ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ/ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ : ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ISRO) ਨੇ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਦਿਨ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਅਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੇਗਾ। ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 9.10 ਵਜੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
-
#WATCH | ISRO Chairman S Somnath says "2024 is going to be the year for Gaganyaan readiness...Along with that, we will have a helicopter-based drop test to prove the Parachute systems, there will be multiple drop tests. We also will have many hundreds of valuation tests. So it is… pic.twitter.com/T3VAqloXng
— ANI (@ANI) January 1, 2024 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="
">#WATCH | ISRO Chairman S Somnath says "2024 is going to be the year for Gaganyaan readiness...Along with that, we will have a helicopter-based drop test to prove the Parachute systems, there will be multiple drop tests. We also will have many hundreds of valuation tests. So it is… pic.twitter.com/T3VAqloXng
— ANI (@ANI) January 1, 2024#WATCH | ISRO Chairman S Somnath says "2024 is going to be the year for Gaganyaan readiness...Along with that, we will have a helicopter-based drop test to prove the Parachute systems, there will be multiple drop tests. We also will have many hundreds of valuation tests. So it is… pic.twitter.com/T3VAqloXng
— ANI (@ANI) January 1, 2024
ਇਸਰੋ ਦੇ PSLV-C58 XPoSat ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਿਸ਼ਨ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਜੈਕੁਮਾਰ ਐਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਐਕਸਪੋਸੈਟ ਇੱਕ ਸਪੇਸ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੂਰਜੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੂਵੀ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਦਾ-ਇੰਜੀਨੀਅਰਡ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।"
ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਬਣਿਆ ਦੂਜਾ ਦੇਸ਼: XPoSat ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰਿਕੋਟਾ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ 2024 ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਐਕਸ-ਰੇ ਪੋਲਰੀਮੀਟਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ (ਐਕਸਪੋਸੈਟ) ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਅਤੇ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ1 ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਵੱਲ ਅਗਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਦਮ ਹੈ।
ਇਸ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੂਜਾ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਗਲੈਕਸੀ ਵਿਚ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਅਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਭੇਜੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਹੈਂਡਲ 'ਤੇ ਲਾਈਵ ਸਟ੍ਰੀਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਪੋਲੈਰੀਮੈਟਰੀ ਮਿਸ਼ਨ : ਐਕਸਪੋਸੈਟ (XPoSat) ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਮਰਪਿਤ ਪੋਲੈਰੀਮੈਟਰੀ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਟੀਚਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਲੈਕ ਹੋਲਜ਼, ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਤਾਰੇ, ਸਰਗਰਮ ਗਲੈਕਟਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ, ਪਲਸਰ ਅਤੇ ਨੇਬੁਲਾ ਤੋਂ ਉਤਸਰਜਨ ਵਿਧੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ XPoSat ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤੀਬਰ ਐਕਸ-ਰੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਐਕਸ-ਰੇ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਆਯਾਮ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
-
PSLV-C58 XPoSat Mission | ISRO launched X-Ray Polarimeter Satellite (XPoSat) from the first launch pad, SDSC-SHAR, Sriharikota in Andhra Pradesh.
— ANI (@ANI) January 1, 2024 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="
According to ISRO, the performances of the first, second, third and fourth stages of the mission are normal. pic.twitter.com/hO1AjJQakZ
">PSLV-C58 XPoSat Mission | ISRO launched X-Ray Polarimeter Satellite (XPoSat) from the first launch pad, SDSC-SHAR, Sriharikota in Andhra Pradesh.
— ANI (@ANI) January 1, 2024
According to ISRO, the performances of the first, second, third and fourth stages of the mission are normal. pic.twitter.com/hO1AjJQakZPSLV-C58 XPoSat Mission | ISRO launched X-Ray Polarimeter Satellite (XPoSat) from the first launch pad, SDSC-SHAR, Sriharikota in Andhra Pradesh.
— ANI (@ANI) January 1, 2024
According to ISRO, the performances of the first, second, third and fourth stages of the mission are normal. pic.twitter.com/hO1AjJQakZ
ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪੇਲੋਡ ਲਏ। ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਪੇਲੋਡ ਪੋਲੀਕਸ (ਐਕਸ-ਰੇ ਵਿੱਚ ਪੋਲਰੀਮੀਟਰ ਇੰਸਟਰੂਮੈਂਟ-POLIX) ਮੱਧਮ ਐਕਸ-ਰੇ ਊਰਜਾ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਖਗੋਲੀ ਮੂਲ ਦੇ 8-30 ਕੇਵੀ ਫੋਟੌਨਾਂ ਦੇ ਪੋਲਰੀਮੀਟਰੀ ਪੈਰਾਮੀਟਰਾਂ (ਪੋਲਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦਾ ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਕੋਣ) ਮਾਪੇਗਾ। XSPECT (ਐਕਸ-ਰੇ ਸਪੈਕਟ੍ਰੋਸਕੋਪੀ ਅਤੇ ਟਾਈਮਿੰਗ) ਪੇਲੋਡ 0.8-15 keV ਦੀ ਊਰਜਾ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਸਪੈਕਟ੍ਰੋਸਕੋਪਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ।
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਗੋਲ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰੋਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਲੈਕ ਹੋਲ, ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਤਾਰੇ, ਸਰਗਰਮ ਗਲੈਕਟਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਭੌਤਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੈ। ਜਦਕਿ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੁਲਾੜ ਆਧਾਰਿਤ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀਆਂ ਸਪੈਕਟ੍ਰੋਸਕੋਪਿਕ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਾਸ ਦੀ ਸਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਲਈ ਡੂੰਘੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਖੜ੍ਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
