ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਦੇਸ਼ 'ਚ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 92% ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ, 86% ਖੰਘ, 27% ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਅਤੇ 16% ਘਰਘਰਾਹਟ, ਅਤੇ ਹੋਰ 16% ਵਿੱਚ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ। ਇਹ ਮੌਸਮੀ ਫਲੂ ਜਾਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ H3N2 ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਵੀ ਮੌਤ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ।
ਵਾਇਰਸ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਾਹ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ 7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਹਨ ਲੱਛਣ ? WHO ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, H3N2 ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੁਝ ਆਮ ਲੱਛਣ ਹਨ ਠੰਡ, ਖੰਘ, ਬੁਖਾਰ, ਮਤਲੀ, ਉਲਟੀਆਂ, ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ,ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਦਸਤ, ਛਿੱਕਾਂ ਅਤੇ ਨੱਕ ਵਗਣਾ।
ਆਮ ਫਲੂ ਤੋਂ ਕਿੰਨਾ ਵੱਖਰਾ:- ਚਾਰ ਇਨਫਲੂਐਨਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਏ ਅਤੇ ਬੀ ਫਲੂ ਦੀ ਮੌਸਮੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਏ ਸਬਵਰੀਏਂਟ—H1N1 (ਜਾਂ, ਸਵਾਈਨ ਫਲੂ ਵਾਇਰਸ) ਅਤੇ H3N2—ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
H3N2 ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਕੀ ਹੈ ? : H3N2 ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ 1968 ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ H3N2 ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਮੌਸਮੀ ਬੁਖਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਗਿਆਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇਚਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, H3N2 ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਗੈਰ-ਨਿਰਪੱਖ H3N2 ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ। ਇੰਡੀਅਨ ਮੈਡੀਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਤੇ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ? : H3N2 ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਖੰਘਣ, ਛਿੱਕਣ ਜਾਂ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਸ ਸਤਹ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ ਜਾਂ ਨੱਕ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵੇਲੇ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਵਾਇਰਸ ਹੈ।
IMA ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਇਹ ਸੁਝਾਅ:- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫਲੂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, IMA ਨੇ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੌਸਮੀ ਫਲੂ ਕਾਰਨ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੀ ਸਵੈ-ਦਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ICMR ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਆਈਐਮਏ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੰਘ, ਮਤਲੀ, ਉਲਟੀਆਂ, ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਬੁਖਾਰ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਦਸਤ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬੁਖਾਰ 3 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੰਘ 3 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ? ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਨਬਜ਼ ਅਤੇ ਆਕਸੀਮੀਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਰਹੋ।ਜੇਕਰ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ 95 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੀਬਰ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਸਵੈ-ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਦਤ ਵਿੱਚ ਕਰੋ ਸ਼ਾਮਲ :- ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧੋਵੋ। ਚਿਹਰੇ ਦਾ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ. ਭੀੜ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਆਪਣੇ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਖੰਘਦੇ ਅਤੇ ਛਿੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢੱਕੋ। ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ।
