
ਟੀਮ ਨੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਧਾਉਣ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਨਮੂਨੀਆ ਸਮੇਤ ਟੀਕਾਕਰਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ, ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ, ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਅਣਉਚਿਤ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ, ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ।
AMR ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ?
ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ AMR ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹੋ:
- ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲਓ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਹੀ ਐਂਟੀਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲਸ ਲਓ।
- ਆਪਣੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦਵਾਈ ਦਾ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਕਰੋ।
- ਕਿਉਂਕਿ ਰੋਕਥਾਮ ਇਲਾਜ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਹੀ ਸਫਾਈ, ਹੱਥ ਧੋਣ, ਟੀਕਾ ਲਗਵਾ ਕੇ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੈਕਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਕੇ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕੋ।
- ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਵਾਇਰਲ ਲਾਗਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਲਈ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਉਸੇ ਲਾਗ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
(IANS ਤੋਂ ਇਨਪੁਟਸ ਦੇ ਨਾਲ)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ Armpit ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ
