ਮੁੰਬਈ: ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਮੁਹੰਮਦ ਹਬੀਬ ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਲੋਕ 'ਬੜੇ ਮੀਆਂ' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਮੁਹੰਮਦ ਹਬੀਬ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਭਾਰਤੀ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੁਢਾਪੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹੈਦਰਾਬਾਦ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ 74 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਪਤਨੀ, ਚਾਰ ਧੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਛੱਡ ਗਏ ਹਨ। ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਕਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਬੀਬ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਮੰਜੇ 'ਤੇ ਪਿਆ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ (ਭੁੱਲਣ) ਅਤੇ ਪਾਰਕਿੰਸਨ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਕਰੀਬ 4 ਵਜੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੀ ਟੋਲੀ ਚੌਕੀ ਸਥਿਤ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ।
17 ਜੁਲਾਈ, 1949 ਨੂੰ ਅਣਵੰਡੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਹਬੀਬ ਨੇ 1965-75 ਤੱਕ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਉਸ ਸੁਨਹਿਰੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿੱਚ 1970 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਸਾਥੀ ਸਈਦ ਅਤੇ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਪੀ.ਕੇ. ਬੈਨਰਜੀ ਸੀ ਉਹ ਉਸ ਟੀਮ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ 1970 ਵਿੱਚ ਮਰਡੇਕਾ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ 1971 ਵਿੱਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪੇਸਟਾ ਸੁਕਨ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਡੈਬਿਊ: 1967 ਵਿੱਚ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮਰਡੇਕਾ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ 35 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 11 ਗੋਲ ਕੀਤੇ। ਹਬੀਬ ਆਪਣੇ ਚੁਸਤ ਫੁਟਵਰਕ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸਾਰੇ ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਕਲੱਬਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ - ਈਸਟ ਬੰਗਾਲ (1966-68, 1970-74 ਅਤੇ 1980-81), ਮੋਹਨ ਬਾਗਾਨ (1968-69, 1976–78, ਅਤੇ 1982–84) ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦਨ ਸਪੋਰਟਿੰਗ ਕਲੱਬ (1975 ਅਤੇ 1979)।
1980 ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਅਵਾਰਡ: ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਹੁਨਰ, ਕੱਦ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਲੱਬਾਂ ਦੇ ਕੱਟੜ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਲਈ ਖੇਡਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਚੁਣਿਆ। ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈਦਰਾਬਾਦੀ ਫਾਰਵਰਡ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ 'ਬੜੇ ਮੀਆਂ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤੀ ਪੇਲੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ 1980 ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ (ਹੁਣ ਤੇਲੰਗਾਨਾ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਬੀਬ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1969 ਵਿੱਚ ਸੰਤੋਸ਼ ਟਰਾਫੀ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ 11 ਗੋਲ ਕਰਕੇ ਉਸ ਸਾਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰਰ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ 2016 ਵਿੱਚ ਈਸਟ ਬੰਗਾਲ ਭਾਰਤ ਗੌਰਵ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ 2018 ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 'ਪਹਿਲੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੁਟਬਾਲਰ' ਵਜੋਂ ਬੰਗਾ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
- Mohammad Habib Death: ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸਾਬਕਾ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਹਬੀਬ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ, ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੀ ਬਿਮਾਰ
- India Tour of Ireland : ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੌਰੇ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਾਹਮਣੇ
- Asian champions trophy 2023 Final: ਭਾਰਤ ਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਨੂੰ 4-3 ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ, ਰਿਕਾਰਡ ਚੌਥੀ ਵਾਰ ਖਿਤਾਬ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਕਬਜ਼ਾ
ਪਹਿਲਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੁੱਟਬਾਲਰ: ਉੱਚ ਹੁਨਰ ਵਾਲਾ ਖਿਡਾਰੀ ਅਤੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਮੌਜੂਦਗੀ, ਹਬੀਬ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ 'ਪਹਿਲਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ' ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਲਕਾਤਾ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਲੱਬਾਂ ਲਈ ਖੇਡਿਆ, 1970 ਅਤੇ 1974 ਵਿੱਚ ਈਸਟ ਬੰਗਾਲ ਨਾਲ ਆਈਐਫਏ ਸ਼ੀਲਡ ਅਤੇ ਈਸਟ ਬੰਗਾਲ (1980-81) ਅਤੇ ਮੋਹਨ ਬਾਗਾਨ (1978-79) ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ। ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਬੀਬ ਟਾਟਾ ਫੁਟਬਾਲ ਅਕੈਡਮੀ (TFA) ਦਾ ਕੋਚ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਹਲਦੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੁਟਬਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕੋਚ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
